Khi nào thì cần thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng?Hướng dẫn chi tiết, ví dụ minh họa và những lưu ý cần thiết về việc thay đổi giá trị hợp đồng.
Khi nào thì cần thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng?
Thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng là một yếu tố quan trọng trong quản lý dự án xây dựng. Việc điều chỉnh giá trị hợp đồng cần được thực hiện khi có các thay đổi đáng kể trong điều kiện thực hiện hợp đồng, ảnh hưởng đến chi phí và tiến độ thực hiện dự án. Việc thay đổi này cần phải được thực hiện theo đúng quy trình và quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.
Các trường hợp cần thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng:
- Thay đổi phạm vi công việc. Nếu trong quá trình thực hiện dự án, có sự thay đổi về thiết kế hoặc phạm vi công việc (ví dụ: bổ sung hạng mục, thay đổi vật liệu), giá trị hợp đồng sẽ cần điều chỉnh để phản ánh sự thay đổi này.
- Tăng giá vật liệu. Khi giá nguyên vật liệu, thiết bị tăng lên do biến động thị trường, nhà thầu có thể yêu cầu điều chỉnh giá trị hợp đồng. Tuy nhiên, điều này phải được chứng minh bằng các tài liệu hợp lệ và có sự đồng ý của chủ đầu tư.
- Thay đổi điều kiện thi công. Nếu điều kiện thi công thay đổi (ví dụ: thay đổi thời tiết, địa chất hoặc điều kiện pháp lý), nhà thầu có thể yêu cầu thay đổi giá trị hợp đồng để phản ánh các chi phí phát sinh từ những thay đổi này.
- Yêu cầu của chủ đầu tư. Trong một số trường hợp, chủ đầu tư có thể yêu cầu thay đổi thiết kế hoặc một số hạng mục, điều này cũng dẫn đến việc điều chỉnh giá trị hợp đồng để đảm bảo tính hợp lý.
- Thay đổi về tiến độ. Nếu tiến độ thi công bị kéo dài do nguyên nhân khách quan (như thiên tai, dịch bệnh), nhà thầu có thể yêu cầu thay đổi giá trị hợp đồng để phản ánh chi phí phát sinh trong thời gian kéo dài này.
Ví dụ minh họa về thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng
Ví dụ thực tế: Công ty TNHH Xây dựng Minh Hoàng ký hợp đồng với chủ đầu tư ABC để thi công một dự án nhà ở. Trong hợp đồng, tổng giá trị là 5 tỷ đồng và thời gian thi công là 12 tháng. Tuy nhiên, sau 6 tháng thi công, do chủ đầu tư yêu cầu bổ sung một hạng mục mới là bể bơi, công ty Minh Hoàng phải tính toán lại chi phí.
- Xác định chi phí bổ sung: Sau khi khảo sát, công ty Minh Hoàng ước tính rằng việc thi công bể bơi sẽ tiêu tốn thêm 1 tỷ đồng. Công ty lập báo cáo chi tiết gửi đến chủ đầu tư, bao gồm các chi phí vật liệu, nhân công và thiết bị.
- Thương thảo với chủ đầu tư: Sau khi nhận được báo cáo, chủ đầu tư tổ chức cuộc họp với công ty Minh Hoàng để thảo luận về việc điều chỉnh giá trị hợp đồng. Hai bên đã đồng ý điều chỉnh giá trị hợp đồng từ 5 tỷ lên 6 tỷ đồng và ký kết phụ lục hợp đồng để ghi nhận thay đổi này.
- Lập biên bản và ghi rõ điều chỉnh: Các bên lập biên bản ghi rõ lý do điều chỉnh, giá trị mới của hợp đồng và thời gian hoàn thành dự án. Biên bản này được ký bởi đại diện của cả hai bên, có giá trị pháp lý.
Bài học từ ví dụ: Việc thay đổi giá trị hợp đồng cần được thực hiện đúng quy trình, với sự đồng thuận của các bên liên quan và được ghi nhận rõ ràng trong hợp đồng. Điều này giúp tránh tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.
Những vướng mắc thực tế khi thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng
Những vướng mắc thường gặp:
- Khó khăn trong việc xác định chi phí. Đôi khi, việc xác định chi phí thực tế cho các hạng mục bổ sung hoặc thay đổi có thể gây tranh cãi, đặc biệt khi không có tài liệu chứng minh hợp lệ.
- Tranh chấp giữa các bên. Một số nhà thầu có thể không đồng ý với yêu cầu điều chỉnh giá trị hợp đồng từ phía chủ đầu tư, dẫn đến mâu thuẫn và có thể gây chậm trễ trong thi công.
- Thiếu điều khoản rõ ràng trong hợp đồng. Nếu hợp đồng không quy định rõ về điều chỉnh giá trị trong trường hợp thay đổi phạm vi công việc, việc điều chỉnh có thể gặp khó khăn và gây tranh chấp.
- Thời gian thực hiện thay đổi không kịp thời. Trong một số trường hợp, yêu cầu thay đổi giá trị hợp đồng không được thực hiện kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ thi công và chi phí phát sinh.
- Yếu tố khách quan không được xem xét. Các nhà thầu có thể gặp khó khăn khi yêu cầu điều chỉnh giá trị hợp đồng do các yếu tố khách quan như thiên tai mà không được ghi nhận trong hợp đồng.
Những lưu ý cần thiết khi thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng
Những lưu ý quan trọng:
- Quy định rõ ràng trong hợp đồng. Các điều khoản về thay đổi giá trị hợp đồng cần được ghi rõ trong hợp đồng, bao gồm quy trình, tiêu chí và hình thức yêu cầu thay đổi.
- Lập hồ sơ đầy đủ và chính xác. Khi yêu cầu thay đổi giá trị hợp đồng, nhà thầu cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh rõ ràng về lý do và chi phí phát sinh, bao gồm báo giá, hóa đơn, và các tài liệu liên quan.
- Thương thảo và thống nhất với chủ đầu tư. Cần có sự thảo luận và thống nhất rõ ràng giữa nhà thầu và chủ đầu tư về việc điều chỉnh giá trị hợp đồng để tránh tranh chấp.
- Ghi nhận thay đổi bằng văn bản. Mọi thay đổi về giá trị hợp đồng phải được ghi nhận bằng văn bản, kèm theo chữ ký của cả hai bên để đảm bảo tính hợp pháp và có giá trị pháp lý.
- Thực hiện đúng quy trình pháp lý. Doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ quy trình pháp lý trong việc điều chỉnh giá trị hợp đồng, bao gồm cả việc thông báo cho các cơ quan chức năng (nếu cần).
Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý về thay đổi giá trị hợp đồng xây dựng:
- Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2020): Quy định về trách nhiệm và quyền lợi của các bên trong hợp đồng xây dựng, bao gồm việc điều chỉnh giá trị hợp đồng.
- Nghị định số 06/2021/NĐ-CP: Quy định chi tiết về quản lý chất lượng và trách nhiệm của các bên trong hợp đồng xây dựng.
- Thông tư 26/2016/TT-BXD: Hướng dẫn về việc thực hiện hợp đồng xây dựng, bao gồm các quy định liên quan đến thay đổi giá trị hợp đồng.
Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định này để bảo vệ quyền lợi của mình và đảm bảo việc thay đổi giá trị hợp đồng diễn ra hợp pháp và công bằng.
Để biết thêm chi tiết về các quy định pháp lý liên quan đến xây dựng, bạn có thể tham khảo thêm tại Luật PVL Group và PLO.
