Quy định pháp luật về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ là gì? Bài viết giải thích quy định pháp luật về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ, với ví dụ minh họa, các vướng mắc thực tế và những lưu ý quan trọng.
1. Quy định pháp luật về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ là gì?
Trong công tác bảo vệ an ninh, công cụ hỗ trợ đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Các công cụ này giúp nhân viên bảo vệ thực hiện nhiệm vụ của mình một cách hiệu quả và an toàn hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng các công cụ hỗ trợ này không phải là không có quy định, và pháp luật đã đặt ra những yêu cầu rõ ràng nhằm đảm bảo tính hợp pháp và tránh lạm dụng quyền lực trong quá trình thực hiện công tác bảo vệ.
Công cụ hỗ trợ có thể bao gồm nhiều loại thiết bị khác nhau, như gậy cao su, dùi cui điện, bình xịt hơi cay, súng bắn điện, và các công cụ khác. Việc sử dụng các công cụ này đòi hỏi phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của pháp luật về quyền hạn của nhân viên bảo vệ, cũng như các điều kiện khi sử dụng chúng trong công việc bảo vệ.
Các công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ
- Gậy cao su và dùi cui điện: Những công cụ này thường được sử dụng để kiểm soát tình huống hoặc khống chế đối tượng khi cần thiết. Tuy nhiên, việc sử dụng phải được tuân thủ quy định về mức độ và cách thức sử dụng. Gậy cao su có thể dùng trong các tình huống không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng không được phép dùng trong các trường hợp gây thương tích nghiêm trọng.
- Bình xịt hơi cay: Đây là công cụ hỗ trợ phổ biến để làm giảm khả năng phản kháng của đối tượng gây rối hoặc xâm phạm an ninh. Pháp luật quy định rõ rằng việc sử dụng bình xịt hơi cay chỉ được thực hiện trong những trường hợp cần thiết, khi mà các biện pháp khác không đủ hiệu quả để kiểm soát tình hình.
- Súng bắn điện (Taser): Là công cụ có khả năng làm cho đối tượng mất kiểm soát tạm thời, giúp nhân viên bảo vệ khống chế đối tượng mà không gây tổn thương nghiêm trọng. Tuy nhiên, súng bắn điện chỉ được phép sử dụng khi có sự cho phép của cơ quan chức năng và trong những tình huống đặc biệt.
- Các công cụ khác: Ngoài các công cụ nêu trên, một số công cụ khác cũng có thể được sử dụng trong công tác bảo vệ như công cụ khóa tay, còng tay, thiết bị kiểm tra an ninh như máy quét kim loại.
Quy định pháp luật về sử dụng công cụ hỗ trợ
Pháp luật Việt Nam quy định rất rõ về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ. Các quy định này chủ yếu xuất phát từ Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp và các nghị định liên quan đến công tác bảo vệ, trong đó có Nghị định 136/2020/NĐ-CP về hoạt động của công ty bảo vệ.
- Chỉ những công ty bảo vệ được cấp phép mới được phép trang bị và sử dụng công cụ hỗ trợ: Theo nghị định này, các công ty bảo vệ muốn sử dụng công cụ hỗ trợ cần phải có giấy phép hoạt động hợp pháp. Điều này có nghĩa là nhân viên bảo vệ chỉ được phép sử dụng công cụ hỗ trợ khi công ty bảo vệ đó đã đăng ký và được cấp phép sử dụng những công cụ này.
- Được phép sử dụng công cụ hỗ trợ trong trường hợp nào?: Pháp luật quy định rằng nhân viên bảo vệ chỉ được phép sử dụng công cụ hỗ trợ trong các tình huống khẩn cấp hoặc khi đối tượng có hành vi gây nguy hiểm đến tính mạng hoặc tài sản của người khác. Các công cụ hỗ trợ không được sử dụng trong các tình huống không cần thiết, đặc biệt là không được phép dùng để trừng phạt hay trả thù.
- Đảm bảo an toàn khi sử dụng công cụ hỗ trợ: Khi sử dụng các công cụ này, các nhân viên bảo vệ phải tuân thủ quy trình và kỹ thuật sử dụng an toàn để tránh gây thương tích hoặc tổn hại đến sức khỏe của đối tượng. Điều này bao gồm việc sử dụng công cụ hỗ trợ với mức độ vừa phải và không quá mức cần thiết.
- Quản lý và kiểm soát công cụ hỗ trợ: Các công ty bảo vệ phải đảm bảo rằng công cụ hỗ trợ được bảo quản, sử dụng và kiểm soát một cách chặt chẽ. Việc mất mát hoặc sử dụng sai mục đích công cụ hỗ trợ có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nghiêm trọng.
