Người tham gia bảo hiểm có quyền gì khi tham gia bảo hiểm nhân thọ? Tìm hiểu các quyền của người tham gia bảo hiểm nhân thọ, các quyền lợi và trách nhiệm được quy định trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
1. Người tham gia bảo hiểm có quyền gì khi tham gia bảo hiểm nhân thọ?
Người tham gia bảo hiểm nhân thọ có quyền và lợi ích quan trọng được bảo đảm bởi hợp đồng bảo hiểm. Bảo hiểm nhân thọ không chỉ là một công cụ tài chính bảo vệ trước những rủi ro mà còn mang đến quyền lợi lâu dài cho người tham gia và người thụ hưởng trong gia đình. Theo quy định của pháp luật, người tham gia bảo hiểm nhân thọ được hưởng các quyền chính sau:
- Quyền yêu cầu công ty bảo hiểm cung cấp thông tin: Khi tham gia bảo hiểm, người mua bảo hiểm có quyền yêu cầu công ty bảo hiểm cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin về các điều khoản, quyền lợi, và trách nhiệm trong hợp đồng. Điều này giúp người tham gia hiểu rõ về quyền lợi mình được hưởng và trách nhiệm của mình trong quá trình tham gia bảo hiểm.
- Quyền thay đổi thông tin người thụ hưởng: Người tham gia bảo hiểm nhân thọ có quyền thay đổi người thụ hưởng (người được nhận số tiền bảo hiểm trong trường hợp người tham gia tử vong). Điều này có thể thực hiện trong suốt thời gian hợp đồng bảo hiểm còn hiệu lực, tùy thuộc vào yêu cầu của người tham gia.
- Quyền đóng phí và tạm dừng hợp đồng: Người tham gia bảo hiểm nhân thọ có quyền chọn phương thức và chu kỳ đóng phí (theo tháng, quý hoặc năm) phù hợp với khả năng tài chính của mình. Ngoài ra, trong trường hợp gặp khó khăn tài chính, người tham gia có quyền tạm dừng đóng phí trong một khoảng thời gian nhất định mà không làm mất hiệu lực bảo hiểm.
- Quyền nhận giá trị hoàn lại: Sau khi hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực một khoảng thời gian nhất định, người tham gia có quyền yêu cầu nhận lại giá trị hoàn lại nếu quyết định chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Giá trị hoàn lại thường là một phần số tiền đã đóng vào bảo hiểm, dựa trên các điều khoản hợp đồng.
- Quyền rút tiền từ giá trị tích lũy: Một số hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cho phép người tham gia rút tiền từ giá trị tích lũy của hợp đồng sau một thời gian nhất định, để giải quyết nhu cầu tài chính cá nhân mà không phải hủy hợp đồng.
- Quyền khiếu nại và yêu cầu bồi thường: Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm (ví dụ người tham gia tử vong hoặc gặp tai nạn nghiêm trọng), người thụ hưởng có quyền khiếu nại và yêu cầu công ty bảo hiểm thực hiện thanh toán quyền lợi bảo hiểm theo quy định của hợp đồng.
Tất cả các quyền trên đều nhằm bảo vệ lợi ích chính đáng của người tham gia bảo hiểm và giúp họ yên tâm khi lựa chọn bảo hiểm nhân thọ như một công cụ bảo vệ tài chính cho bản thân và gia đình.
2. Ví dụ minh họa về quyền của người tham gia bảo hiểm nhân thọ
Một ví dụ thực tế về quyền lợi của người tham gia bảo hiểm nhân thọ có thể thấy qua trường hợp của một gia đình tại Hà Nội. Người chồng, anh Hùng, đã tham gia một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ với giá trị bảo hiểm 1 tỷ đồng, trong đó, người vợ là người thụ hưởng chính.
Sau một thời gian đóng phí bảo hiểm, anh Hùng gặp tai nạn giao thông nghiêm trọng và qua đời. Sau sự kiện này, người vợ của anh Hùng đã thực hiện quyền khiếu nại và yêu cầu bồi thường từ công ty bảo hiểm. Công ty bảo hiểm đã thẩm định và chấp thuận chi trả số tiền bảo hiểm 1 tỷ đồng cho người vợ, giúp gia đình vượt qua khó khăn tài chính sau khi mất đi người trụ cột.
Bên cạnh đó, trước khi xảy ra tai nạn, anh Hùng cũng đã rút một phần giá trị tích lũy từ hợp đồng bảo hiểm để giải quyết một khoản chi phí y tế cho con trai mình mà không cần hủy bỏ hợp đồng. Đây là một trong những minh chứng rõ ràng cho quyền lợi mà bảo hiểm nhân thọ mang lại cho người tham gia, không chỉ trong trường hợp tử vong mà còn trong những nhu cầu tài chính cấp thiết.
3. Những vướng mắc thực tế khi tham gia bảo hiểm nhân thọ
Dù quyền lợi của người tham gia bảo hiểm nhân thọ được pháp luật và hợp đồng bảo hiểm quy định rõ ràng, nhưng vẫn tồn tại một số vướng mắc và thách thức trong quá trình thực hiện:
• Thông tin không đầy đủ hoặc thiếu chính xác: Nhiều người tham gia bảo hiểm không nắm rõ toàn bộ quyền lợi và điều khoản trong hợp đồng. Điều này có thể dẫn đến việc họ không được hưởng đầy đủ quyền lợi khi có sự cố xảy ra hoặc không biết cách khiếu nại khi cần thiết.
• Khó khăn trong việc khiếu nại bồi thường: Trong một số trường hợp, quá trình yêu cầu bồi thường bảo hiểm gặp khó khăn, đặc biệt là khi công ty bảo hiểm yêu cầu cung cấp nhiều giấy tờ, bằng chứng xác minh, hoặc chậm trễ trong quá trình giải quyết.
• Tính minh bạch trong hợp đồng: Một số hợp đồng bảo hiểm có các điều khoản phức tạp và khó hiểu, khiến người tham gia khó có thể hiểu hết về quyền lợi và trách nhiệm của mình. Điều này thường dẫn đến tranh chấp hoặc hiểu lầm giữa người tham gia và công ty bảo hiểm.
• Khả năng tài chính của người tham gia: Một số người tham gia bảo hiểm có thể gặp khó khăn về tài chính và không thể duy trì đóng phí đều đặn. Điều này dẫn đến tình trạng hợp đồng bảo hiểm bị tạm ngừng hoặc chấm dứt, khiến họ mất đi quyền lợi bảo hiểm đã được cam kết.
4. Những lưu ý cần thiết khi tham gia bảo hiểm nhân thọ
Khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, người tham gia cần lưu ý các điểm sau để đảm bảo tối ưu hóa quyền lợi và tránh gặp rủi ro không đáng có:
• Đọc kỹ hợp đồng bảo hiểm: Trước khi ký kết hợp đồng, người tham gia cần đọc kỹ và hiểu rõ các điều khoản liên quan đến quyền lợi, trách nhiệm và nghĩa vụ của mình. Nếu cần, nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc chuyên gia tư vấn bảo hiểm để tránh hiểu lầm.
• Chọn gói bảo hiểm phù hợp: Người tham gia cần cân nhắc khả năng tài chính và nhu cầu bảo hiểm của mình để chọn gói bảo hiểm phù hợp. Điều này sẽ giúp họ duy trì hợp đồng bảo hiểm trong thời gian dài mà không gặp khó khăn về tài chính.
• Giữ thông tin liên lạc với công ty bảo hiểm: Người tham gia cần cập nhật thông tin liên lạc với công ty bảo hiểm và thông báo ngay khi có bất kỳ thay đổi nào liên quan đến người thụ hưởng hoặc điều kiện tài chính của mình.
• Theo dõi tình trạng hợp đồng bảo hiểm: Thường xuyên kiểm tra tình trạng hợp đồng, nắm rõ thời gian đóng phí, các quyền lợi đã được hưởng và những điều kiện có thể áp dụng để đảm bảo rằng hợp đồng bảo hiểm luôn ở trạng thái hiệu lực.
5. Căn cứ pháp lý về quyền lợi của người tham gia bảo hiểm nhân thọ
Căn cứ pháp lý liên quan đến quyền lợi của người tham gia bảo hiểm nhân thọ tại Việt Nam bao gồm:
- Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000 (sửa đổi, bổ sung 2010): Luật quy định quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng bảo hiểm, bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ.
- Nghị định 73/2016/NĐ-CP: Quy định chi tiết về hoạt động kinh doanh bảo hiểm và quyền lợi của người tham gia bảo hiểm nhân thọ.
- Thông tư 50/2017/TT-BTC: Hướng dẫn thi hành Nghị định 73, bao gồm các quy định về quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm nhân thọ.
Để biết thêm chi tiết về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, bạn có thể tham khảo tại Luật PVL Group.
Thông tin pháp luật về bảo hiểm.
