TCVN 5308:1991 – Quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng. TCVN 5308:1991 là tiêu chuẩn kỹ thuật bắt buộc về an toàn trong xây dựng. Tìm hiểu vai trò, thủ tục áp dụng và những lưu ý quan trọng khi triển khai tiêu chuẩn này cùng với Luật PVL Group tại đây.
1. Giới thiệu về TCVN 5308:1991 – Quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng
TCVN 5308:1991 là Tiêu chuẩn Việt Nam quy định về quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng, được ban hành nhằm hướng dẫn và kiểm soát chặt chẽ các yếu tố liên quan đến an toàn lao động tại công trường xây dựng. Tiêu chuẩn này được xây dựng trên cơ sở đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho người lao động, hạn chế tai nạn, và phòng ngừa rủi ro trong quá trình thi công.
Theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 và Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2020), các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thi công xây dựng đều bắt buộc phải tuân thủ các tiêu chuẩn về an toàn, trong đó TCVN 5308:1991 là một trong những văn bản nền tảng và cốt lõi.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho mọi loại hình công trình, từ nhà ở dân dụng, công trình công nghiệp, hạ tầng kỹ thuật đến các dự án trọng điểm quốc gia. TCVN 5308:1991 là căn cứ pháp lý để xây dựng phương án đảm bảo an toàn, lập hồ sơ an toàn lao động, đào tạo công nhân, và phê duyệt biện pháp thi công.
2. Trình tự thủ tục áp dụng TCVN 5308:1991 trong doanh nghiệp xây dựng
Việc áp dụng TCVN 5308:1991 không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là tiêu chuẩn giúp doanh nghiệp đạt được hiệu quả an toàn cao trong quá trình thi công. Dưới đây là trình tự thủ tục triển khai áp dụng tiêu chuẩn này:
Bước 1: Tìm hiểu và phổ biến nội dung tiêu chuẩn
Ban quản lý dự án, nhà thầu hoặc tổ chức xây dựng cần phổ biến nội dung TCVN 5308:1991 đến tất cả các bộ phận liên quan như chỉ huy công trình, cán bộ kỹ thuật, đội trưởng thi công, công nhân, lao động thời vụ… Việc này giúp đảm bảo nhận thức và trách nhiệm về an toàn lao động được thực hiện từ đầu đến cuối.
Bước 2: Lập phương án bảo đảm an toàn lao động
Dựa trên nội dung tiêu chuẩn, đơn vị thi công cần lập phương án tổ chức thi công đảm bảo an toàn, trong đó thể hiện rõ:
Phân khu vực nguy hiểm;
Lắp đặt biển báo;
Trang bị phương tiện bảo hộ;
Bố trí hệ thống cứu hộ khẩn cấp.
Bước 3: Đào tạo, huấn luyện an toàn lao động
Theo quy định của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, người lao động tại công trình xây dựng phải được huấn luyện an toàn lao động định kỳ, nội dung bám sát tiêu chuẩn TCVN 5308:1991. Khóa huấn luyện có thể do cơ sở đủ điều kiện đào tạo hoặc trung tâm huấn luyện được cấp phép thực hiện.
Bước 4: Triển khai tại công trường và kiểm tra định kỳ
Sau khi hoàn tất phương án và đào tạo, các nội dung của tiêu chuẩn được triển khai thực tế tại công trường, đi kèm công tác giám sát, nhắc nhở, xử lý vi phạm. Đồng thời, đơn vị thi công cần lập hồ sơ an toàn lao động, lưu trữ sổ tay hướng dẫn, nội quy, nhật ký thi công theo quy định.
Bước 5: Chuẩn bị hồ sơ phục vụ thanh tra, kiểm tra
Khi bị thanh tra an toàn lao động hoặc môi trường, hồ sơ áp dụng TCVN 5308:1991 là một trong những căn cứ quan trọng để cơ quan chức năng đánh giá mức độ tuân thủ và xử lý vi phạm nếu có.
3. Thành phần hồ sơ cần có khi áp dụng TCVN 5308:1991
Việc áp dụng tiêu chuẩn TCVN 5308:1991 không chỉ dừng ở nhận thức mà cần được thể hiện rõ trong hệ thống hồ sơ và tài liệu pháp lý tại công trường. Các thành phần hồ sơ bao gồm:
Văn bản phổ biến tiêu chuẩn TCVN 5308:1991 đến các bộ phận liên quan.
Phương án tổ chức thi công đảm bảo an toàn lao động.
Biên bản huấn luyện an toàn lao động, kèm chứng chỉ/giấy xác nhận đã huấn luyện.
