Quyền lợi của các cổ đông khi doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản là gì?Bài viết phân tích quyền lợi của các cổ đông khi doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản, bao gồm những ví dụ minh họa và căn cứ pháp lý.
1. Quyền lợi của các cổ đông khi doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản là gì?
Khi một doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản, quyền lợi của các cổ đông sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải cổ đông nào cũng bị xử lý giống nhau. Quyền lợi của cổ đông phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại cổ phần mà họ sở hữu, tỷ lệ cổ phần, và quy định của pháp luật.
Cổ đông phổ thông là những người sở hữu cổ phần thông thường của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp phá sản, họ có quyền được tham gia vào các cuộc họp cổ đông để thảo luận về tình hình tài chính của công ty và các quyết định cần thiết. Tuy nhiên, trong quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp, cổ đông phổ thông thường là nhóm cuối cùng nhận được phần chia. Họ chỉ nhận được tiền hoặc tài sản sau khi các chủ nợ, cổ đông ưu đãi và các khoản nợ khác đã được thanh toán.
Ngược lại, cổ đông ưu đãi là những người sở hữu cổ phần ưu đãi, họ thường có quyền được thanh toán trước trong trường hợp doanh nghiệp phá sản. Điều này có nghĩa là nếu có bất kỳ tài sản nào còn lại sau khi thanh lý, cổ đông ưu đãi sẽ được ưu tiên nhận trước cổ đông phổ thông. Điều này làm cho cổ phần ưu đãi trở thành một lựa chọn hấp dẫn hơn trong các tình huống phá sản.
Ngoài ra, một số cổ đông có thể ký hợp đồng hoặc thỏa thuận cụ thể với doanh nghiệp, quy định quyền lợi của họ trong trường hợp doanh nghiệp phá sản. Ví dụ, nếu một cổ đông đã đầu tư một khoản tiền lớn với điều kiện được ưu tiên hoàn trả trong trường hợp phá sản, họ có thể yêu cầu quyền lợi của mình được thực hiện. Do đó, việc nắm rõ các quyền lợi này là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi của các cổ đông trong trường hợp doanh nghiệp không còn khả năng hoạt động.
2. Ví dụ minh họa
Để minh họa cho những quyền lợi này, hãy xem xét một ví dụ thực tế:
Giả sử Công ty ABC được tuyên bố phá sản. Cổ đông A sở hữu 1.000 cổ phần phổ thông và cổ đông B sở hữu 500 cổ phần ưu đãi. Sau khi thanh lý tài sản, công ty chỉ có 1 tỷ đồng để thanh toán cho các chủ nợ và cổ đông.
Trong trường hợp này, công ty sẽ thanh toán các khoản nợ đầu tiên. Giả sử các chủ nợ được thanh toán tổng cộng 800 triệu đồng. Sau đó, công ty còn lại 200 triệu đồng. Cổ đông ưu đãi B sẽ được ưu tiên thanh toán trước. Nếu cổ đông ưu đãi B có quyền nhận 200 triệu đồng (có thể theo hợp đồng cụ thể), họ sẽ nhận được số tiền này.
Tuy nhiên, cổ đông A sẽ không nhận được gì vì toàn bộ tài sản còn lại đã được thanh toán cho cổ đông ưu đãi. Từ ví dụ trên, có thể thấy rằng quyền lợi của cổ đông trong trường hợp phá sản phụ thuộc rất nhiều vào loại cổ phần mà họ sở hữu và các thỏa thuận trước đó với doanh nghiệp.
Trong một số trường hợp, nếu doanh nghiệp có nhiều tài sản và nợ phải thanh toán, quy trình thanh lý có thể kéo dài và phức tạp hơn. Các cổ đông cũng cần kiên nhẫn trong việc theo dõi tiến trình thanh lý và thu hồi tài sản của mình.
3. Những vướng mắc thực tế
Khi doanh nghiệp phá sản, một số vấn đề thực tế có thể xảy ra mà các cổ đông cần lưu ý:
Thứ nhất, khó khăn trong việc nhận diện tài sản là một trong những vướng mắc lớn nhất. Nhiều khi tài sản của doanh nghiệp không được định giá chính xác hoặc có tranh chấp giữa các chủ nợ và cổ đông. Điều này có thể dẫn đến việc phân chia tài sản không công bằng và gây ra mâu thuẫn giữa các bên liên quan.
