Khi nào tài sản thừa kế có thể bị chia lại do tranh chấp giữa các đồng thừa kế? Tìm hiểu các trường hợp phân chia lại tài sản và các quy định pháp lý liên quan.
1) Khi nào tài sản thừa kế có thể bị chia lại do tranh chấp giữa các đồng thừa kế?
Khi nào tài sản thừa kế có thể bị chia lại do tranh chấp giữa các đồng thừa kế? Theo quy định của pháp luật thừa kế tại Việt Nam, tài sản thừa kế có thể bị chia lại trong một số trường hợp nhất định, khi có tranh chấp về quyền lợi giữa các đồng thừa kế hoặc khi các điều kiện, nguyên tắc phân chia ban đầu không còn phù hợp với nguyện vọng hoặc tình hình thực tế. Quá trình phân chia lại tài sản thừa kế thường diễn ra qua hai trường hợp chính: một là khi có di chúc nhưng các thừa kế không đồng thuận, và hai là khi không có di chúc và phải chia theo quy định của pháp luật.
Các trường hợp cụ thể dẫn đến phân chia lại tài sản thừa kế:
- Trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không rõ ràng: Khi người để lại di sản không có di chúc, tài sản sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật. Trong tình huống này, bất đồng về quyền thừa kế và cách thức phân chia có thể khiến các thừa kế yêu cầu tòa án can thiệp và tiến hành chia lại tài sản.
- Trường hợp di chúc không hợp pháp hoặc bị vô hiệu: Nếu di chúc không được lập theo quy định của pháp luật, không có tính hợp pháp hoặc bị vô hiệu vì các lý do như có sự ép buộc, gian dối, thì những người thừa kế có quyền yêu cầu tòa án phân chia lại tài sản theo luật định.
- Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của từng đồng thừa kế: Khi có sự tranh cãi về phần quyền và nghĩa vụ mà từng người thừa kế được hưởng hoặc phải gánh chịu, việc chia lại tài sản thừa kế cũng có thể được yêu cầu để đảm bảo công bằng cho các bên liên quan.
- Trường hợp không đạt được sự đồng thuận trong việc chia tài sản: Trong một số tình huống, dù có di chúc hay không, các thừa kế không thể đạt được sự đồng thuận về cách phân chia tài sản, đặc biệt khi tài sản có tính chất vật lý khó chia hoặc giá trị cao. Khi đó, tài sản có thể phải bán và chia lại bằng tiền mặt hoặc tòa án sẽ ra quyết định phân chia cụ thể.
- Trường hợp các bên thừa kế có mâu thuẫn phát sinh sau khi chia tài sản: Khi tài sản đã được chia, nhưng phát sinh tranh chấp do các yếu tố bên ngoài như tài sản tăng giá hoặc phát hiện thêm tài sản mới, các thừa kế có thể yêu cầu phân chia lại phần thừa kế này nhằm điều chỉnh theo tình hình mới.
2) Ví dụ minh họa
Ví dụ cụ thể: Ông H qua đời để lại một khối tài sản gồm căn nhà và một mảnh đất. Ông có 4 người con, nhưng chỉ để lại di chúc cho hai người con lớn với nội dung thừa hưởng căn nhà, còn mảnh đất được chia đều cho tất cả các con. Tuy nhiên, hai người con út không đồng ý với di chúc này và cho rằng mình bị phân chia không công bằng. Họ yêu cầu tòa án xem xét lại di chúc và phân chia lại tài sản sao cho mỗi người được hưởng quyền lợi công bằng.
Trong ví dụ này, do sự bất đồng về quyền lợi, tòa án sẽ can thiệp và có thể yêu cầu phân chia lại tài sản. Quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra dựa trên các yếu tố pháp lý, bao gồm tính hợp pháp của di chúc, quyền lợi của các bên thừa kế, và nguyện vọng của người đã qua đời nếu di chúc được xác nhận là hợp pháp.
