Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12002:2019 cho sản xuất dầu, bơ thực vật. Có phải điều kiện bắt buộc để công bố chất lượng dầu, bơ thực vật? Xem chi tiết thủ tục, hồ sơ và lưu ý.
1. Giới thiệu về tiêu chuẩn TCVN 12002:2019 cho sản xuất dầu, bơ thực vật
Trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng và an toàn, các doanh nghiệp sản xuất dầu ăn và bơ thực vật cần tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn quốc gia để đảm bảo sản phẩm đủ điều kiện lưu hành. Một trong những tiêu chuẩn kỹ thuật quan trọng hiện nay là TCVN 12002:2019 – Dầu thực vật – Xác định chỉ số iod.
TCVN 12002:2019 là tiêu chuẩn quốc gia được ban hành bởi Bộ Khoa học và Công nghệ, chuyển đổi từ tiêu chuẩn quốc tế ISO 3961:2018. Tiêu chuẩn này hướng dẫn phương pháp xác định chỉ số iod – một chỉ tiêu quan trọng phản ánh mức độ không bão hòa của acid béo trong dầu thực vật.
Chỉ số iod không chỉ là thông số kỹ thuật trong kiểm nghiệm chất lượng dầu ăn mà còn liên quan trực tiếp đến:
Tính ổn định oxy hóa của dầu;
Giá trị dinh dưỡng và khả năng lưu trữ;
Phân biệt loại dầu thực vật (như dầu đậu nành, dầu cọ, dầu hướng dương…).
Đây là tiêu chuẩn bắt buộc phải áp dụng khi thực hiện kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm để công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm, và là chỉ tiêu không thể thiếu trong hồ sơ công bố sản phẩm dầu, bơ thực vật.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 12002:2019 trong sản xuất dầu, bơ thực vật
Việc áp dụng tiêu chuẩn TCVN 12002:2019 thường gắn liền với quá trình kiểm nghiệm sản phẩm, công bố chất lượng và xin các loại giấy phép liên quan. Trình tự thực hiện như sau:
Bước 1: Lấy mẫu sản phẩm để kiểm nghiệm
Doanh nghiệp cần lấy mẫu đại diện cho từng lô dầu, bơ thực vật đã hoàn thiện để gửi đến phòng kiểm nghiệm. Mẫu phải được bảo quản đúng điều kiện (tránh ánh sáng, nhiệt độ cao).
Bước 2: Gửi mẫu đến đơn vị kiểm nghiệm được công nhận
Mẫu được gửi đến phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025, ví dụ:
Trung tâm Kỹ thuật TC-ĐL-CL 1, 2, 3 (Quatest);
Viện Pasteur;
Vinacontrol, SGS…
Phương pháp kiểm nghiệm áp dụng đúng theo TCVN 12002:2019. Kết quả trả về là chỉ số iod (g iod/100g dầu) – thể hiện mức độ không bão hòa.
Bước 3: Đối chiếu kết quả với tiêu chuẩn cho phép
Tùy từng loại dầu, chỉ số iod sẽ khác nhau. Ví dụ:
Dầu đậu nành: 120 – 143 g I2/100g;
Dầu cọ: 50 – 55 g I2/100g;
Dầu hướng dương: 125 – 145 g I2/100g.
Kết quả kiểm nghiệm đạt chuẩn sẽ được dùng trong hồ sơ công bố chất lượng.
Bước 4: Sử dụng kết quả kiểm nghiệm trong hồ sơ pháp lý
Kết quả chỉ số iod theo TCVN 12002:2019 là chỉ tiêu bắt buộc trong các hồ sơ:
Công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm;
Chứng nhận ISO 22000, HACCP, FSSC 22000;
Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS).
3. Thành phần hồ sơ áp dụng TCVN 12002:2019 và công bố chất lượng sản phẩm
Để chứng minh sản phẩm dầu, bơ thực vật đạt tiêu chuẩn TCVN 12002:2019, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sau:
Hồ sơ pháp lý
Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp;
Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm;
Hợp đồng thuê mặt bằng (nếu có).
Hồ sơ kiểm nghiệm
Phiếu kết quả kiểm nghiệm chỉ số iod (áp dụng TCVN 12002:2019), có xác nhận của phòng kiểm nghiệm;
Phiếu kiểm nghiệm tổng hợp các chỉ tiêu vi sinh, hóa lý, kim loại nặng, phụ gia… theo TCVN 7597:2007.
Hồ sơ công bố sản phẩm
Bản công bố sản phẩm (theo mẫu Nghị định 15/2018/NĐ-CP);
Bản mô tả quy trình sản xuất dầu, bơ thực vật;
Nhãn sản phẩm mẫu, thể hiện đúng thành phần, chỉ tiêu chất lượng.
Hồ sơ kiểm soát nội bộ
Kế hoạch kiểm nghiệm định kỳ;
Sổ theo dõi lô sản xuất, chất lượng nguyên liệu;
Quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm đầu ra.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng TCVN 12002:2019 trong sản xuất dầu, bơ thực vật
Chỉ số iod quyết định đặc tính sản phẩm
Chỉ số iod cao → dầu dễ bị oxy hóa, cần bảo quản kỹ hơn (thường là dầu hướng dương, dầu hạt cải);
Chỉ số iod thấp → dầu bền oxy hóa hơn, thường là dầu cọ, dầu dừa.
Doanh nghiệp cần xác định rõ loại dầu đang sản xuất để định mức chỉ tiêu phù hợp trong công bố.
Cẩn trọng trong lựa chọn phương pháp phân tích
TCVN 12002:2019 yêu cầu thực hiện bằng phương pháp chuẩn độ với dung dịch iod monoclorid, đòi hỏi thiết bị hiện đại và kỹ thuật viên có chuyên môn cao. Không nên thực hiện tại phòng lab không đạt chuẩn để tránh sai lệch kết quả.
Kiểm nghiệm định kỳ là bắt buộc
Theo quy định, doanh nghiệp phải kiểm nghiệm sản phẩm định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần. Việc kiểm tra lại chỉ số iod giúp:
Đảm bảo sản phẩm ổn định, không biến chất;
Là bằng chứng pháp lý trong thanh tra, hậu kiểm;
Là điều kiện để tiếp tục lưu hành sản phẩm trên thị trường.
Kết hợp với tiêu chuẩn TCVN liên quan
Ngoài TCVN 12002:2019, doanh nghiệp nên áp dụng đồng bộ các tiêu chuẩn:
TCVN 7597:2007 – Yêu cầu kỹ thuật của dầu thực vật;
TCVN 8949:2011 – Phương pháp xác định độ acid;
TCVN 5603:2008 – Quy phạm vệ sinh trong sản xuất thực phẩm.
Điều này giúp đảm bảo tính toàn diện, đủ điều kiện để đạt các chứng nhận ATTP, HACCP, ISO 22000…
5. PVL Group – Hỗ trợ áp dụng TCVN 12002:2019 và hồ sơ pháp lý sản phẩm dầu, bơ thực vật
Là đơn vị pháp lý chuyên nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm và sản xuất, Công ty Luật PVL Group sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp:
Tư vấn áp dụng TCVN 12002:2019 và các tiêu chuẩn liên quan trong quy trình kiểm soát chất lượng;
Hỗ trợ kiểm nghiệm sản phẩm, phân tích chỉ số iod tại phòng lab uy tín;
Soạn thảo hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm dầu, bơ thực vật theo đúng quy định;
Tư vấn toàn diện về ATTP, ISO, HACCP và các chứng nhận quốc tế.
👉 Đọc thêm các bài viết và dịch vụ pháp lý tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
