Những khoản thu nhập nào được miễn thuế thu nhập cá nhân theo quy định hiện hành? Bài viết hướng dẫn chi tiết cách tính thuế thu nhập cá nhân cho người có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, kèm ví dụ minh họa và căn cứ pháp lý.
1. Làm thế nào để tính thuế thu nhập cá nhân cho người có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau?
Để tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho người có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, cần phải tổng hợp toàn bộ thu nhập từ các nguồn này và thực hiện kê khai theo đúng quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân. Thu nhập từ nhiều nguồn có thể bao gồm lương, tiền công từ nhiều nơi làm việc, thu nhập từ kinh doanh, đầu tư, tiền cho thuê nhà, và các khoản thu nhập khác.
Các bước chính để tính thuế TNCN khi có nhiều nguồn thu nhập bao gồm:
• Bước 1: Tổng hợp tất cả các nguồn thu nhập chịu thuế. Đây là bước quan trọng đầu tiên. Người có nhiều nguồn thu nhập phải tổng hợp tất cả các khoản thu nhập từ lương, tiền công, thu nhập kinh doanh, đầu tư, lợi tức, và bất kỳ khoản thu nhập nào khác có tính chất chịu thuế.
• Bước 2: Xác định thu nhập chịu thuế của từng loại thu nhập. Đối với mỗi nguồn thu nhập, bạn phải tính toán thu nhập chịu thuế bằng cách trừ đi các khoản giảm trừ hợp lệ. Ví dụ, với thu nhập từ lương, bạn được giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm bắt buộc, trong khi thu nhập từ kinh doanh có thể được trừ chi phí hợp lý.
• Bước 3: Tính thuế dựa trên biểu thuế lũy tiến hoặc thuế suất cố định. Với thu nhập từ lương và tiền công, thuế sẽ được tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần với 7 bậc, mức thuế suất từ 5% đến 35%. Đối với các nguồn thu nhập khác như tiền cho thuê nhà, thu nhập từ đầu tư vốn, hoặc chuyển nhượng tài sản, thuế suất thường là mức cố định, ví dụ 5% cho thu nhập từ cho thuê tài sản và 20% cho thu nhập từ chuyển nhượng vốn.
• Bước 4: Tính tổng thuế phải nộp. Sau khi tính thuế riêng cho từng loại thu nhập, bạn cần cộng tất cả các khoản thuế lại để tính tổng số thuế TNCN phải nộp.
Lưu ý: Đối với những người có nhiều nguồn thu nhập từ nhiều nơi làm việc, họ chỉ được phép giảm trừ gia cảnh tại một nơi và cần tự kê khai thu nhập tại các nơi khác.
2. Ví dụ minh họa về cách tính thuế thu nhập cá nhân cho người có thu nhập từ nhiều nguồn
Anh H là một người lao động có thu nhập từ hai nguồn khác nhau. Anh làm việc chính tại một công ty và nhận mức lương 30 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, anh còn có thêm thu nhập từ việc cho thuê nhà là 10 triệu đồng/tháng. Anh có 1 người con phụ thuộc và phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc là 1,5 triệu đồng/tháng.
Bước 1: Tính thu nhập chịu thuế từ lương:
• Tổng thu nhập từ lương: 30 triệu đồng/tháng
• Giảm trừ gia cảnh: 11 triệu đồng (bản thân) + 4,4 triệu đồng (người phụ thuộc) = 15,4 triệu đồng
• Bảo hiểm xã hội bắt buộc: 1,5 triệu đồng
• Thu nhập chịu thuế từ lương: 30 triệu – 15,4 triệu – 1,5 triệu = 13,1 triệu đồng
Bước 2: Tính thu nhập chịu thuế từ cho thuê nhà:
• Tổng thu nhập từ cho thuê nhà: 10 triệu đồng/tháng
• Thuế suất cố định cho thu nhập từ cho thuê nhà: 5%
• Thuế thu nhập từ cho thuê nhà: 10 triệu × 5% = 500.000 đồng/tháng
Bước 3: Tính tổng thuế thu nhập cá nhân từ lương:
• Với mức thu nhập chịu thuế từ lương là 13,1 triệu đồng, anh H thuộc bậc 2 của biểu thuế lũy tiến, áp dụng mức thuế suất 10%.
