Khi nào chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc điều hành thay cho chính mình?Bài viết phân tích quy định pháp luật và các điều kiện liên quan.
1. Khi nào chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc điều hành thay cho chính mình?
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động kinh doanh. Một trong những quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân là quyền quyết định toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả việc tự điều hành hoặc thuê một người khác làm giám đốc điều hành doanh nghiệp thay cho chính mình.
Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc điều hành trong các trường hợp sau:
- Khi chủ doanh nghiệp muốn tách rời quyền sở hữu và quyền điều hành: Một số chủ doanh nghiệp có thể không có thời gian hoặc chuyên môn để trực tiếp điều hành doanh nghiệp, do đó, họ có thể thuê một giám đốc điều hành (CEO) để quản lý hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp, trong khi họ tập trung vào chiến lược phát triển.
- Khi doanh nghiệp mở rộng quy mô: Khi doanh nghiệp tư nhân phát triển đến mức độ phức tạp hơn, có nhiều bộ phận và hoạt động cần quản lý, chủ doanh nghiệp có thể thấy cần thiết thuê giám đốc điều hành chuyên nghiệp để quản lý hiệu quả các hoạt động kinh doanh hàng ngày.
- Khi chủ doanh nghiệp muốn giảm bớt trách nhiệm quản lý hàng ngày: Chủ doanh nghiệp có thể thuê giám đốc điều hành để giảm bớt trách nhiệm quản lý, từ đó dành thời gian cho các dự án khác hoặc nghỉ ngơi.
- Khi muốn chuyên nghiệp hóa công tác điều hành: Để nâng cao hiệu quả và chuyên nghiệp hóa hoạt động của doanh nghiệp, nhiều chủ doanh nghiệp tư nhân thuê giám đốc điều hành có chuyên môn cao để thực hiện các quyết định kinh doanh quan trọng và quản lý nhân viên.
2. Ví dụ minh họa
Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét một ví dụ cụ thể:
Ông Tâm là chủ doanh nghiệp tư nhân “Tâm Nguyễn” chuyên về sản xuất đồ gỗ với quy mô nhỏ. Sau vài năm phát triển, doanh nghiệp đã mở rộng và có nhu cầu quản lý phức tạp hơn về cả sản xuất và phân phối. Ông Tâm, nhận thấy mình không có đủ thời gian và kỹ năng quản lý trong giai đoạn phát triển mới, quyết định thuê một giám đốc điều hành chuyên nghiệp.
Giám đốc điều hành này sẽ chịu trách nhiệm quản lý hoạt động sản xuất hàng ngày, giám sát đội ngũ nhân viên và báo cáo tình hình kinh doanh trực tiếp cho ông Tâm. Trong khi đó, ông Tâm sẽ tiếp tục đảm bảo các quyết định chiến lược và mở rộng thị trường.
Nhờ việc thuê giám đốc điều hành, doanh nghiệp của ông Tâm đã tăng trưởng hiệu quả, quy trình làm việc chuyên nghiệp và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động.
3. Những vướng mắc thực tế
Trong thực tế, việc thuê giám đốc điều hành trong doanh nghiệp tư nhân có thể gặp phải một số vướng mắc sau:
- Khó khăn trong việc lựa chọn ứng viên phù hợp: Việc tìm kiếm và lựa chọn một giám đốc điều hành có chuyên môn cao và phù hợp với mục tiêu, văn hóa của doanh nghiệp không phải là điều dễ dàng. Nhiều chủ doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đánh giá kỹ năng và khả năng của ứng viên.
- Xung đột quyền lợi: Doanh nghiệp tư nhân do cá nhân sở hữu và điều hành có tính cá nhân cao. Khi thuê giám đốc điều hành, có thể xảy ra xung đột giữa quyền sở hữu của chủ doanh nghiệp và quyền điều hành của giám đốc, đặc biệt là khi giám đốc điều hành không đồng ý với các quyết định chiến lược của chủ doanh nghiệp.
- Tính bảo mật và sự tin tưởng: Chủ doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc tin tưởng và giao phó toàn bộ hoạt động điều hành cho giám đốc. Việc thiếu niềm tin có thể gây ra các xung đột hoặc làm giảm hiệu quả quản lý.
- Chi phí thuê giám đốc điều hành: Việc thuê một giám đốc điều hành chuyên nghiệp thường đi kèm với chi phí cao, bao gồm lương và các phúc lợi khác. Điều này có thể là gánh nặng tài chính đối với các doanh nghiệp tư nhân có quy mô nhỏ hoặc mới phát triển.
4. Những lưu ý quan trọng
Khi quyết định thuê giám đốc điều hành thay cho việc tự mình điều hành doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp tư nhân cần lưu ý những điểm sau:
- Lựa chọn ứng viên cẩn thận: Chủ doanh nghiệp nên tìm kiếm những ứng viên có kinh nghiệm quản lý trong ngành, có khả năng đưa ra quyết định chiến lược và giải quyết vấn đề. Việc lựa chọn một giám đốc điều hành phù hợp với giá trị và mục tiêu của doanh nghiệp là yếu tố quan trọng.
- Thiết lập hợp đồng lao động rõ ràng: Chủ doanh nghiệp cần thiết lập một hợp đồng lao động cụ thể với giám đốc điều hành, trong đó quy định rõ ràng về quyền hạn, trách nhiệm, quyền lợi và các điều kiện chấm dứt hợp đồng. Điều này giúp tránh xung đột trong quá trình làm việc.
- Theo dõi và đánh giá hiệu quả: Mặc dù giám đốc điều hành chịu trách nhiệm quản lý doanh nghiệp hàng ngày, chủ doanh nghiệp vẫn nên thường xuyên theo dõi và đánh giá hiệu quả làm việc của giám đốc điều hành. Các chỉ số đánh giá hiệu quả như tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, và quản lý nhân viên có thể được sử dụng để đảm bảo rằng giám đốc điều hành thực hiện đúng nhiệm vụ.
- Xây dựng mối quan hệ tin cậy: Một mối quan hệ tin cậy và giao tiếp hiệu quả giữa chủ doanh nghiệp và giám đốc điều hành là yếu tố quan trọng để đạt được thành công trong quá trình hợp tác. Chủ doanh nghiệp nên tạo điều kiện để giám đốc điều hành có thể thực hiện công việc một cách độc lập nhưng vẫn đảm bảo các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
5. Căn cứ pháp lý
Các quy định về việc chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc điều hành được quy định trong các văn bản pháp luật sau:
- Luật Doanh nghiệp 2020: Điều 190 quy định về quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân trong việc tự mình hoặc thuê người khác điều hành doanh nghiệp.
- Bộ luật Lao động 2019: Quy định các quyền và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động trong hợp đồng lao động, bao gồm việc thuê giám đốc điều hành.
- Nghị định 01/2021/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện các quy định của Luật Doanh nghiệp, bao gồm việc tổ chức và điều hành doanh nghiệp tư nhân.
Kết luận
Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc điều hành thay cho chính mình khi muốn chuyên nghiệp hóa hoạt động kinh doanh, tách rời quyền sở hữu và quyền điều hành, hoặc giảm bớt trách nhiệm quản lý hàng ngày. Tuy nhiên, việc thuê giám đốc điều hành đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và sự chuẩn bị tốt để đảm bảo hiệu quả quản lý doanh nghiệp và tránh các rủi ro pháp lý.
Liên kết nội bộ: Doanh nghiệp
Liên kết ngoại: Báo Pháp Luật
