Thu nhập từ lương và tiền công có phải chịu thuế thu nhập cá nhân không? Bài viết cung cấp thông tin chi tiết về việc thu nhập từ lương và tiền công có phải chịu thuế thu nhập cá nhân không, kèm ví dụ minh họa và căn cứ pháp lý.
1. Thu nhập từ lương và tiền công có phải chịu thuế thu nhập cá nhân không?
Câu trả lời là có, thu nhập từ lương và tiền công phải chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy định của pháp luật Việt Nam. Thu nhập từ lương và tiền công là một trong những loại thu nhập chính thuộc diện chịu thuế TNCN theo Luật Thuế Thu nhập cá nhân. Đối tượng phải chịu thuế TNCN là cá nhân có thu nhập từ việc làm bao gồm lương, thưởng, phụ cấp và các khoản thu nhập khác phát sinh từ hợp đồng lao động.
Cụ thể, người lao động làm việc tại các doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan nhà nước, hoặc làm việc tự do đều phải kê khai và nộp thuế đối với thu nhập từ lương, tiền công khi thu nhập của họ vượt qua mức giảm trừ gia cảnh theo quy định. Mức giảm trừ gia cảnh hiện tại gồm 11 triệu đồng/tháng cho bản thân người lao động và 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.
Công thức tính thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ lương và tiền công:
• Thu nhập chịu thuế TNCN = Thu nhập tính thuế – Các khoản giảm trừ (bao gồm giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm bắt buộc và các khoản giảm trừ hợp lệ khác).
• Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập từ lương, tiền công, phụ cấp và các khoản khác.
Sau khi tính được thu nhập chịu thuế, thuế TNCN sẽ được tính dựa trên biểu thuế lũy tiến từng phần, với mức thuế suất từ 5% đến 35%, tùy thuộc vào từng khoảng thu nhập. Cụ thể, mức thuế lũy tiến gồm 7 bậc, với thu nhập càng cao thì mức thuế suất càng lớn.
Ví dụ:
• Thu nhập hàng tháng của cá nhân từ 11 triệu đồng trở xuống, sau khi giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc, sẽ không phải nộp thuế TNCN.
• Với thu nhập trên 11 triệu đồng, cá nhân phải kê khai và nộp thuế theo mức biểu thuế lũy tiến.
Việc thu thuế TNCN từ lương và tiền công nhằm đảm bảo nguồn thu cho ngân sách quốc gia, góp phần thực hiện chính sách phân phối lại thu nhập, đồng thời tạo điều kiện cho người lao động đóng góp vào sự phát triển của đất nước.
2. Ví dụ minh họa về tính thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công
Chị H là một nhân viên văn phòng có thu nhập hàng tháng là 20 triệu đồng. Chị có 1 con nhỏ đang sống cùng, do đó được giảm trừ gia cảnh 4,4 triệu đồng cho con và 11 triệu đồng cho bản thân. Bảo hiểm bắt buộc mà chị H phải đóng hàng tháng là 1 triệu đồng.
Tính thuế thu nhập cá nhân của chị H như sau:
• Tổng thu nhập: 20 triệu đồng
• Giảm trừ gia cảnh: 11 triệu đồng (bản thân) + 4,4 triệu đồng (người phụ thuộc) = 15,4 triệu đồng
• Bảo hiểm bắt buộc: 1 triệu đồng
• Thu nhập chịu thuế: 20 triệu – 15,4 triệu – 1 triệu = 3,6 triệu đồng
Với thu nhập chịu thuế là 3,6 triệu đồng, thuế thu nhập cá nhân của chị H sẽ được tính theo bậc 1 của biểu thuế lũy tiến với mức thuế suất 5%.
• Thuế TNCN phải nộp: 3,6 triệu × 5% = 180.000 đồng
Như vậy, mỗi tháng chị H phải nộp 180.000 đồng tiền thuế TNCN cho thu nhập từ lương và tiền công của mình.
3. Những vướng mắc thực tế khi tính thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công
Trong thực tế, việc tính thuế TNCN từ lương và tiền công có thể gặp một số vướng mắc, bao gồm:
• Xác định đúng các khoản giảm trừ: Một số cá nhân có thể gặp khó khăn trong việc xác định các khoản giảm trừ hợp lý, đặc biệt là đối với những người có nhiều khoản phụ cấp, thưởng hoặc các khoản thu nhập khác ngoài lương. Việc xác định không đúng có thể dẫn đến việc tính sai số tiền thuế phải nộp.
• Nhầm lẫn trong việc kê khai người phụ thuộc: Người lao động thường gặp khó khăn trong việc kê khai người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh, đặc biệt là trong trường hợp có con nhỏ hoặc người thân không sống cùng nhưng vẫn phụ thuộc tài chính. Các sai sót trong việc kê khai này có thể khiến người lao động không được hưởng đầy đủ các khoản giảm trừ hợp lý.
• Chậm trễ trong việc nộp thuế: Nhiều cá nhân không nắm rõ thời hạn kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân, dẫn đến việc chậm trễ và phải chịu phạt. Điều này thường xảy ra với những người lao động tự do hoặc những người có nhiều nguồn thu nhập từ các công việc khác nhau.
• Không hiểu rõ biểu thuế lũy tiến: Một số người lao động không hiểu rõ về cách tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần, dẫn đến việc tính sai số tiền thuế phải nộp. Việc này có thể gây khó khăn trong quá trình tự kê khai thuế.
4. Những lưu ý cần thiết khi kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công
Để đảm bảo việc kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công diễn ra đúng quy định, người lao động cần lưu ý một số điểm sau:
• Kê khai đúng các khoản giảm trừ: Người lao động cần nắm rõ các khoản giảm trừ hợp lệ như giảm trừ gia cảnh cho bản thân, người phụ thuộc, bảo hiểm bắt buộc và các khoản chi phí khác để tính đúng thu nhập chịu thuế.
• Nộp thuế đúng hạn: Người lao động cần nắm rõ thời hạn kê khai và nộp thuế theo quy định để tránh tình trạng bị phạt do chậm trễ. Đối với những người lao động tự do, việc tự tính và nộp thuế đúng hạn là điều quan trọng để tránh các khoản phạt.
• Theo dõi biểu thuế lũy tiến: Hiểu rõ về biểu thuế lũy tiến từng phần và cách áp dụng vào thu nhập của mình sẽ giúp người lao động tránh nhầm lẫn khi tính toán thuế.
• Tư vấn từ cơ quan thuế hoặc kế toán chuyên nghiệp: Nếu gặp khó khăn trong việc tính toán và kê khai thuế, người lao động nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan thuế hoặc các chuyên gia kế toán để đảm bảo việc nộp thuế được thực hiện đúng quy định.
5. Căn cứ pháp lý về thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công
Căn cứ pháp lý về việc tính thuế thu nhập cá nhân từ lương và tiền công bao gồm:
• Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) quy định rõ các đối tượng phải chịu thuế TNCN, các mức giảm trừ và các loại thu nhập chịu thuế.
• Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chi tiết về cách tính thuế thu nhập cá nhân, bao gồm thu nhập từ lương và tiền công, biểu thuế lũy tiến, và các khoản giảm trừ hợp lệ.
• Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân, bao gồm cách tính thuế và các khoản giảm trừ gia cảnh.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/luat-thue/
Liên kết ngoại: https://plo.vn/phap-luat/
