Quy Định Pháp Luật Về Giải Quyết Tranh Chấp Về Chia Lợi Nhuận Trong Công Ty Cổ Phần Là Gì?Tìm hiểu chi tiết về quy định, ví dụ minh họa, vướng mắc và căn cứ pháp lý.
1. Quy định pháp luật về giải quyết tranh chấp về chia lợi nhuận trong công ty cổ phần là gì?
Giải quyết tranh chấp về chia lợi nhuận trong công ty cổ phần là một vấn đề quan trọng trong hoạt động quản lý và điều hành doanh nghiệp. Khi các cổ đông có tranh chấp liên quan đến việc phân chia lợi nhuận, điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi cá nhân mà còn tác động đến sự ổn định và phát triển bền vững của công ty. Dưới đây là các quy định pháp luật và quy trình giải quyết tranh chấp về chia lợi nhuận trong công ty cổ phần:
a. Quy định về chia lợi nhuận
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, việc chia lợi nhuận trong công ty cổ phần phải được thực hiện dựa trên tỷ lệ góp vốn của từng cổ đông, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong điều lệ công ty. Cụ thể, các quy định bao gồm:
- Chia lợi nhuận sau thuế: Lợi nhuận được chia cho các cổ đông phải là lợi nhuận sau thuế, tức là lợi nhuận đã trừ đi các khoản thuế theo quy định của pháp luật.
- Quy định trong điều lệ công ty: Nếu điều lệ công ty có quy định khác về cách thức chia lợi nhuận, các cổ đông cần tuân thủ theo quy định trong điều lệ. Điều này giúp đảm bảo rằng việc chia lợi nhuận được thực hiện theo đúng các thỏa thuận đã thống nhất.
b. Quy trình giải quyết tranh chấp
Khi xảy ra tranh chấp về chia lợi nhuận, các cổ đông có thể lựa chọn các phương thức giải quyết khác nhau, bao gồm:
- Thương lượng: Các cổ đông nên bắt đầu bằng việc thương lượng với nhau để tìm ra giải pháp hợp lý. Thương lượng có thể giúp các bên đạt được sự đồng thuận mà không cần phải qua các thủ tục pháp lý phức tạp.
- Hòa giải: Nếu thương lượng không thành công, các bên có thể yêu cầu hòa giải thông qua một bên trung gian, chẳng hạn như luật sư hoặc tổ chức hòa giải. Hòa giải viên sẽ giúp các bên tìm kiếm một giải pháp công bằng và hợp lý.
- Trọng tài: Các cổ đông có thể thỏa thuận đưa tranh chấp ra trọng tài. Quy trình trọng tài giúp giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và bảo mật hơn so với kiện tụng tại tòa án.
- Tòa án: Nếu không thể giải quyết qua các phương thức trên, các cổ đông có quyền đưa vụ việc ra Tòa án có thẩm quyền. Tòa án sẽ xem xét các chứng cứ và quyết định về việc phân chia lợi nhuận.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ về tranh chấp chia lợi nhuận trong công ty cổ phần:
Công ty cổ phần XYZ có ba cổ đông A, B và C. Trong năm tài chính, công ty đạt lợi nhuận 300 triệu đồng. Theo điều lệ công ty, lợi nhuận sẽ được chia theo tỷ lệ 50% cho cổ đông A và 25% cho mỗi cổ đông B và C.
Tuy nhiên, khi công ty chuẩn bị phân chia lợi nhuận, cổ đông A yêu cầu chia lợi nhuận theo tỷ lệ 60-20-20, với lý do rằng cổ đông B đã không đóng góp nhiều trong hoạt động kinh doanh trong năm qua. Cổ đông B và C không đồng ý với đề xuất này và cho rằng việc chia lợi nhuận phải tuân thủ theo điều lệ công ty.
