Nếu không có di chúc, quyền sở hữu căn hộ chung cư sẽ thuộc về ai

Nếu không có di chúc, quyền sở hữu căn hộ chung cư sẽ thuộc về ai?

Khi một người qua đời mà không để lại di chúc, câu hỏi đặt ra là nếu không có di chúc, quyền sở hữu căn hộ chung cư sẽ thuộc về ai? Theo quy định pháp luật Việt Nam, việc thừa kế tài sản không có di chúc sẽ được giải quyết theo quy định thừa kế theo pháp luật. Điều này có nghĩa là quyền sở hữu căn hộ chung cư sẽ được phân chia cho những người thân thích theo các hàng thừa kế mà pháp luật quy định.

Căn cứ pháp luật về thừa kế không có di chúc

Theo Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, nếu người để lại di sản không có di chúc, di sản thừa kế sẽ được chia theo quy định thừa kế theo pháp luật. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng khi:

1. Người để lại di sản không có di chúc.
2. Di chúc không hợp pháp hoặc bị vô hiệu.
3. Người thừa kế theo di chúc từ chối quyền thừa kế.

Trong trường hợp thừa kế không có di chúc, việc phân chia tài sản sẽ thực hiện theo hàng thừa kế quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể:

• Hàng thừa kế thứ nhất: gồm vợ, chồng, cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, con đẻ và con nuôi của người chết.
• Hàng thừa kế thứ hai: gồm ông bà nội, ông bà ngoại, anh chị em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông bà nội, ông bà ngoại.
• Hàng thừa kế thứ ba: gồm cụ nội, cụ ngoại của người chết; cô, dì, chú, bác, cậu ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là cô, dì, chú, bác, cậu; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Phân tích Điều 650 và Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015
Theo hai điều luật này, quyền sở hữu căn hộ chung cư trong trường hợp không có di chúc sẽ được phân chia theo hàng thừa kế. Nếu người thừa kế thuộc hàng thứ nhất không còn, quyền sở hữu sẽ được chuyển cho người thừa kế thuộc hàng thứ hai, và tiếp tục cho đến khi xác định được người thừa kế hợp pháp.

Cách thực hiện thừa kế căn hộ chung cư khi không có di chúc

Khi không có di chúc, người thừa kế hợp pháp cần thực hiện các bước sau để hoàn tất thủ tục thừa kế và xác nhận quyền sở hữu căn hộ chung cư:

1. Xác định người thừa kế hợp pháp
   Người thừa kế cần xác định rõ mình có thuộc hàng thừa kế theo quy định của pháp luật hay không. Điều này đòi hỏi có các giấy tờ chứng minh quan hệ thân nhân với người để lại di sản, như giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn, sổ hộ khẩu, v.v.
2. Chuẩn bị hồ sơ thừa kế
   Hồ sơ thừa kế cần có giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế và các giấy tờ pháp lý liên quan đến căn hộ chung cư (giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ, hợp đồng mua bán căn hộ, v.v.).
3. Nộp hồ sơ tại cơ quan chức năng
   Người thừa kế phải nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường nơi có căn hộ chung cư để xác nhận quyền thừa kế và đăng ký quyền sở hữu căn hộ. Hồ sơ này sẽ được xem xét và thẩm định trước khi cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu mới.
4. Hoàn thành nghĩa vụ tài chính
   Người thừa kế cần hoàn tất các nghĩa vụ tài chính liên quan, bao gồm thuế thừa kế (nếu có) và các khoản phí liên quan đến việc chuyển giao quyền sở hữu tài sản.

Những vấn đề thực tiễn liên quan đến thừa kế không có di chúc

Việc thừa kế không có di chúc thường gặp nhiều vấn đề thực tiễn, bao gồm:

• Tranh chấp giữa các đồng thừa kế
  Khi không có di chúc, việc phân chia tài sản có thể dẫn đến tranh chấp giữa các đồng thừa kế, đặc biệt là khi có nhiều người thuộc cùng hàng thừa kế. Nếu không đạt được sự đồng thuận, tranh chấp này có thể kéo dài và buộc các bên phải giải quyết qua tòa án.
• Thiếu giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế
  Người thừa kế cần có đầy đủ giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản. Nếu không có các giấy tờ này, việc thừa kế có thể bị đình trệ hoặc từ chối giải quyết.
• Các nghĩa vụ tài chính chưa hoàn thành
  Trong một số trường hợp, người để lại di sản chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính liên quan đến căn hộ chung cư (như nợ phí bảo trì, thuế, hoặc khoản vay thế chấp). Người thừa kế sẽ phải chịu trách nhiệm thanh toán các khoản nợ này trước khi nhận quyền sở hữu tài sản.

Ví dụ minh họa về thừa kế căn hộ chung cư khi không có di chúc

Ông A qua đời và để lại căn hộ chung cư tại TP.HCM. Tuy nhiên, ông A không để lại di chúc. Theo quy định của pháp luật, vợ và hai con của ông A thuộc hàng thừa kế thứ nhất và sẽ có quyền sở hữu căn hộ chung cư. Sau khi hoàn thành thủ tục thừa kế tại Văn phòng công chứng, vợ và hai con của ông A được chia đều quyền sở hữu căn hộ chung cư này.

Nếu các đồng thừa kế không thể thỏa thuận về việc phân chia, họ có thể yêu cầu tòa án can thiệp để phân định rõ ràng về phần tài sản của mỗi người.

Những lưu ý khi thực hiện thừa kế căn hộ chung cư không có di chúc

1. Xác định rõ hàng thừa kế
   Người thừa kế cần xác định rõ mình có thuộc hàng thừa kế theo quy định pháp luật không và chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế.
2. Thỏa thuận giữa các đồng thừa kế
   Nếu có nhiều người thừa kế, việc thỏa thuận phân chia tài sản là rất quan trọng để tránh tranh chấp. Trong trường hợp không thể thỏa thuận, các bên có thể phải yêu cầu tòa án giải quyết.
3. Hoàn thành nghĩa vụ tài chính
   Người thừa kế cần chú ý đến các nghĩa vụ tài chính của căn hộ chung cư, bao gồm các khoản phí bảo trì, thuế, và các khoản nợ (nếu có) mà người để lại di sản chưa hoàn thành.
4. Chuẩn bị kỹ hồ sơ pháp lý
   Để đảm bảo quá trình thừa kế diễn ra suôn sẻ, người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý và làm việc với các cơ quan chức năng để hoàn tất thủ tục.

Kết luận

Vậy, nếu không có di chúc, quyền sở hữu căn hộ chung cư sẽ thuộc về ai? Câu trả lời là quyền sở hữu sẽ thuộc về những người thừa kế theo pháp luật, cụ thể là theo hàng thừa kế được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015. Việc thừa kế không có di chúc sẽ được giải quyết dựa trên quan hệ huyết thống và pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho những người thừa kế hợp pháp.

Nếu bạn cần thêm thông tin về thừa kế và quyền sở hữu căn hộ chung cư, hãy liên hệ Luật PVL Group để được hỗ trợ pháp lý chuyên sâu.

Liên kết nội bộ: Thừa kế

Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật