Người bị kết án có thể yêu cầu tái xử không?

Người bị kết án có thể yêu cầu tái xử không? Quy định pháp luật, ví dụ minh họa, và lưu ý cần thiết. Xem thêm tại Luật PVL Group.

Khi một cá nhân bị kết án, có thể xảy ra trường hợp người bị kết án muốn yêu cầu tái xử để xem xét lại bản án. Việc này phụ thuộc vào nhiều yếu tố pháp lý và thực tiễn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về khả năng yêu cầu tái xử của người bị kết án theo quy định pháp luật hiện hành.

Căn cứ pháp luật

1. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015
   • Điều 431: Quy định về việc kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án. Theo quy định này, người bị kết án có quyền kháng cáo để yêu cầu Tòa án cấp trên xem xét lại bản án hoặc quyết định. Kháng cáo có thể dẫn đến việc xét xử lại vụ án nếu có cơ sở để kháng cáo.
   • Điều 432: Quy định về việc yêu cầu giám đốc thẩm. Trong trường hợp phát hiện có sai sót nghiêm trọng trong bản án đã có hiệu lực pháp luật, người bị kết án có quyền yêu cầu giám đốc thẩm để xem xét lại bản án. Giám đốc thẩm là một hình thức tái xử vụ án.
   • Điều 433: Quy định về yêu cầu tái thẩm. Trong trường hợp phát hiện có tình tiết mới hoặc chứng cứ mới có thể làm thay đổi kết quả của bản án đã có hiệu lực pháp luật, người bị kết án có quyền yêu cầu tái thẩm vụ án. Tái thẩm là quá trình xem xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật khi có căn cứ mới chứng minh người bị kết án không có tội hoặc có tình tiết giảm nhẹ đáng kể.
2. Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP
   • Quy định về việc hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 trong việc giám đốc thẩm, tái thẩm. Nghị quyết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về các điều kiện và trình tự yêu cầu giám đốc thẩm, tái thẩm.
3. Luật Thi hành án hình sự năm 2019
   • Điều 7: Quy định về quyền kháng nghị, yêu cầu tái xử của người bị kết án trong quá trình thi hành án. Luật này hướng dẫn cụ thể các quyền của người bị kết án và quy trình yêu cầu tái xử trong giai đoạn thi hành án.

Cách thực hiện yêu cầu tái xử

1. Kháng cáo
   • Trình tự: Người bị kết án có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định của Tòa án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án. Để kháng cáo, người bị kết án phải chuẩn bị đơn kháng cáo nêu rõ lý do và căn cứ kháng cáo.
   • Cơ quan tiếp nhận: Đơn kháng cáo phải được gửi đến Tòa án đã xét xử sơ thẩm hoặc Tòa án cấp trên có thẩm quyền giải quyết.
2. Yêu cầu giám đốc thẩm
   • Trình tự: Khi có căn cứ chứng minh bản án đã có hiệu lực pháp luật có sai sót nghiêm trọng hoặc vi phạm nghiêm trọng về tố tụng, người bị kết án có thể yêu cầu giám đốc thẩm. Đơn yêu cầu giám đốc thẩm phải được gửi đến Tòa án cấp cao hoặc Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
   • Thời hạn: Đơn yêu cầu giám đốc thẩm phải được gửi trong thời hạn 1 năm kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật.
3. Yêu cầu tái thẩm
   • Trình tự: Người bị kết án có thể yêu cầu tái thẩm nếu có tình tiết mới hoặc chứng cứ mới. Đơn yêu cầu tái thẩm phải được gửi đến Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
   • Thời hạn: Đơn yêu cầu tái thẩm phải được gửi trong thời hạn 5 năm kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật.

Những vấn đề thực tiễn

1. Khó khăn trong việc chứng minh tình tiết mới
   • Trong nhiều trường hợp, người bị kết án gặp khó khăn trong việc thu thập chứng cứ mới hoặc tình tiết mới để yêu cầu tái thẩm. Việc chứng minh các tình tiết này đòi hỏi phải có chứng cứ xác thực và phù hợp với quy định pháp luật.
2. Thời hạn yêu cầu tái xử
   • Các quy định về thời hạn yêu cầu kháng cáo, giám đốc thẩm, và tái thẩm thường bị hạn chế và có thể tạo ra áp lực cho người bị kết án. Việc này có thể dẫn đến việc mất quyền yêu cầu nếu không thực hiện đúng thời hạn.
3. Chi phí pháp lý
   • Việc yêu cầu tái xử, kháng cáo, hoặc giám đốc thẩm thường đòi hỏi chi phí pháp lý đáng kể. Người bị kết án cần chuẩn bị tài chính để theo đuổi các yêu cầu này.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Ông A bị kết án vì tội danh lừa đảo. Sau khi bản án đã có hiệu lực pháp luật, ông A phát hiện chứng cứ mới cho thấy mình không liên quan đến hành vi lừa đảo. Ông A đã yêu cầu giám đốc thẩm để xem xét lại bản án với chứng cứ mới. Tòa án cấp cao đã chấp nhận yêu cầu của ông và xét xử lại vụ án.

Ví dụ 2: Bà B bị kết án về tội cướp tài sản. Sau khi bản án có hiệu lực, bà B đã yêu cầu tái thẩm với lý do có tình tiết mới là chứng cứ khẳng định bà không hiện diện tại hiện trường vào thời điểm xảy ra vụ án. Tòa án đã thụ lý và xem xét yêu cầu của bà B, và sau khi kiểm tra tình tiết mới, đã ra quyết định sửa đổi bản án.

Những lưu ý cần thiết

1. Đảm bảo đầy đủ chứng cứ: Khi yêu cầu tái xử, kháng cáo, hoặc giám đốc thẩm, cần đảm bảo rằng các chứng cứ mới hoặc tình tiết mới là hợp pháp và có sức thuyết phục cao.
2. Thực hiện đúng thời hạn: Các yêu cầu kháng cáo, giám đốc thẩm, và tái thẩm phải được gửi trong thời hạn quy định để đảm bảo quyền lợi của người bị kết án.
3. Tư vấn pháp lý: Nên tìm sự tư vấn từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để đảm bảo các bước thực hiện đúng quy định và tối ưu hóa khả năng thành công của yêu cầu.

Kết luận người bị kết án có thể yêu cầu tái xử không?

Người bị kết án có thể yêu cầu tái xử thông qua các hình thức kháng cáo, giám đốc thẩm, hoặc tái thẩm theo quy định pháp luật. Quy trình yêu cầu tái xử đòi hỏi người bị kết án phải có chứng cứ mới và thực hiện đúng thời hạn quy định. Việc thực hiện yêu cầu này có thể gặp phải nhiều khó khăn, nhưng nếu được thực hiện đúng cách, nó có thể giúp xem xét lại và sửa đổi bản án để đảm bảo công lý.

Liên kết nội bộ: Luật hình sự

Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật

Bài viết được cung cấp bởi Luật PVL Group.