Quyền lợi của cổ đông trong việc quản lý tài sản của doanh nghiệp là gì?Bài viết này phân tích quyền lợi của cổ đông trong việc quản lý tài sản của doanh nghiệp, bao gồm ví dụ minh họa, vướng mắc thực tế và căn cứ pháp lý.
1. Quyền lợi của cổ đông trong việc quản lý tài sản của doanh nghiệp
Cổ đông trong doanh nghiệp có vai trò quan trọng, không chỉ vì họ góp vốn mà còn vì họ có quyền tham gia vào việc quản lý tài sản của doanh nghiệp. Theo quy định pháp luật, cổ đông, tùy vào tỷ lệ sở hữu cổ phần, có những quyền lợi nhất định trong việc tham gia quyết định các vấn đề liên quan đến quản lý tài sản của công ty.
- Quyền biểu quyết
Cổ đông có quyền tham gia vào việc quản lý doanh nghiệp thông qua quyền biểu quyết tại các cuộc họp đại hội đồng cổ đông. Những quyết định quan trọng liên quan đến tài sản của công ty, như việc đầu tư vào tài sản mới, bán tài sản, hoặc phân phối lợi nhuận, thường cần có sự đồng thuận từ cổ đông. Mỗi cổ đông có quyền biểu quyết dựa trên tỷ lệ cổ phần mà họ nắm giữ.
- Quyền tiếp cận thông tin
Cổ đông có quyền yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin liên quan đến tình hình tài chính và tài sản của công ty. Điều này bao gồm việc được cung cấp các báo cáo tài chính, biên bản họp và các tài liệu liên quan khác. Quyền này giúp cổ đông có thể giám sát việc quản lý tài sản của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đúng đắn.
- Quyền yêu cầu thanh lý tài sản
Cổ đông có quyền yêu cầu doanh nghiệp thanh lý tài sản trong các trường hợp đặc biệt, như khi công ty bị giải thể hoặc phá sản. Việc này giúp cổ đông thu hồi vốn đầu tư của mình. Trong trường hợp công ty phá sản, tài sản của doanh nghiệp sẽ được bán để thanh toán các khoản nợ, sau đó phần còn lại sẽ được phân chia cho các cổ đông.
- Quyền nhận cổ tức
Cổ đông có quyền nhận cổ tức, được chia từ lợi nhuận của doanh nghiệp sau khi đã thanh toán hết các khoản nợ và chi phí hoạt động. Việc phân chia lợi nhuận phải tuân thủ theo quy định của công ty và pháp luật. Quyền nhận cổ tức là một phần quan trọng trong quyền lợi của cổ đông, đặc biệt liên quan đến giá trị tài sản mà doanh nghiệp sở hữu.
- Quyền giám sát
Cổ đông có quyền giám sát hoạt động của ban giám đốc và ban kiểm soát. Trong trường hợp các nhà quản lý có dấu hiệu lạm dụng tài sản hoặc quản lý kém hiệu quả, cổ đông có thể yêu cầu tổ chức cuộc họp bất thường để xem xét và đưa ra biện pháp khắc phục.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ: Công ty Cổ phần ABC có 200 cổ đông, trong đó cổ đông A nắm giữ 30% cổ phần, cổ đông B nắm giữ 25%, và số cổ phần còn lại được chia cho các cổ đông nhỏ khác. Công ty sở hữu một nhà máy sản xuất và các bất động sản khác với tổng giá trị tài sản lên đến 200 tỷ đồng.
Bước 1: Công ty ABC đang xem xét quyết định bán một phần bất động sản để tái đầu tư vào lĩnh vực mới. Quyết định này cần sự phê duyệt của đại hội đồng cổ đông. Các cổ đông sẽ tham gia cuộc họp cổ đông thường niên và biểu quyết về việc có nên bán tài sản này hay không.
Bước 2: Trong cuộc họp, cổ đông A và cổ đông B đã yêu cầu công ty cung cấp báo cáo chi tiết về giá trị bất động sản và kế hoạch tái đầu tư. Họ muốn đảm bảo rằng tài sản được bán với giá hợp lý và việc tái đầu tư mang lại lợi ích cho công ty.
Bước 3: Sau khi xem xét các thông tin tài chính và kế hoạch đầu tư, các cổ đông biểu quyết đồng ý bán một phần bất động sản với số phiếu thuận đạt trên 75% tổng số phiếu biểu quyết.
Bước 4: Sau khi hoàn tất bán tài sản, cổ đông A và B nhận được thông báo về việc phân chia lợi nhuận từ việc bán tài sản và các kế hoạch tái đầu tư cụ thể.
