Thừa kế quyền lợi bảo hiểm là gì theo quy định của pháp luật? Tìm hiểu quy định, cách thực hiện và những lưu ý khi nhận thừa kế quyền lợi bảo hiểm.
Thừa kế quyền lợi bảo hiểm là gì theo quy định của pháp luật?
Khi một người tham gia bảo hiểm và qua đời, quyền lợi bảo hiểm có thể được chuyển giao cho người thừa kế. Vậy, thừa kế quyền lợi bảo hiểm là gì theo quy định của pháp luật? Đây là một dạng tài sản thừa kế, nhưng có những quy định riêng về việc chuyển giao quyền lợi này. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này dựa trên các quy định pháp luật hiện hành.
Căn cứ pháp luật về thừa kế quyền lợi bảo hiểm
1. Điều 563 Bộ luật Dân sự 2015 – Quyền thừa kế tài sản
Theo Điều 563 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền nhận tài sản thừa kế, bao gồm cả quyền lợi từ các hợp đồng bảo hiểm. Quyền lợi bảo hiểm được xem là một phần của di sản thừa kế và người thừa kế có quyền yêu cầu thanh toán từ công ty bảo hiểm sau khi người tham gia bảo hiểm qua đời.
2. Điều 34 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000 – Người thụ hưởng bảo hiểm
Theo Điều 34 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000, người được bảo hiểm có quyền chỉ định người thụ hưởng trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hoặc các loại bảo hiểm khác. Trong trường hợp người được bảo hiểm không chỉ định người thụ hưởng hoặc người thụ hưởng không còn, quyền lợi bảo hiểm sẽ được chuyển giao cho người thừa kế hợp pháp.
3. Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 – Người thừa kế theo pháp luật
Trong trường hợp người tham gia bảo hiểm không chỉ định người thụ hưởng hoặc không để lại di chúc, quyền lợi bảo hiểm sẽ được chia theo quy định của Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015, tức là chia theo hàng thừa kế. Người thừa kế hợp pháp có thể yêu cầu thanh toán quyền lợi bảo hiểm dựa trên tỷ lệ thừa kế theo quy định.
Cách thực hiện yêu cầu thừa kế quyền lợi bảo hiểm
1. Kiểm tra hợp đồng bảo hiểm
Trước khi thực hiện yêu cầu thừa kế, người thừa kế cần kiểm tra hợp đồng bảo hiểm để xác định xem người tham gia bảo hiểm có chỉ định người thụ hưởng hay không. Nếu không có người thụ hưởng hoặc người thụ hưởng đã qua đời, quyền lợi sẽ được chuyển giao cho người thừa kế theo quy định pháp luật.
2. Chuẩn bị hồ sơ thừa kế
Để nhận quyền lợi bảo hiểm, người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết như:
- Giấy chứng tử của người tham gia bảo hiểm.
- Giấy chứng minh quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy chứng nhận hôn nhân…).
- Hợp đồng bảo hiểm hoặc các tài liệu liên quan đến hợp đồng bảo hiểm.
- Di chúc (nếu có) hoặc các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế theo pháp luật.
3. Nộp hồ sơ cho công ty bảo hiểm
Sau khi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, người thừa kế sẽ nộp hồ sơ yêu cầu thanh toán quyền lợi bảo hiểm cho công ty bảo hiểm. Công ty bảo hiểm sẽ kiểm tra hồ sơ và thực hiện thanh toán quyền lợi theo quy định của hợp đồng và pháp luật.
4. Thanh toán quyền lợi bảo hiểm
Công ty bảo hiểm sẽ tiến hành thanh toán quyền lợi bảo hiểm cho người thừa kế sau khi xác minh đầy đủ thông tin. Quyền lợi bảo hiểm có thể được thanh toán một lần hoặc theo từng đợt, tùy thuộc vào điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm.
