Khoản giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc được quy định như thế nào? Bài viết giải đáp chi tiết quy định này, minh họa và lưu ý thực tế.
1. Khoản giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc được quy định như thế nào?
Khoản giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là một phần trong chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN), giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người đóng thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng người phụ thuộc. Theo quy định, người nộp thuế có thể kê khai người phụ thuộc để được giảm trừ một khoản tiền nhất định, làm giảm số thuế TNCN phải nộp. Quy định này nhằm hỗ trợ các cá nhân có thu nhập nhưng phải chi tiêu cho việc nuôi dưỡng cha mẹ, con cái, hoặc những người không có khả năng lao động.
Hiện tại, theo quy định của pháp luật thuế TNCN, mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là 4.4 triệu đồng/tháng đối với mỗi người phụ thuộc. Người nộp thuế có thể kê khai các đối tượng như:
- Con dưới 18 tuổi, hoặc con từ 18 tuổi trở lên nhưng không có khả năng lao động (do bị tàn tật, mất sức lao động).
- Cha mẹ, ông bà, anh chị em ruột không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức quy định.
- Các cá nhân khác mà người nộp thuế phải trực tiếp chăm sóc và nuôi dưỡng.
Điều kiện để một người được coi là người phụ thuộc rất cụ thể. Theo quy định hiện hành, người nộp thuế phải đăng ký người phụ thuộc trước và có đủ giấy tờ chứng minh như giấy khai sinh (đối với con cái), giấy chứng nhận tàn tật, và các giấy tờ liên quan khác. Người phụ thuộc chỉ được giảm trừ một lần cho một người nộp thuế, tức là không thể cùng một người phụ thuộc được kê khai giảm trừ cho hai người nộp thuế khác nhau.
Nhằm đảm bảo tính minh bạch và chính xác, việc kê khai người phụ thuộc cần được cập nhật định kỳ, thông thường là khi có thay đổi về tình trạng của người phụ thuộc hoặc khi bắt đầu đăng ký mới. Ví dụ, khi con cái đủ 18 tuổi và không thuộc diện mất khả năng lao động, người nộp thuế cần loại bỏ đối tượng này ra khỏi danh sách người phụ thuộc. Cơ quan thuế sẽ kiểm tra tính hợp lệ của người phụ thuộc và yêu cầu người nộp thuế cung cấp đầy đủ hồ sơ minh chứng.
Khoản giảm trừ gia cảnh giúp giảm đáng kể số tiền thuế TNCN phải đóng. Việc kê khai đúng và đủ các đối tượng phụ thuộc giúp người nộp thuế không chỉ tuân thủ quy định mà còn được hưởng các lợi ích chính đáng về tài chính.
2. Ví dụ minh họa
Anh Minh là một nhân viên văn phòng với mức lương chịu thuế hàng tháng là 20 triệu đồng. Anh Minh đang có hai con nhỏ, một con 6 tuổi và một con 3 tuổi. Ngoài ra, anh còn chăm sóc mẹ già trên 70 tuổi, không có thu nhập và không nhận được trợ cấp từ bất kỳ nguồn nào.
Trong trường hợp này, anh Minh có thể kê khai hai con nhỏ và mẹ của mình là người phụ thuộc. Theo quy định, mức giảm trừ gia cảnh cho mỗi người phụ thuộc là 4.4 triệu đồng/tháng. Như vậy, tổng mức giảm trừ gia cảnh cho ba người phụ thuộc của anh Minh sẽ là:
- 4.4 triệu x 3 người = 13.2 triệu đồng/tháng.
Mức thu nhập chịu thuế sau khi giảm trừ gia cảnh sẽ là:
- 20 triệu – 13.2 triệu = 6.8 triệu đồng.
Như vậy, sau khi áp dụng khoản giảm trừ gia cảnh, mức thu nhập chịu thuế của anh Minh giảm đáng kể, giúp anh tiết kiệm được một khoản tiền thuế TNCN hàng tháng.
