Thế nào là quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức trong công ty cổ phần?Bài viết dưới đây Luật PVL Group sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa thực tiễn, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
1. Khái niệm cổ phần ưu đãi cổ tức và quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi
Cổ phần ưu đãi cổ tức là loại cổ phần mang lại cho cổ đông quyền nhận cổ tức cao hơn hoặc ổn định hơn so với cổ phần phổ thông. Vậy thế nào là quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức trong công ty cổ phần? Cổ phần ưu đãi cổ tức được xem là một loại tài sản quan trọng trong công ty cổ phần, đặc biệt khi công ty đạt lợi nhuận cao.
Theo quy định tại Điều 117 Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền được hưởng mức cổ tức cố định hoặc cao hơn so với cổ đông sở hữu cổ phần phổ thông. Tuy nhiên, các cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức thường bị hạn chế một số quyền, đặc biệt là quyền tham gia biểu quyết và tham dự Đại hội đồng cổ đông.
2. Căn cứ pháp luật và phân tích điều luật về cổ phần ưu đãi cổ tức
Điều 117 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ ràng về quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức. Cụ thể, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có các quyền sau:
- Quyền nhận cổ tức cao hơn: Cổ đông ưu đãi cổ tức được nhận mức cổ tức cao hơn so với cổ đông sở hữu cổ phần phổ thông. Mức cổ tức này có thể được công ty quy định theo tỷ lệ cố định hoặc được đảm bảo mức cổ tức ổn định trong một khoảng thời gian nhất định.
- Quyền nhận lại vốn trước: Khi công ty giải thể hoặc phá sản, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền nhận lại vốn trước các cổ đông phổ thông, sau khi công ty đã thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác.
Tuy nhiên, cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức không có quyền biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông, không có quyền đề cử, ứng cử vào Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát. Quy định này giúp bảo vệ quyền lực của cổ đông phổ thông trong việc ra quyết định quan trọng của công ty.
3. Cách thực hiện quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức
Để thực hiện quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức, các bước thực hiện thường bao gồm:
Bước 1: Xác định loại cổ phần ưu đãi cổ tức
Cổ đông phải xác định rõ mình đang sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức, và các điều kiện đi kèm được quy định trong Điều lệ công ty. Điều này bao gồm mức cổ tức được cam kết và các điều kiện về việc nhận lại vốn khi công ty giải thể.
Bước 2: Nhận cổ tức
Cổ tức được công ty chi trả theo mức đã quy định trong Điều lệ công ty hoặc được Đại hội đồng cổ đông thông qua. Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền nhận cổ tức trước khi các cổ đông phổ thông được chia cổ tức.
Bước 3: Tham gia các cuộc họp và giám sát
Mặc dù không có quyền biểu quyết, cổ đông ưu đãi cổ tức có thể tham dự các cuộc họp của Đại hội đồng cổ đông với tư cách là quan sát viên và giám sát việc chi trả cổ tức. Công ty cần công khai thông tin về tài chính và báo cáo minh bạch để cổ đông giám sát quyền lợi của mình.
4. Vấn đề thực tiễn trong việc bảo vệ quyền lợi cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức
Trong thực tiễn, việc bảo vệ quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức gặp phải một số vấn đề nhất định:
- Mâu thuẫn giữa cổ đông ưu đãi và cổ đông phổ thông: Do cổ đông ưu đãi cổ tức không có quyền biểu quyết, điều này có thể dẫn đến mâu thuẫn về việc phân chia lợi nhuận giữa các cổ đông, đặc biệt trong các công ty có mức lợi nhuận không ổn định.
- Khó khăn trong việc đảm bảo mức cổ tức cố định: Nếu công ty gặp khó khăn về tài chính hoặc không đạt được lợi nhuận như mong đợi, việc đảm bảo mức cổ tức ổn định cho cổ đông ưu đãi cổ tức có thể trở nên khó khăn.
- Hạn chế quyền lực cổ đông: Mặc dù cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền nhận cổ tức cao hơn, họ lại bị hạn chế quyền tham gia quản lý và ra quyết định, khiến cho họ có ít khả năng tác động đến các quyết sách chiến lược của công ty.
Ví dụ minh họa
Một công ty cổ phần lớn trong lĩnh vực dịch vụ tài chính quyết định phát hành cổ phần ưu đãi cổ tức cho một số cổ đông đầu tư lớn. Theo quy định, các cổ đông này sẽ nhận được mức cổ tức cố định là 10% mỗi năm, cao hơn so với cổ đông phổ thông chỉ nhận 5%. Tuy nhiên, khi công ty quyết định thay đổi chiến lược kinh doanh, các cổ đông ưu đãi cổ tức không có quyền tham gia biểu quyết và chỉ có thể nhận cổ tức theo cam kết mà không có quyền can thiệp vào các quyết định chiến lược.
5. Những lưu ý khi sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức
Khi sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức, các cổ đông cần lưu ý một số vấn đề quan trọng sau:
- Hiểu rõ điều kiện và quyền lợi: Các cổ đông cần nắm rõ các điều kiện về mức cổ tức, thời gian chi trả và các quy định liên quan đến quyền lợi của mình trong Điều lệ công ty.
- Giám sát việc chi trả cổ tức: Cổ đông nên theo dõi sát sao báo cáo tài chính của công ty và đảm bảo rằng công ty chi trả cổ tức đúng hạn, theo cam kết đã được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông.
- Xem xét kỹ về hạn chế quyền biểu quyết: Cổ đông cần cân nhắc giữa lợi ích tài chính khi nhận cổ tức cao hơn và việc mất quyền biểu quyết trong các cuộc họp Đại hội đồng cổ đông. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tham gia vào các quyết định chiến lược của công ty.
6. Phân tích điều luật và căn cứ pháp lý
Điều 117 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định chi tiết về quyền lợi và hạn chế của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức. Cổ đông được hưởng mức cổ tức cao hơn so với cổ đông phổ thông, nhưng lại bị hạn chế quyền biểu quyết và tham gia vào các hoạt động quản trị doanh nghiệp. Điều này giúp đảm bảo rằng các cổ đông phổ thông vẫn giữ quyền kiểm soát đối với các quyết định quan trọng của công ty, đồng thời cổ đông ưu đãi cổ tức nhận được lợi ích tài chính lớn hơn.
Điều 132 Luật Doanh nghiệp 2020 cũng đề cập đến quyền lợi của cổ đông trong trường hợp công ty giải thể, phá sản. Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức có quyền nhận lại vốn trước các cổ đông phổ thông sau khi công ty thanh toán hết các khoản nợ.
7. Kết luận
Thế nào là quyền lợi của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức trong công ty cổ phần? Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức được hưởng mức cổ tức cao hơn và ưu tiên nhận lại vốn khi công ty giải thể. Tuy nhiên, họ bị hạn chế quyền biểu quyết và không có quyền tham gia vào việc ra quyết định chiến lược của công ty. Việc bảo vệ quyền lợi của cổ đông ưu đãi cổ tức cần sự minh bạch trong quản lý tài chính và sự tuân thủ nghiêm ngặt quy định trong Điều lệ công ty.
Liên kết nội bộ: Pháp luật doanh nghiệp tại Luật PVL Group.
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật
Luật PVL Group.