Thứ hai, việc thiếu thông tin cũng là một vấn đề lớn. Cổ đông thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin về tình trạng tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt là trong giai đoạn cuối cùng trước khi tuyên bố phá sản. Việc này có thể dẫn đến những quyết định không chính xác về quyền lợi của họ. Thực tế cho thấy nhiều cổ đông không được thông báo đầy đủ về tình hình tài chính và các khoản nợ của doanh nghiệp, khiến họ không thể bảo vệ quyền lợi của mình một cách hiệu quả.
Thứ ba, sự không công bằng trong phân chia tài sản cũng là một vấn đề nổi cộm. Nhiều cổ đông cảm thấy họ bị thiệt thòi do không được thông báo kịp thời hoặc không hiểu rõ về quyền lợi của mình trong quá trình thanh lý. Điều này có thể dẫn đến việc một số cổ đông không nhận được bất kỳ phần nào từ tài sản còn lại của doanh nghiệp.
Cuối cùng, trong một số trường hợp, việc thực hiện các quyền lợi theo hợp đồng có thể gặp khó khăn. Nếu cổ đông đã ký kết hợp đồng với các điều khoản cụ thể liên quan đến việc hoàn trả trong trường hợp phá sản, nhưng công ty lại không thực hiện đúng theo các điều khoản này, điều này có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý giữa cổ đông và doanh nghiệp.
4. Những lưu ý quan trọng
Khi đối mặt với tình huống doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản, các cổ đông cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để bảo vệ quyền lợi của mình:
Thứ nhất, nắm rõ quyền lợi của mình là điều rất cần thiết. Cổ đông nên tìm hiểu rõ quyền lợi của mình theo các loại cổ phần mà họ sở hữu. Điều này sẽ giúp họ có cái nhìn chính xác hơn về khả năng nhận lại tài sản khi doanh nghiệp phá sản. Việc này không chỉ giúp cổ đông biết được quyền lợi mà họ có mà còn giúp họ đưa ra quyết định hợp lý trong tình huống khó khăn.
Thứ hai, theo dõi thông tin doanh nghiệp là rất quan trọng. Việc theo dõi sát sao thông tin về tình hình tài chính của doanh nghiệp là rất cần thiết. Các cổ đông nên yêu cầu thông tin từ ban lãnh đạo doanh nghiệp để đảm bảo quyền lợi của họ được bảo vệ. Thông qua việc thường xuyên liên lạc và yêu cầu cập nhật thông tin, cổ đông có thể chủ động trong việc nắm bắt tình hình và có biện pháp thích hợp.
Thứ ba, cổ đông nên tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý nếu cần thiết. Nếu cần thiết, cổ đông nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý để đảm bảo quyền lợi của mình được bảo vệ đúng mức trong quá trình phá sản. Các luật sư hoặc chuyên gia pháp lý có thể giúp cổ đông hiểu rõ hơn về quyền lợi của họ, cũng như hướng dẫn họ các bước cần thực hiện để bảo vệ quyền lợi của mình trong tình huống phá sản.
Cuối cùng, việc tham gia vào các cuộc họp cổ đông và thảo luận về tình hình tài chính của doanh nghiệp cũng rất quan trọng. Cổ đông cần chủ động tham gia các cuộc họp này để nắm bắt thông tin và có thể đưa ra ý kiến của mình. Sự tham gia tích cực của cổ đông sẽ giúp họ có tiếng nói trong việc quyết định các vấn đề quan trọng liên quan đến doanh nghiệp.
5. Căn cứ pháp lý
Cuối cùng, dưới đây là một số căn cứ pháp lý liên quan đến quyền lợi của cổ đông trong trường hợp doanh nghiệp phá sản:
Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về quyền lợi của cổ đông trong doanh nghiệp, bao gồm cả quyền lợi khi doanh nghiệp gặp khó khăn và phải tuyên bố phá sản. Luật này cũng quy định rõ các nghĩa vụ và trách nhiệm của các bên liên quan.
Luật Phá sản 2014: Điều chỉnh quy trình và quyền lợi của các bên liên quan trong trường hợp doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản. Luật này quy định rõ ràng về cách thức thanh lý tài sản, quyền lợi của các cổ đông, và nghĩa vụ của doanh nghiệp trong quá trình giải quyết phá sản.
Các văn bản hướng dẫn liên quan: Giúp cụ thể hóa các quyền và nghĩa vụ của cổ đông và các bên liên quan trong quá trình thanh lý tài sản. Các văn bản này cũng thường xuyên được cập nhật để phù hợp với tình hình thực tế của thị trường và nhu cầu của các bên liên quan.
Luật PVL Group hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi của cổ đông khi doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản.
Bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại PVL Group và Báo Pháp Luật.
