Người nước ngoài có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế là các khoản đầu tư tại Việt Nam không? Tìm hiểu điều kiện, ví dụ, vướng mắc và lưu ý quan trọng.
Người nước ngoài có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế là các khoản đầu tư tại Việt Nam không?
Người nước ngoài có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế là các khoản đầu tư tại Việt Nam, bao gồm cổ phần, phần vốn góp và các khoản đầu tư tài chính khác, nhưng phải tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về thừa kế và đầu tư của Việt Nam. Theo Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Đầu tư 2020, người nước ngoài có quyền nhận thừa kế các khoản đầu tư tại Việt Nam khi có di chúc hợp pháp hoặc khi không có di chúc, tài sản thừa kế sẽ được phân chia theo thứ tự hàng thừa kế pháp luật. Tuy nhiên, đối với các ngành nghề có hạn chế về sở hữu nước ngoài, việc thừa kế các khoản đầu tư có thể phải tuân theo các giới hạn về tỷ lệ sở hữu hoặc phải thực hiện các thủ tục chuyển nhượng cho người thừa kế trong nước.
Khi người nước ngoài thừa kế tài sản đầu tư tại Việt Nam, các điều kiện cụ thể bao gồm:
- Thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật: Người nước ngoài có thể nhận thừa kế tài sản đầu tư theo di chúc của người để lại hoặc nếu không có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo thứ tự hàng thừa kế. Nếu người thừa kế là người nước ngoài, họ có thể yêu cầu quyền thừa kế theo pháp luật với điều kiện họ thuộc hàng thừa kế hợp pháp.
- Giới hạn tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài: Một số ngành nghề tại Việt Nam có quy định giới hạn tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài. Nếu tài sản thừa kế nằm trong các ngành nghề có hạn chế, người nước ngoài chỉ có thể sở hữu trong giới hạn tỷ lệ cho phép và có thể phải thực hiện chuyển nhượng hoặc bán lại cho đối tượng trong nước để tuân thủ quy định.
- Thủ tục pháp lý cần thiết: Người thừa kế là người nước ngoài cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế, bao gồm giấy khai sinh, giấy tờ tùy thân, và các giấy tờ liên quan khác. Nếu giấy tờ này được lập tại nước ngoài, phải được hợp pháp hóa lãnh sự và dịch thuật để được công nhận hợp pháp tại Việt Nam.
- Nghĩa vụ thuế và các khoản lệ phí: Người nước ngoài nhận thừa kế tài sản đầu tư tại Việt Nam phải thực hiện nghĩa vụ thuế thừa kế và lệ phí liên quan khi chuyển quyền sở hữu tài sản. Các khoản này bao gồm thuế thu nhập cá nhân và phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu tài sản.
2. Ví dụ minh họa về trường hợp người nước ngoài thừa kế các khoản đầu tư tại Việt Nam
Giả sử ông Tuấn, một công dân Việt Nam, sở hữu 30% cổ phần trong một công ty xây dựng tại TP.HCM và có một người con là bà Sarah, hiện sống và mang quốc tịch Úc. Khi ông Tuấn qua đời mà không để lại di chúc, bà Sarah, thuộc hàng thừa kế thứ nhất, có quyền yêu cầu chia tài sản đầu tư của cha mình. Tuy nhiên, do công ty xây dựng có giới hạn sở hữu nước ngoài ở mức 49%, bà Sarah chỉ được quyền sở hữu tối đa 49% cổ phần trong công ty. Nếu phần cổ phần vượt quá giới hạn, bà Sarah sẽ phải thực hiện chuyển nhượng cho người trong nước hoặc đối tác khác.
Để hoàn tất thủ tục, bà Sarah cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế, bao gồm giấy khai sinh và các giấy tờ cá nhân hợp pháp, cùng với việc thực hiện nghĩa vụ thuế và lệ phí khi đăng ký quyền sở hữu cổ phần.
3. Những vướng mắc thực tế khi thừa kế tài sản đầu tư tại Việt Nam đối với người nước ngoài
Giới hạn về tỷ lệ sở hữu nước ngoài
Một số ngành nghề tại Việt Nam quy định giới hạn sở hữu của người nước ngoài, và nếu người nước ngoài nhận thừa kế các khoản đầu tư trong lĩnh vực bị giới hạn, họ có thể phải chuyển nhượng một phần tài sản cho đối tượng trong nước để tuân thủ quy định. Điều này có thể gây khó khăn cho người nước ngoài khi muốn giữ lại toàn bộ tài sản đầu tư thừa kế.
Khó khăn trong việc chuẩn bị giấy tờ hợp pháp
Người nước ngoài thường phải chuẩn bị và hợp pháp hóa lãnh sự các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế khi giấy tờ này được cấp tại nước ngoài. Quy trình này có thể làm tăng chi phí và thời gian xử lý, khiến quá trình thừa kế kéo dài.
Vấn đề về nghĩa vụ thuế và các khoản lệ phí liên quan
Người nước ngoài khi thừa kế các khoản đầu tư tại Việt Nam có nghĩa vụ phải thực hiện các khoản thuế thừa kế và lệ phí liên quan, điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị thực tế của tài sản thừa kế và gây khó khăn trong quá trình chuyển nhượng quyền sở hữu.
4. Những lưu ý cần thiết khi thừa kế tài sản đầu tư tại Việt Nam
Chuẩn bị giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự và dịch thuật
Người thừa kế là người nước ngoài nên chuẩn bị kỹ các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế và hợp pháp hóa lãnh sự nếu giấy tờ này được cấp tại nước ngoài. Các giấy tờ này cần được dịch sang tiếng Việt và công nhận hợp pháp để đảm bảo quy trình diễn ra thuận lợi.
Hiểu rõ các quy định về giới hạn sở hữu
Người thừa kế nên tìm hiểu kỹ về các quy định sở hữu trong lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam, đặc biệt là các ngành nghề có giới hạn sở hữu của người nước ngoài, để đảm bảo việc thừa kế không vi phạm các quy định pháp lý.
Tìm kiếm tư vấn từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý
Vì các quy trình thừa kế tài sản đầu tư có thể phức tạp, người thừa kế nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý có kinh nghiệm về đầu tư và thừa kế tại Việt Nam. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi hợp pháp và giảm thiểu các rủi ro pháp lý.
5. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015: Quy định về quyền thừa kế theo pháp luật và quyền sở hữu tài sản thừa kế.
- Luật Đầu tư năm 2020: Quy định về tỷ lệ sở hữu của người nước ngoài trong các ngành nghề và các điều kiện về đầu tư của người nước ngoài tại Việt Nam.
- Luật Thuế thu nhập cá nhân: Quy định về các khoản thuế thu nhập liên quan đến tài sản thừa kế tại Việt Nam.
Để biết thêm chi tiết về các quy định thừa kế tài sản đầu tư, bạn có thể tham khảo tại Luật PVL Group hoặc xem thêm thông tin tại Báo Pháp Luật.
