Khi nào tài sản trong doanh nghiệp nhà nước được chia theo pháp luật thay vì theo thỏa thuận? Tìm hiểu các quy định và điều kiện chia tài sản tại Luật PVL Group.
1) Khi nào tài sản trong doanh nghiệp nhà nước được chia theo pháp luật thay vì theo thỏa thuận?
Khi nào tài sản trong doanh nghiệp nhà nước được chia theo pháp luật thay vì theo thỏa thuận? Đây là câu hỏi quan trọng khi xem xét các tình huống mà pháp luật chi phối quyền và trách nhiệm của các bên liên quan trong quá trình phân chia tài sản. Thông thường, tài sản trong doanh nghiệp nhà nước có thể được phân chia theo thỏa thuận nếu các bên đồng ý và tuân thủ các quy định của pháp luật về doanh nghiệp và tài sản công. Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt khi tài sản không thể được chia theo thỏa thuận mà phải tuân thủ quy định pháp luật nhằm bảo đảm quyền lợi công bằng và tính minh bạch trong quản lý tài sản công.
Việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước theo pháp luật thay vì thỏa thuận xảy ra khi:
- Không đạt được thỏa thuận giữa các bên liên quan: Nếu các cổ đông hoặc thành viên không thể thống nhất về việc phân chia tài sản, pháp luật sẽ can thiệp để đảm bảo quyền lợi của các bên theo quy định về thứ tự ưu tiên trong việc phân chia tài sản.
- Doanh nghiệp có tài sản công hoặc tài sản đặc thù: Trong doanh nghiệp nhà nước, tài sản công thuộc quyền sở hữu Nhà nước không thể phân chia theo thỏa thuận và phải tuân thủ các quy định về quản lý tài sản công để đảm bảo tài sản nhà nước không bị thất thoát.
- Có tranh chấp không thể hòa giải: Khi có tranh chấp giữa các cổ đông, thành viên hoặc người thừa kế mà không thể hòa giải, tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền sẽ giải quyết dựa trên các quy định pháp luật, và tài sản sẽ được phân chia theo thứ tự và quy định mà pháp luật hiện hành áp dụng.
- Quy định của pháp luật bắt buộc phân chia theo trình tự: Một số trường hợp, pháp luật yêu cầu tài sản phải được phân chia theo quy định hiện hành nhằm bảo vệ lợi ích công cộng và bảo đảm tính minh bạch trong việc quản lý tài sản của Nhà nước.
Những quy định này giúp bảo vệ quyền lợi của các bên và đảm bảo tài sản trong doanh nghiệp nhà nước được quản lý một cách minh bạch, công bằng, đặc biệt khi tài sản có liên quan đến quyền sở hữu nhà nước.
2) Ví dụ minh họa
Hãy xem xét ví dụ sau để hiểu rõ hơn:
Ông K là cổ đông sở hữu 15% cổ phần trong một doanh nghiệp nhà nước có vốn hỗn hợp, trong đó Nhà nước sở hữu 55% cổ phần. Khi ông K qua đời, các thành viên trong gia đình ông (bao gồm vợ và con) không đồng thuận về việc phân chia cổ phần thừa kế. Một số thành viên gia đình muốn giữ lại cổ phần, trong khi những người khác muốn bán phần tài sản này để lấy tiền.
Do không đạt được thỏa thuận, gia đình ông K quyết định yêu cầu tòa án phân xử. Theo quy định pháp luật, tòa án sẽ phân chia tài sản thừa kế theo thứ tự ưu tiên trong hàng thừa kế và quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Kết quả là, phần cổ phần của ông K sẽ được chia đều cho các người thừa kế hợp pháp theo tỷ lệ luật định mà không phụ thuộc vào mong muốn cá nhân của từng thành viên trong gia đình.
Ví dụ này minh họa rằng trong doanh nghiệp nhà nước có vốn hỗn hợp, khi không có sự thống nhất trong gia đình hoặc giữa các bên liên quan, việc phân chia tài sản sẽ được thực hiện theo pháp luật để bảo đảm tính công bằng.
3) Những vướng mắc thực tế
Việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước theo pháp luật thay vì thỏa thuận có thể gây ra nhiều vướng mắc thực tế, bao gồm:
- Tranh chấp giữa các bên thừa kế hoặc cổ đông: Khi các bên liên quan không thể đạt được thỏa thuận, tranh chấp dễ dàng nảy sinh. Điều này có thể kéo dài quá trình phân chia tài sản và dẫn đến chi phí pháp lý cao.
- Khó khăn trong xác định quyền sở hữu: Đặc biệt trong các doanh nghiệp nhà nước có vốn hỗn hợp, việc phân định tài sản cá nhân và tài sản công có thể gặp khó khăn, làm ảnh hưởng đến quá trình phân chia và quyền lợi của các bên.
- Thời gian thực hiện kéo dài: Quy trình pháp lý để giải quyết tranh chấp có thể rất phức tạp và kéo dài, đặc biệt nếu có nhiều bên liên quan và các thủ tục phải tuân thủ nghiêm ngặt. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người thừa kế hoặc các thành viên doanh nghiệp.
- Quy định pháp luật chưa rõ ràng: Một số quy định pháp luật về việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước còn có thể chưa rõ ràng và gây khó khăn trong việc áp dụng vào thực tế.
4) Những lưu ý cần thiết
- Tham khảo điều lệ doanh nghiệp và hợp đồng liên quan: Trước khi yêu cầu phân chia tài sản theo pháp luật, các bên liên quan nên tham khảo kỹ điều lệ doanh nghiệp và hợp đồng liên quan để nắm rõ các quy định về phân chia tài sản và quyền lợi của mình.
- Tuân thủ quy định pháp lý: Để bảo vệ quyền lợi của mình, người thừa kế hoặc các cổ đông cần tuân thủ các quy định pháp lý về phân chia tài sản. Điều này bao gồm việc xác định rõ phần tài sản nào thuộc sở hữu cá nhân và phần nào thuộc sở hữu Nhà nước.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý: Việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước có thể phức tạp và đòi hỏi sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý hoặc luật sư. Điều này giúp người thừa kế hoặc các cổ đông tránh được rủi ro pháp lý và đảm bảo quyền lợi của mình.
5) Căn cứ pháp lý
Các căn cứ pháp lý liên quan đến việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước theo pháp luật bao gồm:
- Bộ luật Dân sự 2015 – Quy định về quyền thừa kế, điều kiện lập di chúc và quyền sở hữu tài sản.
- Luật Doanh nghiệp 2020 – Quy định quyền và nghĩa vụ của cổ đông, quản lý cổ phần và các quy định liên quan đến doanh nghiệp nhà nước.
- Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017 – Điều chỉnh quyền sở hữu của Nhà nước đối với tài sản công trong doanh nghiệp nhà nước và các quy định về quản lý tài sản công.
Nếu quý khách cần tư vấn cụ thể và chi tiết hơn về việc phân chia tài sản trong doanh nghiệp nhà nước khi có tranh chấp hoặc không đạt được thỏa thuận, quý khách có thể liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ chi tiết. Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin tại Báo Pháp Luật Việt Nam.
Bài viết này được hỗ trợ bởi Luật PVL Group
