Khi nào doanh nghiệp cần thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế?Tìm hiểu quy định, quy trình và lưu ý quan trọng với Luật PVL Group.
1. Khi nào doanh nghiệp cần thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế?
Báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế, hay còn gọi là IFRS (International Financial Reporting Standards), được áp dụng tại nhiều quốc gia và giúp các doanh nghiệp chuẩn hóa việc lập báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn quốc tế. Doanh nghiệp cần thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế trong các trường hợp sau:
- Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài: Các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ các nhà đầu tư quốc tế thường phải lập báo cáo tài chính theo IFRS để đáp ứng yêu cầu của các cổ đông và đối tác nước ngoài. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và thống nhất giữa các bên liên quan.
- Doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế: Khi doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế hoặc dự định phát hành cổ phiếu ra thị trường quốc tế, họ cần lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực IFRS để tuân thủ yêu cầu của các cơ quan quản lý chứng khoán quốc tế.
- Doanh nghiệp tham gia vào các hoạt động tài chính quốc tế: Các doanh nghiệp tham gia vào các giao dịch quốc tế như vay vốn, hợp tác đầu tư, hoặc các dự án lớn có yếu tố nước ngoài thường phải báo cáo tài chính theo IFRS để tạo niềm tin cho các nhà đầu tư quốc tế và tổ chức tài chính quốc tế.
- Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đa quốc gia: Những tập đoàn có nhiều chi nhánh, công ty con hoạt động tại nhiều quốc gia khác nhau thường phải lập báo cáo tài chính hợp nhất theo IFRS để đảm bảo tính nhất quán trong quản lý tài chính toàn cầu.
Tóm lại, việc áp dụng IFRS giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn quốc tế dễ dàng hơn và nâng cao tính minh bạch trong hoạt động tài chính.
2. Cách thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế như thế nào?
Để thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế (IFRS), doanh nghiệp cần tuân thủ các bước sau:
- Bước 1: Chuẩn bị tài liệu tài chính: Doanh nghiệp cần thu thập và chuẩn bị các báo cáo tài chính dựa trên số liệu từ các bộ phận liên quan. Điều này bao gồm các báo cáo tài chính nội bộ, dữ liệu kế toán, và các báo cáo kiểm toán trước đây.
- Bước 2: Lựa chọn công ty kiểm toán quốc tế: Doanh nghiệp cần lựa chọn một công ty kiểm toán có đủ năng lực và kinh nghiệm về IFRS để hỗ trợ quá trình lập báo cáo tài chính theo chuẩn quốc tế. Các công ty kiểm toán lớn như Deloitte, PwC, KPMG, và EY thường cung cấp dịch vụ này.
- Bước 3: Chuyển đổi số liệu tài chính: Doanh nghiệp sẽ chuyển đổi các số liệu tài chính từ chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) sang chuẩn mực IFRS. Quá trình này bao gồm điều chỉnh các khoản mục tài chính như lợi nhuận, tài sản, nợ phải trả để tuân thủ theo các quy định của IFRS.
- Bước 4: Lập báo cáo tài chính theo IFRS: Sau khi các số liệu được điều chỉnh, doanh nghiệp sẽ lập báo cáo tài chính hợp nhất hoặc riêng lẻ theo chuẩn IFRS, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính.
- Bước 5: Công bố và nộp báo cáo: Báo cáo tài chính theo IFRS cần được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán độc lập và nộp cho các cơ quan quản lý có thẩm quyền hoặc các đối tác quốc tế liên quan. Đồng thời, báo cáo này phải được công bố công khai nếu doanh nghiệp niêm yết cổ phiếu.
3. Những vướng mắc thực tế khi thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế
Việc chuyển đổi từ chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) sang chuẩn IFRS không phải là điều dễ dàng, và doanh nghiệp thường gặp một số khó khăn sau:
- Sự khác biệt giữa VAS và IFRS: Chuẩn mực kế toán Việt Nam và IFRS có nhiều sự khác biệt về cách ghi nhận và trình bày các khoản mục tài chính. Việc điều chỉnh số liệu từ VAS sang IFRS đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng và kinh nghiệm trong cả hai hệ thống.
- Thiếu nguồn lực chuyên môn: Nhiều doanh nghiệp không có đội ngũ kế toán hoặc kiểm toán viên nội bộ có chuyên môn về IFRS, dẫn đến việc phải thuê các chuyên gia hoặc công ty kiểm toán quốc tế với chi phí cao.
- Chi phí cao: Việc lập báo cáo tài chính theo IFRS đòi hỏi nhiều công sức và chi phí hơn so với việc lập báo cáo theo VAS, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển đổi ban đầu.
- Khó khăn trong việc đồng bộ hóa các hệ thống kế toán: Đối với các tập đoàn đa quốc gia, việc đồng bộ hóa số liệu tài chính giữa các chi nhánh, công ty con tại nhiều quốc gia khác nhau để lập báo cáo tài chính hợp nhất theo IFRS có thể gặp khó khăn.
4. Những lưu ý cần thiết khi thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế
Để quá trình thực hiện báo cáo tài chính theo IFRS diễn ra suôn sẻ, doanh nghiệp cần lưu ý một số yếu tố quan trọng:
- Chuẩn bị đội ngũ kế toán chuyên môn: Doanh nghiệp cần xây dựng hoặc thuê đội ngũ kế toán có kiến thức và kinh nghiệm về chuẩn IFRS để đảm bảo việc lập báo cáo chính xác.
- Lựa chọn công ty kiểm toán uy tín: Việc hợp tác với một công ty kiểm toán quốc tế uy tín sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình chuyển đổi và lập báo cáo tài chính theo IFRS.
- Cập nhật quy định về IFRS thường xuyên: Các chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS thường xuyên thay đổi và được cập nhật. Do đó, doanh nghiệp cần theo dõi các thay đổi mới nhất để đảm bảo tuân thủ đúng quy định.
- Lập kế hoạch chuyển đổi từ sớm: Việc chuyển đổi từ VAS sang IFRS đòi hỏi thời gian và nỗ lực lớn. Doanh nghiệp cần lập kế hoạch sớm để chuẩn bị đầy đủ nguồn lực và tránh các sai sót trong quá trình thực hiện.
5. Ví dụ minh họa
Một tập đoàn lớn tại Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, dự định phát hành cổ phiếu ra thị trường quốc tế. Để chuẩn bị cho quá trình niêm yết, tập đoàn phải lập báo cáo tài chính theo chuẩn IFRS. Tập đoàn đã thuê một công ty kiểm toán quốc tế có kinh nghiệm trong việc áp dụng IFRS để hỗ trợ chuyển đổi từ VAS sang IFRS. Trong quá trình thực hiện, họ phải điều chỉnh các khoản mục tài chính như ghi nhận doanh thu và tài sản để phù hợp với yêu cầu của IFRS. Sau khi hoàn thành, tập đoàn đã công bố báo cáo tài chính theo chuẩn quốc tế và nhận được sự chấp thuận của các nhà đầu tư nước ngoài.
6. Căn cứ pháp luật
Việc thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế được quy định trong các văn bản pháp luật sau:
- Luật Kế toán 2015: Quy định về việc lập và trình bày báo cáo tài chính tại Việt Nam. Doanh nghiệp cần tuân thủ quy định của Luật Kế toán nếu thực hiện chuyển đổi báo cáo sang IFRS.
- Quyết định 345/QĐ-BTC năm 2020: Đề án áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) tại Việt Nam, với mục tiêu đưa các doanh nghiệp lớn thực hiện IFRS trong giai đoạn 2025-2030.
- Chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS: Hệ thống chuẩn mực quốc tế được nhiều quốc gia áp dụng, quy định cách lập và trình bày báo cáo tài chính minh bạch, nhất quán.
7. Kết luận
Việc thực hiện báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế là yêu cầu cần thiết đối với các doanh nghiệp có tham gia vào hoạt động tài chính quốc tế hoặc có nhu cầu phát hành cổ phiếu ra thị trường quốc tế. Áp dụng IFRS giúp doanh nghiệp tăng cường tính minh bạch, dễ dàng tiếp cận nguồn vốn quốc tế và nâng cao uy tín trên thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, quá trình thực hiện đòi hỏi nhiều công sức, chi phí và sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Để biết thêm thông tin về việc lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế, hãy tham khảo tại Luật PVL Group hoặc đọc thêm tại Báo Pháp luật.
Báo cáo tài chính theo IFRS không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, thu hút đầu tư và phát triển mạnh mẽ trên thị trường quốc tế.
