Khi nào cần thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân?

Khi nào cần thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân? Bài viết giải thích chi tiết.

1. Khi nào cần thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân?

Khi nào cần thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân? Quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là quá trình kê khai và xác định số thuế mà cá nhân phải nộp hoặc được hoàn lại sau khi tổng hợp toàn bộ thu nhập chịu thuế trong năm. Theo quy định pháp luật, việc quyết toán thuế thu nhập cá nhân thường được yêu cầu trong các trường hợp sau:

• Cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn: Nếu bạn có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau (ví dụ như vừa có thu nhập từ công ty, vừa có thu nhập từ tự doanh hoặc từ việc cho thuê tài sản), bạn cần quyết toán thuế để tổng hợp thu nhập và xác định số thuế phải nộp cho tất cả các nguồn này.
• Cá nhân có thu nhập vượt ngưỡng chịu thuế: Nếu tổng thu nhập của bạn vượt quá ngưỡng chịu thuế TNCN (thường là trên 11 triệu đồng/tháng sau khi giảm trừ gia cảnh), bạn phải thực hiện quyết toán thuế để tính toán số thuế phải nộp hoặc hoàn lại nếu có nộp thừa.
• Cá nhân muốn hoàn thuế: Nếu bạn đã nộp thừa thuế thu nhập cá nhân trong năm, bạn có thể quyết toán thuế để yêu cầu hoàn thuế. Trường hợp này thường xảy ra khi các đơn vị chi trả thu nhập đã khấu trừ thuế nhưng số thuế thực tế phải nộp ít hơn so với số tiền đã khấu trừ.
• Cá nhân có thay đổi về tình trạng cư trú: Nếu trong năm tài chính, bạn thay đổi tình trạng cư trú từ cá nhân không cư trú sang cá nhân cư trú hoặc ngược lại, bạn cần thực hiện quyết toán thuế để đảm bảo rằng số thuế đã nộp là chính xác theo quy định pháp luật.
• Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam: Đối với người nước ngoài có thu nhập tại Việt Nam, họ cũng phải thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân nếu thời gian làm việc tại Việt Nam kéo dài từ 183 ngày trở lên trong năm tài chính.

Quyết toán thuế thu nhập cá nhân thường diễn ra vào cuối năm tài chính, cụ thể là vào tháng 3 của năm sau. Người nộp thuế cần nộp tờ khai quyết toán thuế và các giấy tờ liên quan cho cơ quan thuế địa phương nơi mình cư trú hoặc làm việc.

2. Ví dụ minh họa

Chị Mai là một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, trong năm 2023, chị có thu nhập từ công việc tại công ty chính và từ việc cho thuê căn hộ cá nhân. Tổng thu nhập của chị từ hai nguồn này là 600 triệu đồng/năm. Trong năm, công ty chị đã khấu trừ thuế thu nhập cá nhân hàng tháng của chị, nhưng chưa bao gồm thu nhập từ cho thuê căn hộ.

Để đảm bảo khai báo đúng và nộp đầy đủ thuế cho cả hai nguồn thu nhập, chị Mai cần thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân. Trong quá trình quyết toán, chị sẽ tổng hợp thu nhập từ cả hai nguồn, sau đó tính toán số thuế phải nộp cho toàn bộ thu nhập của mình.

Nếu số thuế mà công ty đã khấu trừ hàng tháng cao hơn số thuế thực tế chị Mai phải nộp, chị sẽ được hoàn lại phần thuế đã nộp thừa. Ngược lại, nếu thuế đã khấu trừ chưa đủ, chị sẽ phải nộp thêm số thuế còn thiếu.

3. Những vướng mắc thực tế

Khi thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân, nhiều cá nhân gặp phải một số vướng mắc như sau:

• Không nắm rõ quy định về ngưỡng chịu thuế: Một số người không nắm rõ ngưỡng chịu thuế TNCN và không biết khi nào mình cần phải quyết toán thuế. Điều này có thể dẫn đến việc không khai báo đầy đủ thu nhập hoặc khai báo không chính xác, dẫn đến phải nộp phạt hoặc truy thu thuế.