Nội quy an toàn tại công trường (được niêm yết tại khu vực làm việc).
Hợp đồng cung cấp thiết bị bảo hộ lao động cá nhân.
Sổ tay hướng dẫn thực hiện các biện pháp an toàn, được ban hành nội bộ.
Biên bản kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm về an toàn.
Sổ nhật ký công trình ghi nhận tình trạng an toàn hàng ngày.
Chứng từ mua bảo hiểm tai nạn lao động, nếu thuộc đối tượng bắt buộc.
Tất cả các tài liệu này phải được lưu giữ tại công trình, phục vụ cho thanh tra, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất của Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Thanh tra xây dựng, Thanh tra môi trường…
4. Những lưu ý quan trọng khi triển khai TCVN 5308:1991 tại công trình xây dựng
TCVN 5308:1991 tuy là một tiêu chuẩn quốc gia cũ nhưng vẫn còn hiệu lực và bắt buộc áp dụng đối với mọi hoạt động thi công xây dựng tại Việt Nam. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
Không áp dụng tiêu chuẩn có thể bị xử phạt hành chính
Theo Nghị định 12/2021/NĐ-CP, đơn vị thi công không có hồ sơ an toàn, không phổ biến tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn, không huấn luyện an toàn lao động… sẽ bị phạt từ 15 đến 50 triệu đồng tùy mức độ vi phạm và hậu quả gây ra.
Áp dụng kết hợp với các tiêu chuẩn liên quan khác
Ngoài TCVN 5308:1991, doanh nghiệp nên kết hợp áp dụng với các tiêu chuẩn chuyên ngành như:
TCVN 4055:2012 – Quản lý chất lượng xây dựng;
TCVN 3146:1986 – An toàn điện;
TCVN 3147:1990 – An toàn làm việc trên cao.
Huấn luyện an toàn định kỳ là bắt buộc
Các khóa huấn luyện an toàn lao động phải được tổ chức trước khi người lao động bắt đầu làm việc và định kỳ hàng năm. Cần lưu trữ biên bản, danh sách người tham gia, nội dung chương trình huấn luyện.
Trang bị bảo hộ lao động phù hợp từng vị trí
Từ kỹ sư đến công nhân, mỗi vị trí đều cần trang bị bảo hộ phù hợp như: mũ bảo hộ, áo phản quang, dây an toàn, mặt nạ chống bụi, găng tay cách điện… Cần có hợp đồng và chứng từ chứng minh việc cung cấp trang bị đúng tiêu chuẩn.
Nên thuê đơn vị tư vấn chuyên môn để xây dựng hồ sơ chuẩn
Đối với các công trình quy mô lớn hoặc có yêu cầu kỹ thuật cao, việc thuê đơn vị tư vấn luật xây dựng – an toàn lao động chuyên nghiệp như Luật PVL Group sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, chuẩn hóa hồ sơ và tiết kiệm thời gian trong các đợt kiểm tra.
5. Luật PVL Group – Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng triển khai TCVN 5308:1991 hiệu quả
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực pháp lý xây dựng, Luật PVL Group là đơn vị hàng đầu hỗ trợ doanh nghiệp trong việc áp dụng tiêu chuẩn an toàn lao động trong thi công.
Chúng tôi cung cấp các dịch vụ:
Tư vấn áp dụng TCVN 5308:1991 theo từng loại công trình.
Lập hồ sơ tổ chức thi công, hồ sơ an toàn lao động đúng chuẩn.
Hỗ trợ xây dựng phương án bảo đảm an toàn tại hiện trường.
Đại diện làm việc với các cơ quan thanh tra, kiểm tra.
Cập nhật văn bản pháp lý mới nhất về tiêu chuẩn, nghị định và thông tư hướng dẫn.
Với đội ngũ luật sư, kỹ sư xây dựng và chuyên gia môi trường giàu kinh nghiệm, Luật PVL Group cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp đảm bảo an toàn – đúng luật – tiết kiệm chi phí trong suốt quá trình thi công.
👉 Tham khảo thêm bài viết pháp lý doanh nghiệp xây dựng tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
Tổng kết
TCVN 5308:1991 là một trong những tiêu chuẩn quan trọng và bắt buộc trong thi công xây dựng tại Việt Nam. Việc áp dụng đúng tiêu chuẩn không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho người lao động mà còn tránh rủi ro pháp lý và chi phí xử phạt. Luật PVL Group cam kết hỗ trợ quý doanh nghiệp triển khai tiêu chuẩn này một cách hiệu quả, chuyên nghiệp và đúng quy định pháp luật.