Sau nhiều cuộc họp không thành công, các bên đã quyết định thực hiện hòa giải với một luật sư làm hòa giải viên. Sau một cuộc thảo luận kéo dài, hòa giải viên đã giúp các cổ đông hiểu rõ quan điểm của nhau và đưa ra giải pháp là chia lợi nhuận theo tỷ lệ đã được thống nhất trong điều lệ công ty, đồng thời tạo điều kiện cho các cổ đông B và C tham gia nhiều hơn vào quyết định quản lý công ty trong tương lai.
Nếu hòa giải không thành công, cổ đông A có thể quyết định đưa vụ việc ra trọng tài hoặc tòa án để được giải quyết theo quy định của pháp luật.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù có quy định rõ ràng về chia lợi nhuận, nhưng thực tế vẫn gặp phải nhiều vướng mắc:
- Thiếu minh bạch trong quy trình: Trong nhiều công ty cổ phần, việc chia lợi nhuận có thể thiếu minh bạch, khiến các cổ đông không rõ lý do phân chia, từ đó dẫn đến tranh chấp.
- Khó khăn trong việc chứng minh: Để chứng minh quyền lợi trong tranh chấp chia lợi nhuận, các cổ đông cần cung cấp chứng cứ rõ ràng, tuy nhiên, việc thu thập chứng cứ không phải lúc nào cũng dễ dàng.
- Thiếu hiểu biết về pháp luật: Một số cổ đông có thể không hiểu rõ về quyền lợi của mình theo quy định pháp luật, dẫn đến việc không thể bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả.
- Tâm lý ngại khi khiếu nại: Nhiều cổ đông có tâm lý ngại khi khiếu nại hoặc đưa vụ việc ra tòa án, vì sợ mất mát mối quan hệ với các cổ đông khác hoặc lo ngại về chi phí.
4. Những lưu ý quan trọng
Để đảm bảo quy trình giải quyết tranh chấp chia lợi nhuận trong công ty cổ phần diễn ra suôn sẻ, các bên cần lưu ý:
- Nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ: Các cổ đông cần hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật và hợp đồng để bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả.
- Xây dựng quy chế rõ ràng về chia lợi nhuận: Điều lệ công ty nên quy định rõ ràng về cách thức chia lợi nhuận để tránh các tranh chấp phát sinh.
- Thực hiện hòa giải trước khi kiện tụng: Nên ưu tiên hòa giải trước khi đưa tranh chấp ra tòa án hoặc trọng tài, nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí.
- Sử dụng dịch vụ pháp lý: Tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để được tư vấn và hướng dẫn trong quá trình giải quyết tranh chấp.
- Theo dõi tiến trình giải quyết: Các bên cần theo dõi sát sao tiến trình giải quyết tranh chấp để kịp thời có những phản hồi và điều chỉnh nếu cần thiết.
5. Căn cứ pháp lý
Việc giải quyết tranh chấp về chia lợi nhuận trong công ty cổ phần được quy định tại:
- Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về quyền và nghĩa vụ của cổ đông, quy trình chia lợi nhuận và các cơ chế giải quyết tranh chấp trong công ty.
- Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: Cung cấp quy trình chung về việc giải quyết tranh chấp tại tòa án, bao gồm cả tranh chấp liên quan đến chia lợi nhuận.
- Nghị định 05/2015/NĐ-CP: Hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Doanh nghiệp về phân chia lợi nhuận và giải quyết tranh chấp trong công ty.
- Nghị quyết 01/2014/NQ-HĐTP: Hướng dẫn áp dụng một số quy định trong việc giải quyết tranh chấp nội bộ trong doanh nghiệp.
Luật PVL Group: Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan, bạn có thể tham khảo chuyên mục Doanh Nghiệp và xem thêm các bài viết hữu ích tại Báo Pháp Luật.
Giải quyết tranh chấp về chia lợi nhuận không chỉ bảo vệ quyền lợi của cổ đông mà còn góp phần vào sự ổn định và phát triển bền vững cho công ty cổ phần. Luật PVL Group.
