Quyền và nghĩa vụ về thừa kế của vợ chồng đối với tài sản chung được quy định như thế nào? Quyền và nghĩa vụ thừa kế của vợ chồng đối với tài sản chung được quy định rõ trong Luật Hôn nhân và Gia đình, bảo đảm quyền lợi công bằng. Tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
1. Hãy trả lời câu hỏi chi tiết
Quyền và nghĩa vụ về thừa kế của vợ chồng đối với tài sản chung được quy định như thế nào?
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 và Bộ luật Dân sự năm 2015, vợ chồng có quyền bình đẳng trong việc sở hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung. Trong trường hợp một trong hai người qua đời, quyền thừa kế của người còn lại đối với phần tài sản chung sẽ được xác định dựa trên nguyên tắc pháp lý về tài sản và thừa kế.
Cụ thể, tài sản chung của vợ chồng được xác định bao gồm tài sản mà vợ hoặc chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, kinh doanh trong thời kỳ hôn nhân, hoặc tài sản được thừa kế, tặng cho chung. Khi một bên vợ hoặc chồng qua đời, phần tài sản chung sẽ được chia đôi. Phần tài sản thuộc về người đã mất sẽ được đưa vào di sản thừa kế và phân chia theo pháp luật thừa kế hoặc di chúc.
Theo quy định tại Điều 66 của Luật Hôn nhân và Gia đình, khi một bên vợ hoặc chồng qua đời, người còn sống có quyền tiếp tục quản lý và sử dụng phần tài sản thuộc về mình. Đối với phần tài sản của người đã qua đời, nếu không có di chúc, việc phân chia sẽ dựa trên các quy định về thừa kế theo pháp luật. Người còn sống cũng có quyền thừa kế theo hàng thừa kế thứ nhất, nghĩa là sẽ được hưởng một phần di sản từ phần tài sản của người đã mất, cùng với các con hoặc những người thừa kế khác.
2. Ví dụ minh họa
Chị H và anh T kết hôn được 20 năm và có hai con. Trong suốt thời gian hôn nhân, họ đã cùng nhau mua một căn nhà và mở một cửa hàng kinh doanh. Cả căn nhà và cửa hàng đều là tài sản chung của hai vợ chồng. Khi anh T qua đời, phần tài sản của anh trong căn nhà và cửa hàng sẽ được chia thành di sản thừa kế.
Theo quy định, chị H và hai con sẽ là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Tài sản chung giữa chị H và anh T sẽ được chia đôi: một nửa thuộc về chị H và một nửa thuộc về phần tài sản của anh T. Phần tài sản thuộc về anh T sẽ được phân chia cho chị H và hai con theo các quy định của luật thừa kế. Mỗi người sẽ được hưởng một phần tương đương nhau từ phần di sản này.
Nếu anh T có lập di chúc, phần di sản của anh sẽ được phân chia theo nội dung di chúc. Tuy nhiên, di chúc này không được ảnh hưởng đến quyền lợi tối thiểu của những người thừa kế không thể bị loại trừ, như chị H và các con.
3. Những vướng mắc thực tế
Việc xác định quyền và nghĩa vụ thừa kế của vợ chồng đối với tài sản chung khi một trong hai bên qua đời thường gặp nhiều khó khăn trong thực tế. Một số vướng mắc phổ biến bao gồm:
- Mâu thuẫn giữa những người thừa kế: Trong nhiều trường hợp, các thành viên trong gia đình có thể không đồng ý về cách thức phân chia tài sản, đặc biệt khi có nhiều tài sản chung. Mâu thuẫn này thường xảy ra khi người còn sống có nguyện vọng giữ lại tài sản chung để tiếp tục sử dụng, nhưng những người thừa kế khác yêu cầu được chia phần tài sản thuộc về người đã mất.
- Không có di chúc rõ ràng: Khi một người qua đời mà không để lại di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo pháp luật thừa kế. Điều này có thể dẫn đến tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình, đặc biệt khi tài sản chung bao gồm những tài sản có giá trị lớn hoặc phức tạp trong việc phân chia, như nhà đất hoặc doanh nghiệp.
- Vấn đề quản lý tài sản sau khi chia: Sau khi tài sản được phân chia, người còn sống có thể gặp khó khăn trong việc quản lý và sử dụng phần tài sản thuộc về mình, đặc biệt khi tài sản đó đang được sử dụng chung cho mục đích sinh hoạt hoặc kinh doanh. Ví dụ, nếu tài sản chung là một căn nhà, việc phân chia có thể dẫn đến khó khăn trong việc duy trì cuộc sống hoặc sử dụng tài sản đó.
- Tài sản chung và tài sản riêng: Một số vướng mắc khác có thể phát sinh liên quan đến việc xác định rõ tài sản chung và tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân. Nếu không có các bằng chứng rõ ràng, việc xác định và phân chia tài sản có thể kéo dài và gây tranh cãi.
4. Những lưu ý cần thiết
- Lập di chúc rõ ràng: Để tránh tranh chấp sau khi qua đời, vợ chồng nên cân nhắc việc lập di chúc. Di chúc cần được soạn thảo một cách chi tiết và rõ ràng, quy định cụ thể về cách thức phân chia tài sản chung, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người còn sống và các con.
- Thỏa thuận về tài sản chung và tài sản riêng: Trong quá trình hôn nhân, vợ chồng có thể thỏa thuận về tài sản chung và tài sản riêng để tránh các tranh chấp về sau. Thỏa thuận này cần được lập thành văn bản và có chứng nhận hợp pháp để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.
- Bảo vệ quyền lợi của người còn sống: Khi một trong hai vợ chồng qua đời, người còn sống có quyền quản lý phần tài sản thuộc về mình và thừa kế phần tài sản của người đã mất. Điều này cần được tôn trọng và bảo vệ để đảm bảo cuộc sống ổn định cho người còn sống, đặc biệt là trong các trường hợp có tranh chấp về tài sản.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: Trong trường hợp xảy ra tranh chấp hoặc khó khăn trong việc phân chia tài sản chung sau khi một bên qua đời, vợ chồng hoặc gia đình nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc các chuyên gia pháp lý để giải quyết vấn đề một cách hợp pháp và công bằng.
5. Căn cứ pháp lý
- Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014: Điều 66 quy định về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản chung khi một trong hai bên qua đời.
- Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về quyền thừa kế, phân chia tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng khi một bên qua đời, bao gồm thừa kế theo pháp luật và thừa kế theo di chúc.
- Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: Quy định về thủ tục giải quyết tranh chấp liên quan đến phân chia tài sản chung và thừa kế của vợ chồng.
Bài viết đã giải đáp câu hỏi quyền và nghĩa vụ về thừa kế của vợ chồng đối với tài sản chung được quy định như thế nào, cung cấp các ví dụ minh họa và những lưu ý quan trọng trong quá trình thực hiện. Nếu bạn cần hỗ trợ pháp lý về thừa kế tài sản chung của vợ chồng, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn chi tiết.
Liên kết nội bộ: Tìm hiểu thêm về quyền thừa kế của vợ chồng tại đây
Liên kết ngoại: Thông tin pháp lý về quyền thừa kế
