Người lập di chúc có quyền chỉ định người giám sát việc thực hiện di chúc không?

1) Người lập di chúc có quyền chỉ định người giám sát việc thực hiện di chúc không?

Người lập di chúc hoàn toàn có quyền chỉ định người giám sát để đảm bảo việc thực hiện di chúc diễn ra đúng ý muốn của mình. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người lập di chúc (còn gọi là “người để lại di sản”) có quyền chỉ định một hoặc nhiều người giám sát việc thực hiện các nội dung trong di chúc. Người giám sát sẽ có trách nhiệm theo dõi, giám sát việc chia tài sản, phân phối tài sản theo đúng nội dung di chúc và các quy định của pháp luật, đảm bảo mọi quyền lợi của người thừa kế được bảo vệ.

Việc chỉ định người giám sát thường xuất hiện khi người lập di chúc muốn ngăn chặn các tranh chấp có thể phát sinh giữa những người thừa kế hoặc khi tài sản của người lập di chúc phức tạp, đòi hỏi một người có kinh nghiệm, công tâm đứng ra giám sát quá trình thực hiện di chúc. Theo đó, người lập di chúc có thể chỉ định người giám sát là một người thân trong gia đình, bạn bè đáng tin cậy hoặc thậm chí là một luật sư, công chứng viên để đảm bảo tính chính xác và khách quan trong quá trình giám sát.

Để việc chỉ định người giám sát có hiệu lực pháp lý, nội dung này cần được ghi rõ ràng trong di chúc. Cụ thể, di chúc cần phải ghi rõ danh tính, vai trò của người giám sát, và quyền hạn mà người lập di chúc mong muốn người giám sát thực hiện. Nếu người lập di chúc muốn người giám sát có quyền can thiệp vào việc phân chia tài sản hoặc xử lý các tranh chấp có thể xảy ra, điều này cũng cần được ghi rõ trong di chúc.

Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, việc chỉ định người giám sát trong di chúc phải tuân thủ các điều kiện pháp lý sau:

• Người giám sát phải từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
• Người giám sát không nằm trong diện mất quyền giám sát theo các quy định của pháp luật (ví dụ: người bị mất năng lực hành vi dân sự).
• Người lập di chúc cần thể hiện ý chí rõ ràng và minh bạch trong việc chỉ định người giám sát và quyền hạn của người này.

2) Ví dụ minh họa về chỉ định người giám sát việc thực hiện di chúc

Để dễ hiểu hơn, hãy xét một ví dụ cụ thể sau:

Bà Hoa, một người giàu có với khối tài sản lớn, có ba người con. Để tránh các tranh chấp không đáng có giữa các con sau khi qua đời, bà Hoa quyết định lập một bản di chúc rõ ràng, chia tài sản cho từng người con. Trong bản di chúc, bà Hoa chỉ định một người bạn lâu năm, ông Minh, làm người giám sát việc thực hiện di chúc của bà. Bà tin tưởng ông Minh vì ông là người hiểu rõ nguyện vọng của bà và có kinh nghiệm trong việc xử lý các vấn đề về tài sản.

Trong di chúc, bà Hoa ghi rõ: “Tôi chỉ định ông Minh là người giám sát việc thực hiện di chúc này, đảm bảo rằng tài sản của tôi được chia theo đúng nội dung trong di chúc và xử lý mọi tranh chấp nếu có.” Khi bà Hoa qua đời, ông Minh có trách nhiệm đảm bảo di chúc được thực hiện đúng ý nguyện của bà, ngăn chặn những xung đột có thể phát sinh giữa ba người con, giúp quá trình phân chia tài sản diễn ra minh bạch và công bằng.

3) Những vướng mắc thực tế trong việc chỉ định người giám sát di chúc

Mặc dù việc chỉ định người giám sát có thể giúp quá trình thực hiện di chúc trở nên suôn sẻ hơn, nhưng trong thực tế có thể phát sinh một số vướng mắc:

• Mâu thuẫn về quyền hạn: Người giám sát đôi khi có thể đối mặt với tranh cãi về quyền hạn của mình, đặc biệt nếu các bên thừa kế không đồng ý với cách giám sát và phân chia tài sản.
• Tranh chấp nội bộ: Người thừa kế có thể cho rằng người giám sát thiên vị một người nào đó, dẫn đến các xung đột kéo dài, gây khó khăn cho việc thực hiện di chúc.
• Khó khăn khi thực hiện di chúc phức tạp: Nếu di chúc có nhiều tài sản, quyền lợi phức tạp, người giám sát có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình, đặc biệt nếu không có sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ các bên thứ ba như luật sư.

4) Những lưu ý cần thiết khi chỉ định người giám sát trong di chúc

Khi chỉ định người giám sát, người lập di chúc cần lưu ý các điểm sau:

• Lựa chọn người giám sát đáng tin cậy: Người giám sát nên là người có uy tín, công tâm và hiểu rõ ý chí của người lập di chúc. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan và hạn chế tranh chấp phát sinh.
• Ghi rõ quyền hạn và trách nhiệm của người giám sát trong di chúc: Việc ghi chi tiết trong di chúc sẽ giúp người giám sát và các bên thừa kế có cơ sở pháp lý rõ ràng để tuân thủ.
• Tư vấn pháp lý từ luật sư: Để đảm bảo tính hợp pháp của việc chỉ định người giám sát, người lập di chúc nên tham khảo ý kiến từ luật sư hoặc công chứng viên. Điều này giúp tránh các sai sót pháp lý và giảm thiểu rủi ro về sau.

5) Căn cứ pháp lý

Căn cứ pháp lý cho quyền chỉ định người giám sát trong di chúc được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật có liên quan. Cụ thể, Điều 646 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền chỉ định người giám sát thực hiện di chúc của người lập di chúc. Điều luật này cũng quy định điều kiện và quyền hạn của người giám sát, giúp bảo đảm di chúc được thực hiện đúng theo ý muốn của người lập di chúc.

Kết luận: Việc chỉ định người giám sát trong di chúc là một biện pháp hiệu quả để đảm bảo di chúc được thực hiện theo đúng ý nguyện của người lập di chúc. Bằng cách chỉ định người giám sát đáng tin cậy và tuân thủ các quy định pháp luật, người lập di chúc có thể yên tâm về việc phân chia tài sản của mình sau khi qua đời.

Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm về các vấn đề liên quan đến thừa kế, đừng ngần ngại liên hệ với Luật PVL Group. Với kinh nghiệm và chuyên môn, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và đồng hành cùng bạn.

Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/thua-ke/

Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/