• Khó khăn trong việc tổng hợp thu nhập từ nhiều nguồn: Đối với những cá nhân có nhiều nguồn thu nhập khác nhau như tiền lương, thu nhập từ kinh doanh, cho thuê tài sản hoặc đầu tư, việc tổng hợp và kê khai tất cả các nguồn thu nhập có thể phức tạp. Điều này dẫn đến sai sót trong tính toán thuế phải nộp.

• Thiếu chứng từ khấu trừ thuế: Một số cá nhân không giữ lại các chứng từ khấu trừ thuế mà đơn vị chi trả cung cấp, điều này làm cho quá trình quyết toán thuế gặp khó khăn. Nếu không có các giấy tờ chứng minh số thuế đã khấu trừ, cơ quan thuế sẽ không thể hoàn thuế hoặc xác định số thuế đã nộp.

• Nhầm lẫn giữa cá nhân cư trú và không cư trú: Đối với những người có thời gian làm việc hoặc cư trú tại Việt Nam và nước ngoài trong cùng một năm tài chính, việc xác định rõ tình trạng cư trú có thể gây khó khăn. Điều này ảnh hưởng đến cách tính thuế và quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

• Không biết cách yêu cầu hoàn thuế: Nhiều cá nhân không nắm rõ quy trình yêu cầu hoàn thuế nếu đã nộp thừa thuế. Điều này dẫn đến việc không thể nhận lại số tiền thuế đã nộp thừa và làm lỡ mất cơ hội hoàn thuế.

4. Những lưu ý cần thiết

• Theo dõi và tổng hợp thu nhập cẩn thận: Đối với những cá nhân có nhiều nguồn thu nhập, việc theo dõi và tổng hợp toàn bộ thu nhập trong năm là rất quan trọng. Bạn nên ghi lại chi tiết các khoản thu nhập và các khoản thuế đã khấu trừ để dễ dàng hơn trong quá trình quyết toán thuế.

• Giữ lại tất cả chứng từ khấu trừ thuế: Người nộp thuế cần giữ lại các chứng từ khấu trừ thuế do đơn vị chi trả cung cấp để làm bằng chứng khi quyết toán thuế. Điều này giúp đảm bảo bạn có thể xác định chính xác số thuế đã nộp và số thuế phải nộp thêm hoặc được hoàn lại.

• Nộp tờ khai đúng hạn: Thời hạn nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân thường là vào cuối tháng 3 của năm sau. Người nộp thuế cần chú ý thời hạn này để tránh bị phạt do chậm nộp.

• Xác định rõ tình trạng cư trú: Đối với những người làm việc ở cả trong nước và nước ngoài, cần xác định rõ tình trạng cư trú để tính toán thuế cho chính xác. Tình trạng cư trú quyết định số thuế thu nhập cá nhân bạn phải nộp cho các khoản thu nhập tại Việt Nam và nước ngoài.

• Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia thuế: Nếu bạn không rõ về cách tính thuế hoặc cần hỗ trợ trong việc quyết toán thuế, nên tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia thuế hoặc kế toán để đảm bảo quá trình này diễn ra chính xác và hợp lệ.

5. Căn cứ pháp lý

Việc quyết toán thuế thu nhập cá nhân được căn cứ trên các văn bản pháp luật sau:

• Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12: Quy định về đối tượng nộp thuế, cách tính thuế, và các trường hợp phải quyết toán thuế.
• Thông tư số 111/2013/TT-BTC: Hướng dẫn thực hiện các quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, bao gồm việc quyết toán thuế cho cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn.
• Nghị định số 126/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết về việc kê khai, nộp và quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Nắm vững các căn cứ pháp lý này sẽ giúp người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế thu nhập cá nhân đúng quy định và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/luat-thue/
Liên kết ngoài: https://plo.vn/phap-luat/