Kỹ thuật viên xét nghiệm y học có trách nhiệm gì khi làm việc với các loại hóa chất nguy hiểm? Tìm hiểu trách nhiệm và biện pháp an toàn khi xử lý hóa chất trong phòng thí nghiệm y tế.
1. Trách nhiệm của kỹ thuật viên xét nghiệm y học khi làm việc với các loại hóa chất nguy hiểm
Trong quá trình làm việc, kỹ thuật viên xét nghiệm y học thường xuyên phải tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại, dễ cháy hoặc ăn mòn trong phòng thí nghiệm. Những hóa chất này đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích và xét nghiệm mẫu, tuy nhiên, chúng cũng tiềm ẩn nguy cơ cao đối với sức khỏe và an toàn của kỹ thuật viên nếu không được xử lý đúng cách. Vì vậy, kỹ thuật viên xét nghiệm y học cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và biện pháp an toàn để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
Đảm bảo kiến thức về hóa chất và an toàn hóa học
Trước khi làm việc với bất kỳ loại hóa chất nào, kỹ thuật viên phải hiểu rõ đặc tính, nguy cơ và cách xử lý an toàn của chúng. Điều này bao gồm việc nắm vững các thông tin về tính ăn mòn, độc tính, khả năng gây cháy nổ, cũng như các biện pháp phòng ngừa và sơ cứu trong trường hợp khẩn cấp. Kỹ thuật viên cần đọc kỹ bảng dữ liệu an toàn hóa chất (MSDS) và nắm bắt những quy định về cách bảo quản và sử dụng hóa chất một cách an toàn.
Sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE)
Trang thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) như găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ, áo choàng và mặt nạ phòng độc là yêu cầu bắt buộc đối với kỹ thuật viên khi làm việc với hóa chất nguy hiểm. Sử dụng PPE giúp kỹ thuật viên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, giảm thiểu nguy cơ hít phải hơi độc hoặc tiếp xúc qua da. Kỹ thuật viên cần kiểm tra và đảm bảo rằng các trang thiết bị bảo hộ đạt tiêu chuẩn trước khi sử dụng.
Tuân thủ quy trình làm việc an toàn
Kỹ thuật viên cần tuân thủ quy trình làm việc an toàn đã được thiết lập trong phòng thí nghiệm. Điều này bao gồm việc tuân thủ thứ tự thao tác, sử dụng đúng loại dụng cụ và thiết bị hỗ trợ, cũng như tuân thủ các bước an toàn khi pha chế, sử dụng và lưu trữ hóa chất. Tuân thủ quy trình giúp giảm thiểu sai sót trong quá trình thao tác và ngăn ngừa các sự cố có thể xảy ra.
Bảo quản và xử lý hóa chất đúng cách
Mỗi loại hóa chất đều có yêu cầu bảo quản riêng để duy trì tính chất hóa học và tránh gây nguy hiểm. Kỹ thuật viên cần đảm bảo rằng hóa chất được lưu trữ trong các chai lọ chuyên dụng, có nhãn rõ ràng và được cất giữ tại các khu vực an toàn, tránh xa nguồn nhiệt và khu vực làm việc chung. Khi xử lý hóa chất sau khi sử dụng, kỹ thuật viên phải tuân thủ quy định về xử lý chất thải nguy hại, tránh xả thải trực tiếp ra môi trường.
Báo cáo sự cố và sơ cứu khẩn cấp
Trong trường hợp xảy ra sự cố hóa chất như tràn đổ, bắn vào mắt hoặc tiếp xúc da, kỹ thuật viên phải thực hiện sơ cứu ban đầu ngay lập tức theo hướng dẫn trong MSDS. Sau đó, báo cáo lên cấp quản lý hoặc bộ phận y tế của cơ sở để xử lý sự cố kịp thời. Việc báo cáo sự cố giúp ngăn ngừa nguy cơ lây lan và đảm bảo sự an toàn của toàn bộ khu vực làm việc.
2. Ví dụ minh họa về trách nhiệm của kỹ thuật viên khi làm việc với hóa chất nguy hiểm
Một kỹ thuật viên xét nghiệm tại phòng thí nghiệm y tế của bệnh viện D đang chuẩn bị một dung dịch hóa chất cho xét nghiệm. Đây là một loại hóa chất dễ cháy và có tính ăn mòn cao. Trước khi bắt đầu, kỹ thuật viên đã mặc đồ bảo hộ đầy đủ, đeo kính bảo hộ và khẩu trang phòng độc theo đúng quy định.
