Quy định về điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng là gì?Bài viết cung cấp thông tin chi tiết về các trường hợp và quy trình điều chỉnh giá trị hợp đồng.
1. Quy định về điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng là gì?
Điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng là việc thay đổi giá trị đã ký kết trong hợp đồng xây dựng do có sự thay đổi về khối lượng công việc, đơn giá, hoặc các yếu tố khác ảnh hưởng đến chi phí xây dựng. Việc điều chỉnh giá trị hợp đồng cần tuân thủ các quy định pháp luật và điều khoản đã thỏa thuận trong hợp đồng để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên liên quan.
Các trường hợp được phép điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng bao gồm:
- Thay đổi khối lượng công việc: Khi khối lượng công việc thực tế phát sinh lớn hơn hoặc nhỏ hơn so với khối lượng đã thỏa thuận trong hợp đồng, các bên có thể thỏa thuận điều chỉnh giá trị hợp đồng. Việc thay đổi này thường xảy ra khi có yêu cầu bổ sung, thay đổi thiết kế hoặc các công việc ngoài phạm vi ban đầu.
- Điều chỉnh đơn giá do biến động giá cả: Trường hợp giá cả vật liệu, nhân công, máy móc thay đổi đáng kể so với thời điểm ký kết hợp đồng, các bên có thể đàm phán để điều chỉnh đơn giá cho phù hợp. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng khi hợp đồng có điều khoản điều chỉnh giá hoặc khi có sự biến động giá được cơ quan nhà nước công nhận.
- Thay đổi về chính sách thuế, pháp luật: Khi có thay đổi về chính sách thuế, phí, hoặc các quy định pháp luật khác ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí xây dựng, giá trị hợp đồng có thể được điều chỉnh để phản ánh những thay đổi này.
- Thay đổi điều kiện thi công: Nếu điều kiện thi công thay đổi ngoài ý muốn như thời tiết xấu, thiên tai, hoặc các tình huống bất khả kháng khác, các bên có thể thỏa thuận điều chỉnh giá trị hợp đồng để bù đắp chi phí phát sinh.
- Thay đổi về tiến độ và yêu cầu kỹ thuật: Khi có sự thay đổi về tiến độ hoặc yêu cầu kỹ thuật dẫn đến việc tăng hoặc giảm chi phí thi công, giá trị hợp đồng sẽ được điều chỉnh theo thỏa thuận của các bên.
Việc điều chỉnh giá trị hợp đồng phải dựa trên cơ sở pháp lý rõ ràng và được các bên thống nhất thông qua phụ lục hợp đồng hoặc các văn bản thỏa thuận bổ sung.
2. Ví dụ minh họa về điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng
Ví dụ thực tế: Công ty xây dựng ABC ký hợp đồng thi công công trình nhà máy với Công ty XYZ với tổng giá trị hợp đồng là 50 tỷ đồng. Trong quá trình thi công, do ảnh hưởng của dịch bệnh, giá vật liệu xây dựng tăng đột biến, đặc biệt là giá thép và xi măng.
Theo điều khoản hợp đồng, khi có biến động giá vật liệu trên 20% so với thời điểm ký kết, các bên sẽ tiến hành điều chỉnh đơn giá. Công ty ABC đã đề xuất điều chỉnh giá trị hợp đồng tăng thêm 10% để bù đắp chi phí phát sinh do giá vật liệu tăng. Công ty XYZ đồng ý và hai bên đã ký phụ lục điều chỉnh giá trị hợp đồng, nâng tổng giá trị lên 55 tỷ đồng.
Việc điều chỉnh này giúp Công ty ABC đảm bảo nguồn tài chính để tiếp tục thi công mà không gây gián đoạn, đồng thời Công ty XYZ cũng đảm bảo được tiến độ hoàn thành công trình.
3. Những vướng mắc thực tế khi điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng
Các khó khăn thường gặp trong quá trình điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng bao gồm:
- Thiếu thỏa thuận rõ ràng về điều chỉnh giá trong hợp đồng: Nhiều hợp đồng xây dựng không quy định chi tiết về các trường hợp và cách thức điều chỉnh giá, dẫn đến tranh chấp khi phát sinh biến động về chi phí. Điều này thường gặp ở các hợp đồng ký kết không có sự tư vấn pháp lý chuyên nghiệp.