• Thuế TNCN từ lương: 13,1 triệu × 10% = 1,31 triệu đồng/tháng
Bước 4: Tính tổng thuế thu nhập cá nhân phải nộp:
• Tổng thuế TNCN từ lương và cho thuê nhà: 1,31 triệu đồng + 500.000 đồng = 1,81 triệu đồng/tháng
Như vậy, tổng số thuế TNCN mà anh H phải nộp hàng tháng là 1,81 triệu đồng.
3. Những vướng mắc thực tế khi tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn
Trong thực tế, việc tính thuế thu nhập cá nhân cho những người có nhiều nguồn thu nhập thường gặp phải một số vướng mắc, bao gồm:
• Khó khăn trong việc kê khai thu nhập từ nhiều nguồn: Nhiều người lao động không biết cách kê khai thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, dẫn đến việc kê khai không đầy đủ hoặc không chính xác. Việc này có thể dẫn đến việc nộp thiếu thuế hoặc bị phạt hành chính.
• Nhầm lẫn về các khoản giảm trừ: Một số người lao động không nắm rõ các khoản giảm trừ hợp lệ cho từng nguồn thu nhập, dẫn đến việc không được giảm trừ đúng cách. Ví dụ, việc giảm trừ gia cảnh chỉ được thực hiện tại một nơi, nhưng nhiều người lại kê khai giảm trừ ở cả hai nguồn thu nhập, dẫn đến vi phạm quy định.
• Phân biệt giữa thu nhập chịu thuế và thu nhập không chịu thuế: Một số nguồn thu nhập không thuộc diện chịu thuế TNCN, nhưng người lao động có thể không nắm rõ, dẫn đến việc kê khai sai. Chẳng hạn, thu nhập từ việc bán tài sản cá nhân không phải chịu thuế, nhưng nhiều người lại kê khai như thu nhập chịu thuế.
• Thời gian kê khai và nộp thuế: Với những người có thu nhập từ nhiều nguồn, thời gian kê khai và nộp thuế có thể khác nhau tùy thuộc vào từng nguồn thu nhập. Điều này có thể gây khó khăn trong việc quản lý và đảm bảo tuân thủ đúng thời hạn nộp thuế.
4. Những lưu ý cần thiết khi tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn
Để đảm bảo việc tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn thu nhập được thực hiện đúng quy định và tránh các vướng mắc không đáng có, người lao động cần lưu ý một số điểm sau:
• Kê khai đầy đủ và chính xác các nguồn thu nhập: Người có nhiều nguồn thu nhập cần phải tổng hợp và kê khai tất cả các khoản thu nhập chịu thuế, không bỏ sót nguồn thu nhập nào để tránh việc bị xử phạt hành chính.
• Chỉ giảm trừ gia cảnh tại một nơi làm việc: Người lao động chỉ được giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc tại một nơi làm việc duy nhất. Nếu có thu nhập từ nhiều nơi, người lao động phải chọn một nơi để thực hiện giảm trừ, tránh việc kê khai trùng lặp.
• Hiểu rõ về biểu thuế và thuế suất cố định: Đối với các nguồn thu nhập khác nhau, mức thuế có thể áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần (như lương) hoặc thuế suất cố định (như cho thuê nhà, chuyển nhượng vốn). Việc hiểu rõ cách áp dụng các biểu thuế sẽ giúp tính toán thuế chính xác hơn.
• Theo dõi thời gian nộp thuế: Người có nhiều nguồn thu nhập cần chú ý đến thời gian kê khai và nộp thuế cho từng nguồn thu nhập khác nhau, để tránh tình trạng chậm trễ và bị phạt do không nộp đúng hạn.
5. Căn cứ pháp lý về việc tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn thu nhập
Căn cứ pháp lý về việc tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn thu nhập bao gồm:
• Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012), quy định rõ các loại thu nhập chịu thuế và các biểu thuế lũy tiến hoặc thuế suất cố định cho từng loại thu nhập khác nhau.
• Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính, hướng dẫn chi tiết về cách tính thuế thu nhập cá nhân từ nhiều nguồn thu nhập, bao gồm các khoản thu nhập từ lương, kinh doanh, cho thuê nhà, đầu tư vốn, và chuyển nhượng tài sản.
• Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân, bao gồm việc kê khai, tính thuế và nộp thuế cho các nguồn thu nhập.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/luat-thue/
Liên kết ngoại: https://plo.vn/phap-luat/