Những vấn đề thực tiễn liên quan đến thừa kế quyền lợi bảo hiểm
1. Tranh chấp giữa các thừa kế
Một trong những vấn đề thường gặp là tranh chấp giữa các thừa kế về quyền lợi bảo hiểm, đặc biệt khi không có người thụ hưởng được chỉ định rõ ràng trong hợp đồng bảo hiểm. Trong trường hợp này, quyền lợi bảo hiểm sẽ được chia theo hàng thừa kế, nhưng có thể xảy ra mâu thuẫn về việc phân chia tài sản giữa các thừa kế.
2. Không rõ người thụ hưởng trong hợp đồng bảo hiểm
Nếu hợp đồng bảo hiểm không chỉ định rõ người thụ hưởng hoặc người thụ hưởng đã qua đời trước người tham gia bảo hiểm, quyền lợi bảo hiểm sẽ được chuyển giao cho người thừa kế hợp pháp. Tuy nhiên, nếu không có thỏa thuận rõ ràng về việc thừa kế quyền lợi bảo hiểm, việc này có thể gây khó khăn cho công ty bảo hiểm trong việc xác định người thừa kế hợp pháp.
3. Thời gian thanh toán quyền lợi bảo hiểm
Trong một số trường hợp, việc thanh toán quyền lợi bảo hiểm có thể bị kéo dài nếu công ty bảo hiểm cần thêm thời gian để xác minh thông tin về người thừa kế hoặc khi có tranh chấp về việc phân chia quyền lợi. Người thừa kế cần kiên nhẫn và theo dõi sát sao quá trình giải quyết yêu cầu bảo hiểm.
Ví dụ minh họa
Anh A tham gia một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và không chỉ định người thụ hưởng trong hợp đồng. Khi anh A qua đời, quyền lợi bảo hiểm được xem là một phần của tài sản thừa kế và được chia cho ba người con của anh theo pháp luật thừa kế. Sau khi hoàn tất các thủ tục thừa kế, công ty bảo hiểm tiến hành thanh toán quyền lợi bảo hiểm cho ba người con theo tỷ lệ thừa kế.
Những lưu ý cần thiết khi nhận thừa kế quyền lợi bảo hiểm
1. Kiểm tra hợp đồng bảo hiểm cẩn thận
Người thừa kế cần kiểm tra kỹ hợp đồng bảo hiểm để xác định xem người tham gia bảo hiểm có chỉ định người thụ hưởng hay không. Việc này giúp đảm bảo quyền lợi của người thừa kế được thực hiện đầy đủ và nhanh chóng.
2. Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ pháp lý
Để nhận quyền lợi bảo hiểm, người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ pháp lý như giấy chứng tử, giấy chứng minh quan hệ thừa kế và hợp đồng bảo hiểm. Điều này giúp quá trình yêu cầu thanh toán diễn ra thuận lợi và tránh được các rủi ro pháp lý.
3. Thỏa thuận giữa các thừa kế
Nếu có nhiều người thừa kế, các bên nên thỏa thuận rõ ràng về việc phân chia quyền lợi bảo hiểm để tránh tranh chấp. Việc này không chỉ giúp giảm bớt mâu thuẫn trong gia đình mà còn giúp quá trình thanh toán quyền lợi bảo hiểm được thực hiện nhanh chóng hơn.
Kết luận
Vậy, thừa kế quyền lợi bảo hiểm là gì theo quy định của pháp luật? Câu trả lời là quyền lợi bảo hiểm được xem là tài sản thừa kế và có thể được chuyển giao cho người thừa kế hợp pháp. Quy định pháp luật cho phép người thừa kế yêu cầu thanh toán quyền lợi bảo hiểm từ công ty bảo hiểm sau khi người tham gia bảo hiểm qua đời, với điều kiện là người thừa kế đã thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý cần thiết. Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn về vấn đề thừa kế quyền lợi bảo hiểm, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ chi tiết và đầy đủ.
Liên kết nội bộ: Thừa kế tài sản
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật