Người phạm tội trốn tránh nghĩa vụ thuế bị xử phạt như thế nào?

1. Người phạm tội trốn tránh nghĩa vụ thuế bị xử phạt như thế nào?

Trốn tránh nghĩa vụ thuế là hành vi vi phạm pháp luật, gây tổn thất lớn cho ngân sách nhà nước và ảnh hưởng tiêu cực đến sự công bằng xã hội. Theo quy định của pháp luật, hành vi trốn thuế có thể bị xử lý với nhiều mức phạt khác nhau, từ phạt hành chính đến xử lý hình sự tùy vào mức độ vi phạm. Cụ thể, Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, đã quy định rõ về các mức phạt áp dụng đối với người trốn thuế, đặc biệt là đối với các hành vi có tính chất nghiêm trọng, lặp đi lặp lại hoặc gây hậu quả lớn cho nhà nước.

2. Căn cứ pháp luật về xử phạt người trốn tránh nghĩa vụ thuế

Theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, quy định xử phạt đối với người trốn thuế như sau:

• Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm đối với các hành vi trốn thuế có mức độ từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc đã bị xử phạt hành chính nhưng tái phạm.
• Phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm trong trường hợp trốn thuế với số tiền từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng, hoặc trốn thuế có tính chất chuyên nghiệp.
• Phạt tù từ 2 năm đến 7 năm nếu hành vi trốn thuế diễn ra với số tiền từ 1 tỷ đồng trở lên hoặc tái phạm nhiều lần, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực thi chính sách thuế của nhà nước.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt bổ sung bao gồm: phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm. Trong trường hợp pháp nhân thương mại vi phạm, mức phạt tiền có thể lên tới hàng tỷ đồng tùy mức độ nghiêm trọng và quy mô vi phạm.

3. Những vấn đề thực tiễn trong xử phạt người trốn tránh nghĩa vụ thuế

Trong thực tế, việc xử lý các trường hợp trốn thuế gặp nhiều khó khăn do sự phức tạp của các hình thức vi phạm. Người trốn thuế có thể sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi như:

• Khai man số liệu doanh thu, chi phí: Nhiều doanh nghiệp có hành vi khai man doanh thu, khai khống chi phí hoặc tạo ra các chi phí ảo để giảm thu nhập chịu thuế, từ đó giảm số thuế phải nộp.
• Lập các hóa đơn giả mạo: Việc sử dụng hóa đơn giả, hóa đơn không hợp lệ hoặc mua bán hóa đơn là hình thức trốn thuế phổ biến trong một số ngành nghề.
• Trốn thuế qua chuyển giá: Đây là hình thức gian lận phổ biến trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, lợi dụng các giao dịch nội bộ với công ty mẹ hoặc các công ty con ở nước ngoài để chuyển lợi nhuận ra nước ngoài và trốn thuế tại Việt Nam.

Ví dụ minh họa:

Một công ty sản xuất thực phẩm tại TP.HCM bị phát hiện trốn thuế gần 2 tỷ đồng thông qua việc khai khống chi phí nguyên liệu nhập khẩu. Cụ thể, công ty này đã lập hóa đơn mua hàng từ nước ngoài với giá trị cao hơn thực tế để giảm thu nhập chịu thuế. Sau khi bị cơ quan thuế thanh tra và phát hiện, chủ doanh nghiệp không chỉ bị truy thu toàn bộ số tiền thuế đã trốn mà còn bị phạt hành chính lên đến 500 triệu đồng và đối diện với hình phạt cải tạo không giam giữ trong 1 năm.

4. Những lưu ý cần thiết khi tránh phạm tội trốn tránh nghĩa vụ thuế

Để tránh các rủi ro liên quan đến việc trốn thuế, các doanh nghiệp và cá nhân cần tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về thuế và ghi nhớ những điểm sau:

• Kê khai chính xác, trung thực: Mọi số liệu về doanh thu, chi phí, thu nhập phải được kê khai chính xác. Việc lập báo cáo tài chính cần đúng quy định, tránh các hành vi làm giả số liệu để gian lận thuế.
• Hiểu rõ các quy định thuế: Cần thường xuyên cập nhật các quy định mới về thuế, nắm rõ các chính sách ưu đãi, miễn giảm thuế để áp dụng đúng quy định, tránh vi phạm.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia thuế: Đối với các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh phức tạp, nên tham khảo sự tư vấn từ các chuyên gia thuế hoặc luật sư chuyên về thuế để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật.
• Phối hợp với cơ quan thuế: Khi có yêu cầu thanh tra, kiểm tra từ cơ quan thuế, doanh nghiệp cần hợp tác, cung cấp đầy đủ các giấy tờ, hồ sơ theo yêu cầu, tránh các hành vi cản trở.

5. Những khó khăn trong việc thực thi quy định về trốn thuế

Một trong những khó khăn lớn trong việc xử lý các vụ việc trốn thuế là sự chậm trễ trong quá trình thanh tra, kiểm tra và khởi tố. Một số doanh nghiệp lợi dụng lỗ hổng trong hệ thống pháp luật và quản lý để kéo dài thời gian thanh tra, làm mất đi tính răn đe của pháp luật. Ngoài ra, việc thiếu nguồn nhân lực có chuyên môn cao trong các cơ quan thuế cũng ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý các vi phạm về thuế.

6. Kết luận người phạm tội trốn tránh nghĩa vụ thuế bị xử phạt như thế nào?

Người phạm tội trốn tránh nghĩa vụ thuế bị xử phạt như thế nào đã được quy định rõ ràng trong Bộ luật Hình sự và các văn bản hướng dẫn liên quan. Trốn thuế không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về tài chính, xã hội. Do đó, việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về thuế không chỉ là nghĩa vụ mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân và doanh nghiệp. Nếu có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ pháp lý, bạn đọc có thể tham khảo thêm tại Luật PVL Group hoặc tìm đọc các bài viết liên quan tại Báo Pháp Luật.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề trốn thuế và cách thức xử lý theo pháp luật hiện hành, từ đó có những hành động đúng đắn, tuân thủ pháp luật để tránh các rủi ro pháp lý trong hoạt động kinh doanh và quản lý thuế.