3. Những vướng mắc thực tế
Trong quá trình thực hiện kê khai người phụ thuộc để hưởng giảm trừ gia cảnh, nhiều người nộp thuế gặp phải một số khó khăn như:
• Thiếu giấy tờ chứng minh: Nhiều trường hợp người nộp thuế không đủ giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người phụ thuộc hoặc không có giấy tờ xác nhận thu nhập của người phụ thuộc, dẫn đến việc cơ quan thuế không chấp nhận kê khai.
• Chậm đăng ký người phụ thuộc: Một số người nộp thuế chưa hiểu rõ quy trình và thời gian đăng ký người phụ thuộc, dẫn đến việc không được áp dụng giảm trừ kịp thời. Theo quy định, việc kê khai cần thực hiện vào đầu năm hoặc khi có thay đổi về người phụ thuộc, nếu không sẽ phải chờ đến năm sau để điều chỉnh.
• Không biết điều chỉnh khi có thay đổi: Khi có sự thay đổi về tình trạng người phụ thuộc, như con cái trưởng thành hoặc người phụ thuộc qua đời, người nộp thuế cần cập nhật thông tin này với cơ quan thuế. Tuy nhiên, nhiều người không nắm rõ quy định, dẫn đến việc kê khai sai và có thể bị truy thu thuế.
• Sử dụng sai đối tượng giảm trừ: Một số người nộp thuế kê khai người phụ thuộc không đúng đối tượng, ví dụ như kê khai con đã trên 18 tuổi và có thu nhập riêng, hoặc kê khai người phụ thuộc không có mối quan hệ gia đình gần gũi, dẫn đến việc kê khai bị từ chối.
4. Những lưu ý cần thiết
• Đăng ký người phụ thuộc kịp thời: Người nộp thuế cần lưu ý thời điểm đăng ký người phụ thuộc để hưởng khoản giảm trừ gia cảnh, đảm bảo kê khai kịp thời để không bỏ lỡ quyền lợi. Thông thường, việc đăng ký người phụ thuộc phải được thực hiện trước thời điểm quyết toán thuế hàng năm.
• Cung cấp đầy đủ giấy tờ: Việc kê khai người phụ thuộc đòi hỏi phải có đủ các giấy tờ chứng minh mối quan hệ và tình trạng của người phụ thuộc, chẳng hạn như giấy khai sinh, giấy chứng nhận tàn tật, giấy tờ chứng minh thu nhập. Người nộp thuế cần chuẩn bị kỹ càng để tránh mất thời gian trong quá trình xét duyệt của cơ quan thuế.
• Cập nhật thay đổi về người phụ thuộc: Người nộp thuế cần chú ý cập nhật thông tin về người phụ thuộc khi có sự thay đổi như con đủ 18 tuổi hoặc có người phụ thuộc qua đời, để tránh việc kê khai sai và bị truy thu thuế.
• Chỉ được giảm trừ một lần: Mỗi người phụ thuộc chỉ được giảm trừ cho một người nộp thuế. Điều này có nghĩa là nếu có hai người cùng nộp thuế và cùng có trách nhiệm chăm sóc một người phụ thuộc, chỉ một trong hai người được hưởng khoản giảm trừ gia cảnh này.
5. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý về khoản giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật sau:
• Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12 ban hành ngày 21/11/2007 và các văn bản hướng dẫn thi hành. • Thông tư số 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân, trong đó có quy định chi tiết về khoản giảm trừ gia cảnh. • Nghị định số 65/2013/NĐ-CP quy định chi tiết về thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân.
Với những quy định trên, người nộp thuế cần nắm vững để có thể kê khai đúng và đủ người phụ thuộc nhằm hưởng khoản giảm trừ gia cảnh hợp lý.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/luat-thue/
Liên kết ngoài: https://plo.vn/phap-luat/