- Tranh chấp về khối lượng công việc và đơn giá: Khi có sự khác biệt về khối lượng công việc thực tế so với hợp đồng, các bên có thể xảy ra tranh chấp về việc xác định đúng khối lượng và đơn giá cần điều chỉnh. Điều này đòi hỏi phải có sự giám sát và xác nhận của cả hai bên, hoặc cần có sự can thiệp từ bên thứ ba như đơn vị tư vấn giám sát.
- Khó khăn trong việc chứng minh biến động giá cả: Để điều chỉnh giá do biến động giá cả vật liệu, các bên cần có các bằng chứng xác thực về mức biến động, như bảng giá thị trường, văn bản công nhận từ cơ quan nhà nước. Nếu không có đủ chứng cứ, việc điều chỉnh có thể bị bác bỏ.
- Thay đổi về pháp luật và chính sách không rõ ràng: Khi có thay đổi về chính sách thuế hoặc các quy định pháp luật, việc xác định mức độ ảnh hưởng và áp dụng điều chỉnh vào hợp đồng có thể gặp khó khăn, đặc biệt khi quy định mới không đề cập cụ thể đến hợp đồng xây dựng đang thực hiện.
- Thủ tục pháp lý phức tạp và mất nhiều thời gian: Quá trình điều chỉnh giá trị hợp đồng đòi hỏi các thủ tục pháp lý chặt chẽ, như lập biên bản thỏa thuận, ký phụ lục hợp đồng, và thông qua các cơ quan quản lý. Điều này có thể gây mất thời gian và làm chậm tiến độ thi công.
4. Những lưu ý cần thiết khi điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng
Để quá trình điều chỉnh giá trị hợp đồng diễn ra thuận lợi, các bên cần lưu ý:
- Xây dựng điều khoản điều chỉnh giá rõ ràng trong hợp đồng: Ngay từ khi ký kết hợp đồng, các bên cần thỏa thuận chi tiết về các trường hợp được phép điều chỉnh giá và cách thức tính toán. Điều này giúp tránh tranh chấp và tiết kiệm thời gian khi cần điều chỉnh.
- Thường xuyên cập nhật và kiểm tra giá cả thị trường: Đối với các hợp đồng dài hạn, việc cập nhật và kiểm tra giá cả thị trường định kỳ giúp các bên nhận biết sớm các biến động và chuẩn bị các phương án điều chỉnh kịp thời.
- Lập phụ lục hợp đồng hoặc văn bản thỏa thuận bổ sung: Mọi thay đổi về giá trị hợp đồng phải được ghi nhận bằng phụ lục hợp đồng hoặc văn bản thỏa thuận bổ sung có chữ ký của cả hai bên để đảm bảo tính pháp lý.
- Thực hiện các thủ tục điều chỉnh đúng quy định: Khi điều chỉnh giá trị hợp đồng, cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý, bao gồm việc lập biên bản, ký phụ lục, và thông báo cho các bên liên quan để tránh các tranh chấp pháp lý sau này.
- Tư vấn pháp lý và tài chính chuyên nghiệp: Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý và tài chính chuyên nghiệp giúp các bên xác định đúng các trường hợp và mức điều chỉnh, đảm bảo việc điều chỉnh hợp lý và đúng quy định.
5. Căn cứ pháp lý về điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng
Các căn cứ pháp lý quan trọng liên quan đến điều chỉnh giá trị hợp đồng xây dựng bao gồm:
- Luật Xây dựng 2020: Quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng, bao gồm các điều khoản về việc điều chỉnh giá trị hợp đồng khi có thay đổi về khối lượng công việc, đơn giá và các yếu tố khác.
- Nghị định 37/2015/NĐ-CP: Quy định về hợp đồng xây dựng, bao gồm các quy định về điều chỉnh giá hợp đồng trong các trường hợp cụ thể.
- Thông tư 07/2016/TT-BXD: Hướng dẫn chi tiết về quản lý hợp đồng xây dựng, bao gồm các điều khoản về điều chỉnh giá trị hợp đồng và các thủ tục liên quan.
- Luật Đấu thầu 2013: Quy định về hợp đồng trong đấu thầu, bao gồm các điều kiện để điều chỉnh giá trị hợp đồng khi có biến động về giá cả và các thay đổi khác.
Việc tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý giúp các bên đảm bảo quá trình điều chỉnh giá trị hợp đồng diễn ra hợp pháp, bảo vệ quyền lợi của các bên và duy trì tiến độ thi công công trình.
Liên kết nội bộ: Luật xây dựng
Liên kết ngoại: PLO – Pháp luật
