Quy định về việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn là gì? Việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn phải tuân thủ quy định pháp luật, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình phân chia tài sản khi ly hôn.
Quy định về việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn là gì?
Trong quá trình ly hôn, việc kê khai tài sản chung đóng vai trò vô cùng quan trọng. Kê khai tài sản chính là bước đầu tiên để xác định và phân chia tài sản giữa hai vợ chồng một cách công bằng và minh bạch. Vậy quy định về việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn là gì? Pháp luật Việt Nam quy định rõ ràng về nghĩa vụ và quy trình kê khai tài sản chung, nhằm đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên trong quá trình ly hôn.
1. Quy định về việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn là gì?
Theo quy định tại Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, khi ly hôn, việc phân chia tài sản phải căn cứ vào sự thỏa thuận của hai bên. Trong trường hợp không thỏa thuận được, tòa án sẽ quyết định phân chia tài sản chung dựa trên nguyên tắc công bằng, xét đến các yếu tố như sự đóng góp của mỗi bên và tình trạng thực tế của gia đình.
Việc kê khai tài sản chung bao gồm các quy định sau:
- Kê khai toàn bộ tài sản chung: Vợ chồng có nghĩa vụ kê khai đầy đủ tất cả các loại tài sản chung, bao gồm bất động sản, tiền gửi ngân hàng, cổ phiếu, quyền sở hữu trí tuệ, và các tài sản khác được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân. Việc này đảm bảo tính minh bạch và tránh tình trạng tẩu tán hoặc giấu giếm tài sản.
- Tài sản chung và tài sản riêng: Khi kê khai, cần phân biệt rõ ràng giữa tài sản chung và tài sản riêng. Tài sản chung là những tài sản được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân, còn tài sản riêng bao gồm tài sản mà mỗi bên có trước khi kết hôn hoặc tài sản được thừa kế, tặng cho riêng.
- Kê khai tài sản bằng văn bản: Việc kê khai tài sản phải được thực hiện bằng văn bản, liệt kê chi tiết từng loại tài sản, nguồn gốc, giá trị, và quyền sở hữu. Văn bản này có thể được đệ trình lên tòa án để làm cơ sở cho việc phân chia tài sản.
- Công chứng và chứng thực: Để đảm bảo tính pháp lý và ngăn chặn các tranh chấp về sau, vợ chồng có thể công chứng văn bản kê khai tài sản chung. Điều này đảm bảo rằng tài sản đã được khai báo một cách đầy đủ và trung thực trước khi tiến hành ly hôn.
Ví dụ minh họa
Trường hợp thực tế:
Anh A và chị B quyết định ly hôn sau 15 năm chung sống. Trong thời kỳ hôn nhân, hai người đã tích lũy được một số tài sản chung, bao gồm một căn nhà, một ô tô và một số tiền tiết kiệm trong ngân hàng. Trước khi tiến hành ly hôn, anh A và chị B đã thỏa thuận sẽ kê khai toàn bộ tài sản chung.
Cả hai đã lập một văn bản kê khai chi tiết từng loại tài sản, trong đó có ghi rõ giá trị của từng tài sản và quyền sở hữu chung. Văn bản này sau đó được công chứng và nộp lên tòa án để làm cơ sở cho việc phân chia tài sản. Nhờ việc kê khai minh bạch và đầy đủ, quá trình phân chia tài sản diễn ra thuận lợi và không gặp phải tranh chấp.
Những vướng mắc thực tế
Dù quy định về việc kê khai tài sản chung là rõ ràng, nhưng trong thực tế, quá trình này thường gặp phải nhiều vướng mắc, bao gồm:
- Giấu giếm tài sản: Một số người cố tình không khai báo hoặc giấu giếm tài sản chung để tránh việc phân chia. Điều này thường xảy ra khi một bên giữ quyền quản lý tài sản, chẳng hạn như tài khoản ngân hàng hoặc bất động sản mà bên còn lại không biết.
- Khó khăn trong việc xác định tài sản chung và tài sản riêng: Trong nhiều trường hợp, việc phân định rạch ròi giữa tài sản chung và tài sản riêng là rất khó khăn. Ví dụ, một căn nhà được mua trước khi kết hôn nhưng trong quá trình hôn nhân, cả hai đã sử dụng tiền chung để sửa chữa, nâng cấp. Trong tình huống này, việc xác định phần nào là tài sản chung, phần nào là tài sản riêng trở nên phức tạp.
- Thiếu minh bạch về giá trị tài sản: Đối với những tài sản như cổ phiếu, quyền sở hữu trí tuệ, hoặc các tài sản có giá trị lớn, việc định giá chính xác là rất khó. Nếu không có sự thỏa thuận rõ ràng hoặc sự can thiệp của chuyên gia định giá, quá trình phân chia tài sản có thể gây ra nhiều tranh cãi.
- Tài sản ở nước ngoài: Nếu một bên có tài sản ở nước ngoài, việc kê khai và xác định quyền sở hữu tài sản này trở nên phức tạp hơn do phải tuân thủ các quy định pháp luật của quốc gia sở hữu tài sản.
Những lưu ý cần thiết
Để quá trình kê khai tài sản chung diễn ra suôn sẻ và tránh các tranh chấp không đáng có, các bên cần lưu ý những điểm sau:
- Kê khai trung thực và đầy đủ: Cả hai bên vợ chồng cần trung thực và kê khai đầy đủ tất cả các tài sản chung mà mình biết. Việc giấu giếm tài sản không chỉ vi phạm pháp luật mà còn có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng, bao gồm việc bị xử phạt hoặc giảm phần tài sản được chia.
- Lưu trữ chứng từ và giấy tờ: Các tài liệu liên quan đến quyền sở hữu tài sản, như sổ đỏ, sao kê tài khoản ngân hàng, hoặc hợp đồng mua bán, cần được lưu giữ cẩn thận để chứng minh quyền sở hữu tài sản trong quá trình ly hôn.
- Thỏa thuận trước về việc phân chia tài sản: Nếu có thể, vợ chồng nên thỏa thuận trước về việc phân chia tài sản. Thỏa thuận này có thể được lập thành văn bản và công chứng để đảm bảo tính pháp lý và tránh tranh chấp về sau.
- Tư vấn pháp lý: Khi gặp phải các vấn đề liên quan đến tài sản, việc sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý từ các luật sư chuyên về hôn nhân gia đình là cần thiết. Luật sư có thể giúp bạn hiểu rõ quyền lợi của mình và đưa ra các giải pháp bảo vệ tài sản một cách hợp pháp.
Căn cứ pháp lý
Theo Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc phân chia tài sản chung khi ly hôn phải căn cứ vào nguyên tắc công bằng, dựa trên sự đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển tài sản. Ngoài ra, tòa án còn xét đến các yếu tố như quyền lợi của con cái, tình trạng tài chính và sức khỏe của mỗi bên.
Theo Điều 95 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong quá trình giải quyết ly hôn, các bên có nghĩa vụ cung cấp chứng cứ, bao gồm các tài liệu chứng minh về quyền sở hữu tài sản chung và tài sản riêng.
Bài viết này đã trả lời câu hỏi quy định về việc kê khai tài sản chung trước khi ly hôn là gì. Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc hỗ trợ pháp lý về các vấn đề tài sản khi ly hôn, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ chi tiết và chính xác.
Liên kết nội bộ: Luật PVL Group – Hôn nhân gia đình
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp Luật Việt Nam