1. Người lao động có được nghỉ phép hưởng lương trong trường hợp phải cách ly vì dịch bệnh không?
Người lao động có được nghỉ phép hưởng lương trong trường hợp phải cách ly vì dịch bệnh không? Đây là vấn đề được quan tâm đặc biệt trong bối cảnh các dịch bệnh như COVID-19 bùng phát và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và công việc của người lao động. Theo quy định pháp luật hiện hành, người lao động có quyền nghỉ phép hưởng lương khi phải cách ly do dịch bệnh, nhưng cần xem xét theo từng trường hợp cụ thể và các thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Các trường hợp nghỉ phép hưởng lương khi cách ly do dịch bệnh:
- Nghỉ phép năm có lương:
Theo quy định của Bộ luật Lao động, người lao động có quyền nghỉ phép năm và hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động. Nếu phải cách ly vì dịch bệnh, người lao động có thể xin nghỉ phép năm để đảm bảo thu nhập trong thời gian cách ly. - Nghỉ ngừng việc hưởng lương theo thỏa thuận:
Trong trường hợp người lao động phải cách ly do yêu cầu của cơ quan y tế, người lao động và người sử dụng lao động có thể thỏa thuận về việc nghỉ ngừng việc có lương hoặc mức lương thấp hơn. Theo Điều 99 Bộ luật Lao động 2019, trong trường hợp ngừng việc không do lỗi của người lao động, mức lương ngừng việc sẽ được thỏa thuận nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng. - Nghỉ phép đặc biệt theo quy định của công ty:
Một số doanh nghiệp có thể áp dụng chính sách nghỉ phép đặc biệt cho người lao động phải cách ly do dịch bệnh mà vẫn hưởng lương. Chính sách này phụ thuộc vào quy định nội bộ của từng doanh nghiệp và sự đồng ý giữa các bên. - Hưởng lương ngừng việc trong trường hợp cách ly do tiếp xúc gần:
Nếu người lao động phải cách ly vì tiếp xúc gần với ca bệnh hoặc theo quyết định của cơ quan chức năng, doanh nghiệp cần trả lương ngừng việc theo mức thỏa thuận nhưng không thấp hơn lương tối thiểu.
2. Ví dụ minh họa
Ví dụ minh họa:
Anh Nam làm việc tại một công ty xây dựng ở Hà Nội. Trong đợt bùng phát dịch COVID-19, anh Nam phải cách ly tại nhà 14 ngày do có tiếp xúc gần với một người nhiễm bệnh. Công ty đã yêu cầu anh nộp đơn xin nghỉ phép năm để hưởng lương trong thời gian cách ly.
Anh Nam có 10 ngày phép năm còn lại và được hưởng nguyên lương trong 10 ngày đầu cách ly. Đối với 4 ngày còn lại, công ty và anh Nam thỏa thuận mức lương ngừng việc bằng 75% lương cơ bản do thời gian này không thuộc phép năm.
Qua ví dụ này, ta thấy rằng việc nghỉ phép hưởng lương khi cách ly có thể thực hiện được thông qua các cơ chế như nghỉ phép năm, nghỉ ngừng việc có lương, và sự thỏa thuận giữa người lao động và doanh nghiệp.
3. Những vướng mắc thực tế
Những vướng mắc thực tế khi người lao động nghỉ phép hưởng lương do cách ly vì dịch bệnh có thể gặp phải các vấn đề sau:
- Không đủ ngày phép năm để nghỉ hưởng lương: Nhiều người lao động không còn ngày phép năm để sử dụng khi phải cách ly, dẫn đến việc nghỉ không hưởng lương hoặc phải thỏa thuận mức lương ngừng việc thấp hơn.
- Thiếu thỏa thuận rõ ràng giữa người lao động và doanh nghiệp: Một số doanh nghiệp không có chính sách rõ ràng về việc nghỉ phép trong trường hợp cách ly, dẫn đến tranh chấp về lương giữa các bên. Người lao động có thể bị từ chối nghỉ phép hưởng lương nếu doanh nghiệp cho rằng việc cách ly không thuộc phạm vi trách nhiệm.
- Khó khăn tài chính của doanh nghiệp: Trong bối cảnh dịch bệnh kéo dài, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, không thể trả lương đầy đủ cho người lao động trong thời gian cách ly. Điều này gây áp lực lớn lên cả người lao động và doanh nghiệp.
- Thiếu hiểu biết về quyền lợi nghỉ phép hưởng lương: Nhiều người lao động chưa nắm rõ các quyền lợi về nghỉ phép năm, nghỉ ngừng việc có lương theo quy định pháp luật, dẫn đến việc không yêu cầu đúng quyền lợi của mình khi phải cách ly.
4. Những lưu ý quan trọng khi
Những lưu ý quan trọng dành cho người lao động khi nghỉ phép hưởng lương trong trường hợp cách ly do dịch bệnh:
- Xem xét sử dụng phép năm: Khi phải cách ly, người lao động nên xem xét sử dụng ngày phép năm còn lại để nghỉ hưởng lương thay vì nghỉ không lương. Điều này giúp duy trì thu nhập và đảm bảo quyền lợi.
- Thỏa thuận rõ ràng với người sử dụng lao động: Trước khi nghỉ, người lao động cần trao đổi rõ ràng với người sử dụng lao động về quyền nghỉ phép, mức lương trong thời gian cách ly, và các thủ tục cần thiết để tránh tranh chấp sau này.
- Nắm rõ các quy định pháp luật liên quan: Hiểu rõ các quy định pháp luật về nghỉ phép và nghỉ ngừng việc giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình trong các tình huống bất ngờ như dịch bệnh.
- Tham khảo chính sách nội bộ của doanh nghiệp: Một số doanh nghiệp có chính sách riêng về nghỉ phép khi cách ly, vì vậy người lao động cần nắm rõ các quy định này để yêu cầu đúng quyền lợi.
- Liên hệ với công đoàn hoặc cơ quan chức năng khi cần thiết: Nếu gặp khó khăn hoặc tranh chấp về quyền lợi nghỉ phép hưởng lương, người lao động có thể nhờ đến sự hỗ trợ của công đoàn hoặc cơ quan chức năng.
5. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý để người lao động yêu cầu nghỉ phép hưởng lương khi phải cách ly vì dịch bệnh bao gồm:
- Bộ luật Lao động 2019:
Điều 113 quy định về quyền nghỉ phép năm và hưởng lương của người lao động. Điều 99 quy định về lương ngừng việc khi người lao động không thể làm việc do các lý do khách quan như dịch bệnh. - Nghị định số 145/2020/NĐ-CP:
Hướng dẫn chi tiết về các chế độ nghỉ phép, nghỉ ngừng việc có lương và các trường hợp đặc biệt khác khi người lao động gặp phải các tình huống bất khả kháng. - Thông tư 04/2014/TT-BLĐTBXH:
Quy định về tiêu chuẩn và chính sách bảo vệ người lao động, bao gồm các quyền lợi khi phải nghỉ việc do dịch bệnh và các tình huống y tế khẩn cấp.
Liên kết nội bộ: Tham khảo thêm về các vấn đề lao động
Liên kết ngoại: Đọc thêm tại báo Pháp luật
Cuối bài viết: Luật PVL Group.