2. Ví dụ minh họa
Giả sử một công ty bảo vệ được thuê để giám sát an ninh tại một trung tâm thương mại lớn. Trong một tình huống, một đối tượng có dấu hiệu gây rối và không tuân theo yêu cầu của nhân viên bảo vệ, thậm chí có hành vi đe dọa an ninh tại khu vực trung tâm. Nhân viên bảo vệ quyết định sử dụng bình xịt hơi cay để ngăn chặn đối tượng và đảm bảo an toàn cho các khách hàng xung quanh.
Trong trường hợp này, việc sử dụng bình xịt hơi cay là hợp pháp nếu nhân viên bảo vệ đã được đào tạo về cách sử dụng và chỉ dùng công cụ này trong tình huống cấp bách, khi các phương pháp khác không có hiệu quả. Tuy nhiên, nếu nhân viên bảo vệ sử dụng bình xịt hơi cay quá mức cần thiết hoặc trong trường hợp không phù hợp, công ty bảo vệ có thể bị xử lý vì vi phạm quy định pháp luật về sử dụng công cụ hỗ trợ.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù pháp luật có quy định rõ ràng về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ, trong thực tế vẫn tồn tại một số vướng mắc:
- Khó khăn trong việc đào tạo và cấp phép: Các công ty bảo vệ phải đảm bảo nhân viên của mình được đào tạo đúng kỹ năng sử dụng công cụ hỗ trợ. Tuy nhiên, nhiều công ty không đủ nguồn lực để đào tạo toàn bộ nhân viên, dẫn đến việc sử dụng công cụ hỗ trợ không đúng cách hoặc gây nguy hiểm cho người khác.
- Quy định chưa cụ thể về phạm vi sử dụng công cụ: Pháp luật quy định về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong những tình huống khẩn cấp, nhưng trong thực tế, việc xác định tình huống nào là “khẩn cấp” vẫn còn chưa rõ ràng. Điều này có thể dẫn đến sự hiểu lầm và lạm dụng quyền lực của nhân viên bảo vệ.
- Khó khăn trong việc giám sát và kiểm soát công cụ hỗ trợ: Việc quản lý công cụ hỗ trợ của các công ty bảo vệ cũng gặp khó khăn, nhất là trong việc kiểm soát việc sử dụng công cụ ngoài giờ hành chính hoặc khi không có sự giám sát trực tiếp.
4. Những lưu ý cần thiết
Để đảm bảo việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ hợp pháp và hiệu quả, cần lưu ý các điểm sau:
- Đảm bảo công ty bảo vệ có giấy phép hợp pháp: Các công ty bảo vệ phải được cấp phép và tuân thủ các quy định về việc sử dụng công cụ hỗ trợ. Việc cấp phép này không chỉ đảm bảo tính hợp pháp mà còn giúp kiểm soát việc sử dụng công cụ một cách hợp lý.
- Đảm bảo đào tạo nhân viên về sử dụng công cụ hỗ trợ: Nhân viên bảo vệ cần được đào tạo đầy đủ về cách sử dụng các công cụ hỗ trợ, bao gồm việc nhận diện tình huống khẩn cấp và cách thức sử dụng công cụ hỗ trợ một cách an toàn.
- Theo dõi và kiểm soát công cụ hỗ trợ: Công ty bảo vệ cần phải duy trì hệ thống giám sát chặt chẽ để theo dõi việc sử dụng công cụ hỗ trợ, đồng thời kiểm soát và bảo quản các công cụ này một cách cẩn thận, tránh tình trạng thất lạc hoặc lạm dụng.
- Bảo vệ quyền lợi của nhân viên và người dân: Việc sử dụng công cụ hỗ trợ phải bảo vệ quyền lợi của nhân viên bảo vệ cũng như những người dân xung quanh. Công ty bảo vệ phải đảm bảo rằng các công cụ hỗ trợ không được sử dụng quá mức cần thiết và chỉ trong những tình huống thật sự cần thiết.
5. Căn cứ pháp lý
Các quy định pháp lý về việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công việc bảo vệ có thể được tìm thấy trong các văn bản pháp luật sau:
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Quy định về hoạt động của công ty bảo vệ, trong đó có các quy định về việc sử dụng công cụ hỗ trợ.
- Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về các điều kiện hoạt động của doanh nghiệp bảo vệ và các hoạt động liên quan đến sử dụng công cụ hỗ trợ.
- Luật An ninh trật tự 2018: Quy định về các biện pháp bảo vệ an ninh, bao gồm việc sử dụng công cụ hỗ trợ trong công tác bảo vệ.
- Bộ luật Hình sự 2015: Quy định về việc sử dụng công cụ hỗ trợ một cách hợp pháp, cũng như xử lý các hành vi vi phạm khi sử dụng công cụ hỗ trợ sai mục đích.
Để tìm hiểu thêm về các quy định pháp lý liên quan, bạn có thể tham khảo thêm tại Tổng hợp các bài viết pháp lý.