3) Những vướng mắc thực tế
Vấn đề thiếu sự đồng thuận giữa các đồng thừa kế: Một trong những vướng mắc lớn nhất là việc thiếu sự đồng thuận giữa các thừa kế. Khi tài sản thừa kế có giá trị lớn hoặc không thể chia đều (như bất động sản), các thừa kế dễ dàng rơi vào tranh chấp quyền lợi. Việc này có thể làm kéo dài thời gian giải quyết và dẫn đến các cuộc kiện tụng pháp lý.
Di chúc có nội dung mơ hồ hoặc không hợp lệ: Khi di chúc có nội dung không rõ ràng hoặc không được lập hợp lệ, các thừa kế có thể không hiểu được quyền lợi của mình hoặc cảm thấy bị thiệt thòi. Điều này dẫn đến các tranh cãi và yêu cầu tòa án phân chia lại di sản. Ví dụ, nếu di chúc không ghi rõ tỷ lệ phân chia hoặc không có người làm chứng, các bên thừa kế sẽ có cơ sở để yêu cầu phân chia lại.
Thời gian và chi phí giải quyết tranh chấp kéo dài: Khi có tranh chấp, quá trình phân chia tài sản sẽ phải thông qua tòa án, dẫn đến chi phí và thời gian kéo dài. Thêm vào đó, chi phí thuê luật sư và các chi phí liên quan khác có thể gây áp lực tài chính cho các bên thừa kế.
4) Những lưu ý cần thiết
Xác định rõ quyền lợi và trách nhiệm: Trước khi chia tài sản thừa kế, các bên thừa kế cần xác định rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình. Việc này bao gồm xác định tài sản chung, tài sản riêng, và đảm bảo rằng tất cả các tài sản đều được kê khai chính xác để tránh phát sinh mâu thuẫn.
Thỏa thuận phân chia tài sản bằng văn bản: Các thừa kế có thể tránh được tranh chấp bằng cách thỏa thuận phân chia tài sản trước khi tiến hành phân chia thực tế. Một bản thỏa thuận phân chia tài sản nên được lập thành văn bản và công chứng tại cơ quan pháp lý, để đảm bảo tính pháp lý và tránh tranh chấp phát sinh.
Tìm kiếm sự tư vấn pháp lý: Nếu có tranh chấp, các bên thừa kế nên tìm đến luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để được tư vấn. Luật sư có thể giúp xác định quyền lợi của mỗi người và đảm bảo việc phân chia tài sản tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Lập di chúc rõ ràng từ trước: Đối với người lập di chúc, việc lập di chúc rõ ràng và hợp pháp là cách tốt nhất để tránh mâu thuẫn về sau. Di chúc nên được công chứng hoặc có sự chứng nhận từ các bên liên quan, để đảm bảo tính hợp pháp và rõ ràng về quyền lợi của từng người thừa kế.
5) Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015: Bộ luật này quy định rõ về quyền và nghĩa vụ của các thừa kế, bao gồm các quy định về phân chia tài sản trong trường hợp không có di chúc hoặc khi di chúc không hợp lệ. Đây là căn cứ pháp lý quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến tài sản thừa kế.
- Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014: Luật này quy định về tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng, điều này giúp xác định rõ ràng phần tài sản của từng người khi phân chia tài sản thừa kế.
- Quy định về di chúc hợp pháp: Để di chúc có giá trị pháp lý, cần phải tuân thủ các quy định về nội dung, hình thức và sự tự nguyện của người lập di chúc. Nếu di chúc không tuân thủ các yêu cầu này, nó sẽ bị coi là không hợp lệ và các thừa kế có quyền yêu cầu phân chia lại tài sản theo quy định pháp luật.
Những quy định pháp lý này là cơ sở để giải quyết các tranh chấp và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các thừa kế trong quá trình phân chia tài sản. Để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ cụ thể, các thừa kế có thể liên hệ với Luật PVL Group, nơi các chuyên gia pháp lý sẵn sàng hỗ trợ trong các vấn đề về thừa kế và tranh chấp tài sản.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/thua-ke/
Liên kết ngoại: https://baophapluat.vn/ban-doc/
