Khi nào người thừa kế có thể yêu cầu chia lại tài sản theo pháp luật sau khi đã phân chia? Tìm hiểu chi tiết các quy định, ví dụ minh họa, và lưu ý pháp lý quan trọng.
1. Khi nào người thừa kế có thể yêu cầu chia lại tài sản theo pháp luật sau khi đã phân chia?
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có thể yêu cầu chia lại tài sản thừa kế sau khi đã phân chia nếu có căn cứ pháp lý rõ ràng và hợp lệ. Việc chia lại tài sản thường xảy ra khi phát hiện các sai sót hoặc xuất hiện tình huống mới làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên liên quan.
– Các trường hợp người thừa kế được yêu cầu chia lại tài sản:
- Phát hiện tài sản thừa kế mới:
Sau khi tài sản thừa kế đã được phân chia, nếu phát hiện thêm tài sản mà người để lại di sản chưa kê khai hoặc chưa được xác định, các đồng thừa kế có quyền yêu cầu chia lại phần tài sản mới này. - Phát hiện người thừa kế mới:
Nếu có người thừa kế hợp pháp nhưng chưa được xác định tại thời điểm phân chia tài sản (ví dụ: con ruột hoặc người thừa kế thế vị), tài sản có thể được chia lại để đảm bảo quyền lợi cho người mới phát hiện. - Phân chia tài sản không đúng quy định pháp luật:
Khi việc phân chia tài sản trước đó không tuân thủ các quy định pháp luật (như không đảm bảo quyền lợi của người thừa kế bắt buộc), người thừa kế có thể yêu cầu chia lại. - Thỏa thuận chia tài sản bị vô hiệu:
Nếu thỏa thuận phân chia tài sản ban đầu bị tòa án tuyên vô hiệu (do lừa dối, ép buộc, hoặc không đủ năng lực hành vi dân sự), các bên phải thực hiện phân chia lại. - Tranh chấp về tài sản thừa kế:
Trong trường hợp có tranh chấp giữa các đồng thừa kế mà chưa được giải quyết triệt để, việc phân chia lại tài sản là cần thiết để bảo đảm công bằng.
– Quy trình yêu cầu chia lại tài sản:
- Người thừa kế nộp đơn yêu cầu chia lại tài sản lên tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền.
- Tòa án xác minh căn cứ và lý do chia lại tài sản.
- Tài sản được phân chia lại theo đúng quy định pháp luật và các nguyên tắc công bằng.
2. Ví dụ minh họa về việc yêu cầu chia lại tài sản thừa kế
Ông Nguyễn Văn A qua đời, để lại di sản gồm một căn nhà và một khoản tiền tiết kiệm. Gia đình ông A đã phân chia tài sản giữa vợ (bà B) và hai con (C và D). Sau khi phân chia, người em ruột của ông A (E) phát hiện có một mảnh đất đứng tên chung giữa ông A và ông E chưa được đưa vào danh sách di sản.
Quy trình xử lý:
- Phát hiện tài sản mới: Mảnh đất này thuộc tài sản chung của ông A và ông E. Phần tài sản của ông A trong mảnh đất cần được xác định và đưa vào di sản thừa kế.
- Yêu cầu chia lại tài sản: Ông E yêu cầu chia lại phần tài sản thừa kế để đảm bảo quyền lợi của mình.
- Kết quả: Tòa án xác định mảnh đất là di sản bổ sung và chia lại tài sản theo đúng quy định pháp luật.
3. Những vướng mắc thực tế khi yêu cầu chia lại tài sản thừa kế
– Tranh chấp giữa các đồng thừa kế:
Khi có người yêu cầu chia lại tài sản, các đồng thừa kế khác thường không đồng ý vì cho rằng điều này làm ảnh hưởng đến quyền lợi đã được xác lập.
– Khó khăn trong việc chứng minh quyền thừa kế:
Người mới xuất hiện cần cung cấp đầy đủ bằng chứng chứng minh tư cách thừa kế hợp pháp (giấy khai sinh, giấy nhận nuôi…).
– Thời gian và chi phí pháp lý:
Việc yêu cầu chia lại tài sản thường kéo dài và phát sinh chi phí pháp lý, đặc biệt khi có tranh chấp cần đưa ra tòa án.
– Xác định giá trị tài sản mới phát hiện:
Định giá tài sản mới phát hiện thường gây mâu thuẫn, đặc biệt khi tài sản là bất động sản hoặc các tài sản có giá trị lớn.
– Quy định về thời hiệu yêu cầu chia lại:
Thời hiệu yêu cầu chia lại tài sản thừa kế được quy định rõ trong pháp luật, nhưng người thừa kế có thể mất quyền yêu cầu nếu vượt quá thời hạn này.
4. Những lưu ý cần thiết khi yêu cầu chia lại tài sản
– Thu thập đầy đủ bằng chứng:
Người yêu cầu cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ chứng minh quyền thừa kế hoặc quyền sở hữu tài sản mới phát hiện.
– Đảm bảo tính hợp pháp của yêu cầu:
Yêu cầu chia lại tài sản phải tuân thủ đúng quy định pháp luật, tránh các tranh chấp không cần thiết.
– Thỏa thuận với các đồng thừa kế:
Trong trường hợp có thể, các đồng thừa kế nên đạt được thỏa thuận chung về cách phân chia lại tài sản để giảm thiểu thời gian và chi phí pháp lý.
– Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý:
Luật sư có kinh nghiệm sẽ giúp người thừa kế hiểu rõ quyền lợi của mình và hướng dẫn các thủ tục pháp lý cần thiết.
– Tuân thủ thời hiệu:
Thời hiệu yêu cầu chia lại tài sản là 10 năm kể từ ngày mở thừa kế, do đó cần thực hiện yêu cầu trong thời hạn này.
5. Căn cứ pháp lý
– Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thời điểm mở thừa kế.
– Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thời hiệu yêu cầu chia di sản.
– Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về hàng thừa kế theo pháp luật.
– Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về nguyên tắc phân chia di sản.
– Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp liên quan đến tài sản thừa kế.
Kết luận
Người thừa kế có thể yêu cầu chia lại tài sản thừa kế theo pháp luật sau khi đã phân chia nếu phát hiện sai sót, tài sản mới hoặc người thừa kế hợp pháp chưa được xác định. Việc thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý là yếu tố quan trọng để đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan. Nếu gặp khó khăn trong quá trình thực hiện, hãy liên hệ Luật PVL Group để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp.
Liên kết nội bộ: Chuyên mục thừa kế tại Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc tại Báo Pháp luật
