Quyền của người thừa kế chưa thành niên trong thừa kế theo pháp luật là gì? Bài viết phân tích chi tiết quyền lợi, ví dụ minh họa, các vướng mắc và căn cứ pháp lý.
1. Quyền của người thừa kế chưa thành niên trong thừa kế theo pháp luật là gì?
Người thừa kế chưa thành niên có những quyền lợi gì khi nhận tài sản thừa kế?
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015, người thừa kế chưa thành niên là người dưới 18 tuổi, được bảo vệ đặc biệt trong việc thừa kế tài sản. Dưới đây là các quyền cơ bản của người thừa kế chưa thành niên:
1.1. Quyền được bảo vệ tài sản thừa kế
- Người chưa thành niên luôn được bảo vệ quyền lợi:
Pháp luật ưu tiên đảm bảo rằng tài sản thừa kế của người chưa thành niên không bị chiếm đoạt, thất thoát hoặc sử dụng sai mục đích. - Người giám hộ quản lý tài sản:
Tài sản thừa kế của người chưa thành niên sẽ do người giám hộ quản lý cho đến khi họ đủ 18 tuổi. Người giám hộ phải tuân thủ quy định về quản lý tài sản theo Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.
1.2. Quyền được nhận di sản thừa kế theo luật định
- Thừa kế theo hàng thừa kế:
Người chưa thành niên thuộc hàng thừa kế thứ nhất (con ruột, con nuôi hợp pháp) được hưởng tài sản theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự. - Không bị truất quyền thừa kế:
Người chưa thành niên không thể bị truất quyền thừa kế trừ khi có hành vi vi phạm nghiêm trọng như giết người để hưởng thừa kế.
1.3. Quyền yêu cầu phân chia tài sản thừa kế
- Thông qua người giám hộ:
Người chưa thành niên có thể yêu cầu phân chia tài sản thừa kế thông qua người giám hộ hợp pháp.
1.4. Quyền được ưu tiên nhận tài sản
- Trong trường hợp tài sản không đủ chia:
Người chưa thành niên là đối tượng được ưu tiên nhận tài sản nếu di sản không đủ để chia cho tất cả người thừa kế.
1.5. Quyền khởi kiện bảo vệ quyền lợi
- Thông qua người giám hộ:
Nếu quyền lợi bị xâm phạm, người giám hộ có quyền đại diện người chưa thành niên khởi kiện để bảo vệ phần tài sản của họ.
Như vậy, người thừa kế chưa thành niên được hưởng quyền lợi thừa kế theo pháp luật với sự bảo vệ đặc biệt nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp.
2. Ví Dụ Minh Họa
Ví dụ thực tế:
Ông A qua đời, để lại một căn nhà trị giá 5 tỷ đồng và một khoản tiền tiết kiệm 2 tỷ đồng. Người thừa kế gồm:
- Bà B (vợ).
- Con trai C (15 tuổi).
Quyền của C trong thừa kế
- Phân chia tài sản:
- Tài sản của ông A được chia đều cho bà B và con trai C (mỗi người 1/2).
- Phần của C trị giá 3,5 tỷ đồng sẽ do bà B quản lý cho đến khi C đủ 18 tuổi.
- Bảo vệ tài sản của C:
- Bà B không được sử dụng phần tài sản của C cho mục đích cá nhân. Nếu vi phạm, C hoặc người đại diện pháp luật khác có quyền khởi kiện.
3. Những Vướng Mắc Thực Tế
Quá trình thừa kế tài sản của người chưa thành niên thường gặp các vấn đề sau:
- Người giám hộ sử dụng sai mục đích tài sản:
Một số trường hợp, người giám hộ đã sử dụng tài sản thừa kế của người chưa thành niên cho mục đích cá nhân, gây thất thoát tài sản. - Tranh chấp giữa các bên thừa kế:
Các thành viên gia đình có thể tranh chấp về việc quản lý tài sản hoặc quyền lợi của người chưa thành niên. - Không có người giám hộ hợp pháp:
Trong trường hợp cả cha mẹ đều qua đời, việc bổ nhiệm người giám hộ có thể kéo dài, ảnh hưởng đến quyền lợi của người chưa thành niên. - Không được thông báo quyền thừa kế:
Một số trường hợp, người chưa thành niên không được thông báo đầy đủ về quyền lợi thừa kế, dẫn đến mất quyền. - Thời gian giải quyết kéo dài:
Các tranh chấp hoặc thủ tục pháp lý phức tạp thường làm kéo dài thời gian giải quyết thừa kế, ảnh hưởng đến quyền lợi của người chưa thành niên.
4. Những Lưu Ý Cần Thiết
- Bổ nhiệm người giám hộ hợp pháp:
Trong trường hợp cả cha mẹ đều qua đời, cần nhanh chóng bổ nhiệm người giám hộ hợp pháp để quản lý tài sản của người chưa thành niên. - Giám sát việc quản lý tài sản:
Người giám hộ cần tuân thủ các quy định pháp luật về quản lý tài sản và tránh sử dụng tài sản cho mục đích cá nhân. - Bảo vệ quyền lợi của người chưa thành niên:
Các thành viên gia đình hoặc người đại diện cần giám sát và đảm bảo quyền lợi của người chưa thành niên không bị xâm phạm. - Thực hiện đúng thời hiệu yêu cầu:
Người giám hộ cần thực hiện các thủ tục pháp lý trong thời hiệu yêu cầu để bảo vệ quyền lợi thừa kế của người chưa thành niên. - Tìm kiếm hỗ trợ pháp lý:
Nếu có tranh chấp hoặc khó khăn, nên tìm đến luật sư hoặc tổ chức pháp lý uy tín để được tư vấn và hỗ trợ.
5. Căn Cứ Pháp Lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015:
- Điều 611: Thời điểm và địa điểm mở thừa kế.
- Điều 651: Quy định về hàng thừa kế.
- Điều 677: Quyền thừa kế của người chưa thành niên.
- Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014:
- Điều 59: Quy định về quản lý tài sản của con.
- Nghị định 23/2015/NĐ-CP: Quy định về công chứng và chứng thực các văn bản liên quan đến thừa kế.
Liên kết nội bộ: Để tìm hiểu thêm về các vấn đề thừa kế, mời bạn tham khảo chuyên mục Thừa kế tại Luật PVL Group.
Liên kết ngoại: Thông tin pháp luật hữu ích cũng có thể được tìm thấy tại Báo Pháp Luật Online.
Kết luận: Người thừa kế chưa thành niên có quyền lợi thừa kế đặc biệt được pháp luật bảo vệ. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi này, cần có sự giám sát và hỗ trợ pháp lý từ các thành viên gia đình và cơ quan chức năng. Nếu cần hỗ trợ, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn chi tiết!