Khi làm việc, kỹ thuật viên vô tình làm đổ một ít dung dịch ra ngoài. Ngay lập tức, anh ta sử dụng khăn thấm chuyên dụng để làm sạch và rửa khu vực làm việc bằng dung dịch trung hòa. Đồng thời, anh báo cáo sự cố lên quản lý để tiến hành kiểm tra và vệ sinh toàn diện. Nhờ tuân thủ quy trình an toàn và thực hiện đúng biện pháp xử lý, sự cố được giải quyết nhanh chóng mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của kỹ thuật viên hay người xung quanh.
3. Những vướng mắc thực tế khi làm việc với hóa chất nguy hiểm
Mặc dù có các quy định nghiêm ngặt, kỹ thuật viên vẫn gặp nhiều khó khăn khi làm việc với hóa chất nguy hiểm, bao gồm:
- Thiếu kiến thức về hóa chất: Một số kỹ thuật viên chưa được đào tạo đầy đủ về các loại hóa chất và cách xử lý an toàn, dẫn đến sai sót trong quá trình thao tác.
- Trang thiết bị bảo hộ chưa đạt chuẩn: Không phải cơ sở y tế nào cũng trang bị đầy đủ PPE đạt chuẩn cho kỹ thuật viên, khiến họ phải đối diện với nguy cơ cao khi làm việc.
- Khối lượng công việc lớn: Áp lực công việc lớn, đặc biệt trong các giai đoạn dịch bệnh, khiến kỹ thuật viên phải xử lý nhiều mẫu xét nghiệm trong thời gian ngắn, có thể gây căng thẳng và giảm khả năng tập trung vào việc tuân thủ an toàn hóa học.
- Thiếu quy trình xử lý sự cố hóa chất: Một số đơn vị chưa có quy trình xử lý cụ thể khi xảy ra sự cố hóa chất, gây khó khăn cho kỹ thuật viên khi gặp tình huống bất ngờ.
4. Những lưu ý cần thiết cho kỹ thuật viên khi làm việc với hóa chất nguy hiểm
Để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, kỹ thuật viên xét nghiệm y học cần lưu ý:
- Nắm vững các thông tin về hóa chất: Kỹ thuật viên cần dành thời gian đọc kỹ và ghi nhớ các thông tin quan trọng về tính chất hóa học, độ độc hại và cách xử lý các loại hóa chất mà mình thường xuyên làm việc.
- Sử dụng PPE đầy đủ: Luôn sử dụng PPE đúng cách và kiểm tra tình trạng thiết bị bảo hộ trước khi bắt đầu làm việc.
- Tuân thủ quy trình xử lý chất thải hóa học: Phải xử lý đúng cách chất thải hóa học sau khi sử dụng, không xả thải ra môi trường để tránh gây nguy hiểm.
- Báo cáo ngay khi có sự cố: Nếu gặp sự cố liên quan đến hóa chất, cần báo cáo ngay lên cấp trên hoặc người phụ trách để xử lý kịp thời và ngăn ngừa nguy cơ lan rộng.
- Thường xuyên tham gia đào tạo an toàn: Kỹ thuật viên cần tham gia các khóa đào tạo an toàn lao động định kỳ để nâng cao kiến thức và kỹ năng làm việc an toàn với hóa chất nguy hiểm.
5. Căn cứ pháp lý về trách nhiệm của kỹ thuật viên khi làm việc với hóa chất nguy hiểm
Một số văn bản pháp lý quy định trách nhiệm và an toàn cho kỹ thuật viên xét nghiệm y học khi làm việc với hóa chất nguy hiểm bao gồm:
- Luật An toàn vệ sinh lao động: Quy định về an toàn lao động và yêu cầu bảo vệ sức khỏe cho người lao động khi làm việc với hóa chất độc hại.
- Thông tư 28/2016/TT-BYT: Quy định về các biện pháp an toàn trong phòng xét nghiệm y tế và yêu cầu đối với kỹ thuật viên khi làm việc với hóa chất.
- Nghị định 113/2017/NĐ-CP: Quy định về quản lý hóa chất và an toàn trong sử dụng hóa chất, bao gồm các yêu cầu về bảo quản, xử lý và bảo vệ người lao động khi tiếp xúc với hóa chất.
- Thông tư 36/2014/TT-BYT: Hướng dẫn về việc quản lý và xử lý chất thải y tế, bao gồm chất thải hóa học từ các phòng thí nghiệm y tế.
Xem thêm các quy định pháp lý chi tiết tại Tổng hợp quy định pháp luật.
