Những tên thương mại nào không được bảo hộ theo quy định pháp luật? Tìm hiểu về các điều kiện bảo hộ, ví dụ minh họa và những lưu ý khi chọn tên thương mại.
1. Những tên thương mại nào không được bảo hộ theo quy định pháp luật?
Những tên thương mại nào không được bảo hộ theo quy định pháp luật? Theo quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ, không phải bất kỳ tên thương mại nào cũng được bảo hộ. Việc đăng ký bảo hộ tên thương mại yêu cầu tên đó phải đáp ứng các điều kiện nhất định về tính khác biệt và tính hợp pháp. Những tên thương mại không đáp ứng các điều kiện này có thể bị từ chối bảo hộ, nhằm đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh và tránh gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
Dưới đây là các trường hợp tên thương mại không được bảo hộ:
● Tên thương mại không có tính khác biệt
Tên thương mại cần phải có tính khác biệt rõ ràng để có thể phân biệt với các tên thương mại của doanh nghiệp khác trên thị trường. Những tên quá chung chung, ví dụ như chỉ thể hiện loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà không có yếu tố độc đáo, sẽ không được bảo hộ. Ví dụ, tên thương mại như “Dịch vụ Logistics” hoặc “Cửa hàng Đồ gỗ” sẽ không có tính khác biệt đủ để bảo hộ vì chúng chỉ đơn giản mô tả loại hình kinh doanh.
● Tên thương mại gây nhầm lẫn với nhãn hiệu hoặc tên thương mại đã được bảo hộ trước đó
Tên thương mại không được gây nhầm lẫn hoặc trùng lặp với nhãn hiệu hoặc tên thương mại của doanh nghiệp khác đã được đăng ký bảo hộ. Điều này nhằm đảm bảo người tiêu dùng không bị nhầm lẫn giữa các doanh nghiệp, giúp bảo vệ quyền lợi của cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
● Tên thương mại vi phạm đạo đức xã hội hoặc trật tự công cộng
Tên thương mại không được sử dụng các từ ngữ vi phạm đạo đức xã hội, gây phản cảm hoặc không phù hợp với văn hóa, pháp luật của quốc gia nơi doanh nghiệp đăng ký hoạt động. Những tên thương mại mang ý nghĩa xúc phạm, phân biệt đối xử hoặc gây hiểu nhầm đều không được bảo hộ.
● Tên thương mại chứa các yếu tố thuộc quyền sở hữu của cơ quan nhà nước hoặc tổ chức quốc tế
Tên thương mại không được chứa các yếu tố thuộc về quyền sở hữu của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, hoặc tổ chức quốc tế nếu không có sự cho phép. Điều này nhằm ngăn chặn việc doanh nghiệp sử dụng những biểu tượng hoặc tên gọi có thể gây hiểu nhầm về mối liên hệ với các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức quốc tế.
● Tên thương mại trùng với tên danh nhân hoặc biểu tượng quốc gia
Tên thương mại không được trùng với tên của các danh nhân, anh hùng dân tộc hoặc các biểu tượng quốc gia nếu không có sự chấp thuận của các cơ quan có thẩm quyền. Điều này nhằm tránh việc lạm dụng các tên gọi hoặc biểu tượng có ý nghĩa quan trọng đối với văn hóa và lịch sử.
2. Ví dụ minh họa về tên thương mại không được bảo hộ
Một ví dụ cụ thể về việc tên thương mại không được bảo hộ là “Công ty TNHH Đại Nam Sản xuất Đồ gỗ” muốn đăng ký tên thương mại “Đồ gỗ Việt Nam”. Tên thương mại này không đáp ứng yêu cầu về tính khác biệt, vì nó chỉ mô tả loại hình sản phẩm (đồ gỗ) và nguồn gốc (Việt Nam), khiến cho nó trở nên quá chung chung và không đủ để phân biệt với các doanh nghiệp khác trên thị trường.
Ngoài ra, Công ty XYZ muốn đăng ký tên thương mại “Bác Hồ Logistics” để hoạt động trong lĩnh vực vận tải. Tuy nhiên, tên thương mại này có chứa tên của một danh nhân, và việc đăng ký tên này có thể bị từ chối nếu không có sự chấp thuận từ cơ quan có thẩm quyền, vì nó có thể gây hiểu nhầm rằng doanh nghiệp có mối liên hệ đặc biệt với danh nhân này hoặc với cơ quan nhà nước.
3. Những vướng mắc thực tế khi đăng ký tên thương mại
● Thiếu tính khác biệt của tên thương mại: Một trong những vướng mắc phổ biến khi đăng ký bảo hộ tên thương mại là thiếu tính khác biệt. Nhiều doanh nghiệp chọn những tên thương mại quá chung chung, không đủ đặc trưng để phân biệt với các doanh nghiệp khác. Điều này dẫn đến việc hồ sơ đăng ký bị từ chối, gây mất thời gian và công sức cho doanh nghiệp.
● Trùng lặp với tên thương mại hoặc nhãn hiệu đã đăng ký: Việc trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn với tên thương mại hoặc nhãn hiệu đã được bảo hộ là vấn đề thường gặp. Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp không tra cứu kỹ trước khi đăng ký, dẫn đến tình trạng hồ sơ bị từ chối do trùng lặp với tên thương mại đã có trên thị trường.
● Tên thương mại vi phạm đạo đức hoặc trật tự công cộng: Một số doanh nghiệp không chú ý đến yếu tố văn hóa và pháp luật khi lựa chọn tên thương mại, dẫn đến việc chọn các từ ngữ không phù hợp hoặc gây phản cảm. Việc này không chỉ khiến hồ sơ bị từ chối mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của doanh nghiệp.
4. Những lưu ý cần thiết khi chọn tên thương mại
● Đảm bảo tính khác biệt của tên thương mại: Doanh nghiệp cần chọn tên thương mại có tính khác biệt rõ ràng, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết và phân biệt với các doanh nghiệp khác. Tên thương mại nên tránh những từ ngữ quá chung chung hoặc mô tả loại sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp.
● Tra cứu tính khả dụng trước khi đăng ký: Trước khi đăng ký bảo hộ tên thương mại, doanh nghiệp nên tra cứu tính khả dụng của tên này trong cơ sở dữ liệu sở hữu trí tuệ để đảm bảo tên thương mại không bị trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn với tên đã đăng ký trước đó.
● Tránh sử dụng các yếu tố nhạy cảm: Tên thương mại không nên chứa các yếu tố nhạy cảm, bao gồm các từ ngữ vi phạm đạo đức xã hội, tên của danh nhân, biểu tượng quốc gia hoặc thuộc quyền sở hữu của cơ quan nhà nước nếu không có sự cho phép. Điều này giúp tránh những vấn đề pháp lý có thể phát sinh trong quá trình đăng ký và sử dụng tên thương mại.
● Tư vấn pháp lý chuyên nghiệp: Để đảm bảo việc chọn tên thương mại phù hợp và có khả năng bảo hộ, doanh nghiệp nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư hoặc chuyên gia về sở hữu trí tuệ. Họ sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá tính khả dụng của tên thương mại và hỗ trợ trong quá trình đăng ký.
5. Căn cứ pháp lý
Việc bảo hộ tên thương mại được quy định rõ trong Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019). Luật này quy định về điều kiện để tên thương mại được bảo hộ, các trường hợp không được bảo hộ và quyền lợi của chủ sở hữu tên thương mại.
Ngoài ra, Nghị định số 103/2006/NĐ-CP cũng quy định chi tiết về thủ tục đăng ký và bảo hộ tên thương mại, bao gồm các điều kiện cần thiết để tên thương mại được bảo hộ và các trường hợp bị từ chối bảo hộ. Doanh nghiệp cần nắm vững các quy định này để đảm bảo tên thương mại của mình có khả năng bảo hộ và tránh những tranh chấp pháp lý không đáng có.
Liên kết nội bộ: Luật Sở Hữu Trí Tuệ
Liên kết ngoại: Pháp Luật