Tình huống phát sinh
Trong trường hợp công ty không cung cấp đầy đủ thông tin về việc bán tài sản hoặc tái đầu tư, cổ đông A và B có thể yêu cầu triệu tập cuộc họp bất thường để bàn bạc lại về vấn đề này và đưa ra quyết định hợp lý hơn. Điều này giúp đảm bảo tài sản của công ty được quản lý một cách minh bạch.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù cổ đông có quyền quản lý tài sản của doanh nghiệp, nhưng họ cũng có thể gặp phải một số vướng mắc trong thực tế.
- Thiếu thông tin
Một trong những vấn đề phổ biến nhất mà cổ đông gặp phải là việc thiếu thông tin hoặc thông tin không rõ ràng về tình hình tài chính và tài sản của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp có thể không cung cấp đầy đủ báo cáo hoặc các tài liệu cần thiết, khiến cổ đông không thể nắm bắt được tình hình thực sự của công ty.
- Xung đột lợi ích
Xung đột lợi ích giữa cổ đông lớn và cổ đông nhỏ cũng là một vấn đề phổ biến. Cổ đông lớn, với quyền biểu quyết cao hơn, có thể đưa ra những quyết định không công bằng, làm thiệt hại đến quyền lợi của các cổ đông nhỏ. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi cổ đông lớn muốn kiểm soát việc quản lý tài sản để phục vụ lợi ích cá nhân.
- Quản lý tài sản không minh bạch
Việc quản lý tài sản không minh bạch là một thách thức lớn trong các doanh nghiệp. Nếu ban giám đốc hoặc ban kiểm soát không thực hiện tốt vai trò của mình, cổ đông có thể gặp khó khăn trong việc giám sát tài sản. Điều này có thể dẫn đến việc tài sản của công ty bị sử dụng sai mục đích hoặc bị thất thoát.
- Khó khăn trong việc thực hiện quyền giám sát
Mặc dù cổ đông có quyền giám sát hoạt động quản lý tài sản, nhưng việc thực hiện quyền này có thể gặp nhiều trở ngại. Cổ đông nhỏ có thể không có đủ nguồn lực hoặc không có quyền lực để áp đặt ý kiến của mình trong các cuộc họp cổ đông, khiến họ gặp khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình.
4. Những lưu ý quan trọng
Để đảm bảo quyền lợi của mình trong việc quản lý tài sản doanh nghiệp, cổ đông cần lưu ý một số điểm quan trọng:
- Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình
Cổ đông cần nắm rõ các quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật và điều lệ công ty. Việc hiểu rõ quyền lợi này sẽ giúp cổ đông tự bảo vệ quyền lợi của mình trong quá trình tham gia quản lý tài sản doanh nghiệp.
- Yêu cầu thông tin đầy đủ
Cổ đông cần thường xuyên yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin đầy đủ về tình hình tài chính và tài sản của công ty. Điều này giúp họ nắm bắt được những quyết định liên quan đến tài sản của công ty một cách kịp thời và chính xác.
- Tham gia tích cực vào các cuộc họp cổ đông
Cổ đông nên tham gia tích cực vào các cuộc họp cổ đông để có thể đưa ra ý kiến và biểu quyết cho các quyết định quan trọng của công ty. Tham gia đầy đủ các cuộc họp không chỉ giúp cổ đông bảo vệ quyền lợi của mình mà còn giúp công ty phát triển bền vững.
- Đoàn kết với các cổ đông khác
Đối với các cổ đông nhỏ, việc đoàn kết và hợp tác với nhau là điều cần thiết để tạo ra sức mạnh trong việc giám sát và quản lý tài sản của doanh nghiệp. Hợp tác với các cổ đông khác sẽ giúp cổ đông nhỏ có tiếng nói mạnh mẽ hơn trong các quyết định quan trọng.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý nếu cần
Nếu cổ đông cảm thấy quyền lợi của mình bị xâm phạm hoặc gặp khó khăn trong việc quản lý tài sản của doanh nghiệp, họ có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý hoặc luật sư. Việc này sẽ giúp họ giải quyết các tranh chấp một cách hợp pháp và hiệu quả.
5. Căn cứ pháp lý
Quyền lợi của cổ đông trong việc quản lý tài sản doanh nghiệp được quy định tại các văn bản pháp lý như sau:
Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của cổ đông, trong đó có quyền tham gia vào việc quản lý tài sản của doanh nghiệp. Luật này đảm bảo rằng quyền lợi của cổ đông được bảo vệ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham gia quản lý doanh nghiệp.
Bộ luật Dân sự 2015 cũng có những quy định liên quan đến quyền tài sản và quyền sở hữu, giúp bảo vệ quyền lợi của cổ đông trong việc quản lý tài sản của doanh nghiệp.
Để tìm hiểu thêm về các quy định pháp lý liên quan đến doanh nghiệp, bạn có thể tham khảo thêm tại Luật PVL Group và trang Báo Pháp Luật.
