Quy định về bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng là gì? Bài viết dưới đây Luật PVL sẽ hướng dẫn chi tiết quy định, cách thực hiện, ví dụ minh họa, lưu ý cần thiết và đưa ra các căn cứ pháp luật chính xác.
Quy định về bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng là gì?
Căn cứ pháp luật:
Câu hỏi “Quy định về bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng là gì?” được trả lời cụ thể trong các văn bản pháp luật của Việt Nam, bao gồm Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và các quy định liên quan trong Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020). Theo các quy định này, mọi hoạt động xây dựng phải đảm bảo không gây tổn hại đến môi trường và hệ sinh thái, bao gồm việc bảo vệ đa dạng sinh học, nguồn nước, không khí, và đất đai.
Cụ thể, Điều 72 của Luật Bảo vệ Môi trường 2020 quy định rằng mọi dự án xây dựng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM) trước khi triển khai. ĐTM giúp xác định các tác động tiêu cực đến môi trường và hệ sinh thái từ dự án, từ đó đề xuất các biện pháp giảm thiểu và quản lý các tác động này. Các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng có thể bao gồm việc hạn chế phá rừng, bảo vệ nguồn nước, và kiểm soát ô nhiễm không khí.
Cách thực hiện:
Để thực hiện đúng quy định về bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng, các bước thực hiện bao gồm:
- Thực hiện Đánh giá tác động môi trường (ĐTM):
- Trước khi bắt đầu dự án xây dựng, chủ đầu tư phải thuê đơn vị tư vấn môi trường có năng lực thực hiện ĐTM. Báo cáo ĐTM phải được phê duyệt bởi cơ quan quản lý nhà nước về môi trường trước khi dự án được triển khai.
- Áp dụng các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái:
- Dựa trên kết quả ĐTM, chủ đầu tư phải thực hiện các biện pháp cụ thể để bảo vệ hệ sinh thái, chẳng hạn như xây dựng hệ thống thoát nước để ngăn ngừa ô nhiễm, hạn chế việc phá rừng, và bảo vệ các loài động thực vật đặc hữu.
- Giám sát môi trường trong quá trình xây dựng:
- Chủ đầu tư phải thiết lập hệ thống giám sát môi trường trong suốt quá trình xây dựng để đảm bảo các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái được thực hiện đúng cách. Báo cáo giám sát môi trường định kỳ phải được nộp cho cơ quan quản lý môi trường.
- Thực hiện các biện pháp khắc phục khi có sự cố môi trường:
- Nếu có sự cố môi trường xảy ra, chủ đầu tư phải ngay lập tức thực hiện các biện pháp khắc phục và báo cáo cho cơ quan quản lý môi trường. Các biện pháp này có thể bao gồm việc dọn dẹp, khôi phục lại môi trường tự nhiên, và thực hiện các biện pháp khẩn cấp để ngăn ngừa thiệt hại tiếp theo.
Những vấn đề thực tiễn:
Trong thực tiễn, việc bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng có thể gặp một số vấn đề như:
- Thiếu sự tuân thủ quy định: Một số chủ đầu tư có thể không tuân thủ đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường, dẫn đến việc hệ sinh thái bị tổn hại nghiêm trọng. Điều này có thể do thiếu nhận thức hoặc cố tình vi phạm để giảm chi phí.
- Khó khăn trong việc giám sát: Việc giám sát môi trường trong quá trình xây dựng có thể gặp khó khăn do quy mô dự án lớn, địa hình phức tạp, hoặc thiếu nhân lực và thiết bị giám sát. Điều này làm giảm hiệu quả của các biện pháp bảo vệ môi trường.
- Tác động không lường trước: Một số tác động tiêu cực đến hệ sinh thái có thể không được lường trước trong quá trình ĐTM, dẫn đến việc các biện pháp bảo vệ không đủ để ngăn ngừa tổn hại.
Ví dụ minh họa:
Một dự án xây dựng khu đô thị mới tại một khu vực gần rừng ngập mặn đã thực hiện ĐTM và xác định rằng dự án có thể gây tổn hại đến hệ sinh thái rừng ngập mặn nếu không có biện pháp bảo vệ phù hợp. Dựa trên kết quả ĐTM, chủ đầu tư đã thực hiện các biện pháp như xây dựng hệ thống thoát nước để ngăn chặn ô nhiễm nước, hạn chế việc chặt phá rừng, và trồng lại cây rừng ở các khu vực bị ảnh hưởng.
Trong suốt quá trình xây dựng, chủ đầu tư cũng thiết lập hệ thống giám sát môi trường để theo dõi chất lượng nước, không khí, và đất đai trong khu vực. Nhờ các biện pháp này, hệ sinh thái rừng ngập mặn được bảo vệ, và dự án xây dựng không gây ra tổn hại nghiêm trọng đến môi trường.
Những lưu ý cần thiết:
- Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Chủ đầu tư cần tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và hệ sinh thái, bao gồm việc thực hiện ĐTM và các biện pháp bảo vệ môi trường trong suốt quá trình xây dựng.
- Nâng cao nhận thức: Các bên liên quan trong dự án xây dựng, bao gồm chủ đầu tư, nhà thầu, và công nhân, cần được nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ hệ sinh thái để đảm bảo các biện pháp bảo vệ được thực hiện một cách nghiêm túc và hiệu quả.
- Tăng cường giám sát: Chủ đầu tư nên đầu tư vào hệ thống giám sát môi trường hiện đại và chuyên nghiệp để đảm bảo các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái được thực hiện đúng cách và kịp thời phát hiện, xử lý các sự cố môi trường.
Kết luận:
Quy định về bảo vệ hệ sinh thái trong quá trình xây dựng là một phần quan trọng trong Luật Bảo vệ Môi trường và các quy định liên quan tại Việt Nam. Việc tuân thủ đúng các quy định này không chỉ giúp bảo vệ môi trường tự nhiên mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của các dự án xây dựng. Chủ đầu tư và các bên liên quan cần nắm rõ và thực hiện đúng các quy định pháp luật để đảm bảo rằng hoạt động xây dựng không gây tổn hại đến hệ sinh thái và môi trường xung quanh.
Tìm hiểu thêm về Luật xây dựng | Báo Pháp Luật Việt Nam
