Điều kiện để thực hiện điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng?Tìm hiểu chi tiết các điều kiện để thực hiện điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng, bao gồm ví dụ minh họa và những lưu ý quan trọng.
Điều kiện để thực hiện điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng
Điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng là một vấn đề thường gặp trong quá trình thực hiện các dự án xây dựng. Các bên trong hợp đồng có thể phải đối mặt với nhiều tình huống phát sinh ngoài dự kiến, dẫn đến việc cần phải điều chỉnh tiến độ để phù hợp với thực tế. Vậy điều kiện nào cho phép điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng?
Các điều kiện để điều chỉnh tiến độ thi công
- Nguyên nhân bất khả kháng: Đây là các yếu tố không thể dự đoán và nằm ngoài tầm kiểm soát của các bên, như thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, lũ lụt, bão hoặc các thay đổi lớn về pháp luật và chính sách của nhà nước. Khi các yếu tố này xảy ra, việc thi công sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và không thể tiến hành đúng tiến độ như đã thỏa thuận.
- Thay đổi thiết kế hoặc yêu cầu từ chủ đầu tư: Khi chủ đầu tư yêu cầu thay đổi thiết kế, bổ sung công việc hoặc điều chỉnh các hạng mục so với hợp đồng ban đầu, điều này có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công. Các thay đổi này cần được thỏa thuận và ghi nhận vào hợp đồng để điều chỉnh tiến độ phù hợp.
- Thiếu hụt nguồn lực: Việc thiếu hụt nguồn lực về nhân công, vật tư, máy móc do những nguyên nhân khách quan như khủng hoảng kinh tế, biến động giá cả, đình công hoặc các vấn đề logistics khác cũng là lý do chính đáng để điều chỉnh tiến độ thi công.
- Các yếu tố liên quan đến địa chất, môi trường: Trong quá trình thi công, nếu phát hiện ra các vấn đề địa chất hoặc môi trường không được nhận diện trước đó như đất yếu, ngập nước, hoặc các chất độc hại, thì nhà thầu cần thời gian bổ sung để xử lý. Những yếu tố này cần được ghi nhận và có thể dẫn đến việc điều chỉnh tiến độ.
- Sự chậm trễ từ phía bên thứ ba: Bao gồm các nhà cung cấp, thầu phụ hoặc các cơ quan cấp phép. Nếu các bên này không hoàn thành trách nhiệm đúng thời gian, tiến độ thi công cũng sẽ bị ảnh hưởng, và cần phải điều chỉnh lại cho phù hợp.
- Thiếu sự phối hợp giữa các bên: Trong nhiều trường hợp, sự thiếu phối hợp hiệu quả giữa chủ đầu tư, nhà thầu, giám sát và các bên liên quan khác có thể gây ra chậm trễ trong thi công. Việc điều chỉnh tiến độ cần được thực hiện để đảm bảo công trình được hoàn thành đúng cách.
Việc điều chỉnh tiến độ cần dựa trên sự đồng ý của các bên và phải được lập thành văn bản bổ sung hợp đồng. Các điều kiện điều chỉnh tiến độ phải được chứng minh cụ thể, có căn cứ rõ ràng để tránh những tranh chấp không đáng có.
Ví dụ minh họa về điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng
Ví dụ thực tế: Công ty C ký hợp đồng xây dựng với Công ty D để thi công một dự án trung tâm thương mại với thời gian hoàn thành là 24 tháng. Sau 8 tháng thi công, Công ty D gặp phải các vấn đề không lường trước về địa chất, bao gồm khu vực nền đất yếu cần phải gia cố thêm. Điều này đòi hỏi phải thay đổi phương án thi công và kéo dài thời gian hoàn thành.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn thi công, một đợt dịch bệnh bất ngờ bùng phát khiến việc cung ứng vật liệu từ các nhà máy bị gián đoạn, và việc điều động nhân công cũng gặp khó khăn do các biện pháp giãn cách xã hội. Trước tình hình này, Công ty D đã đề xuất điều chỉnh lại tiến độ thêm 4 tháng và được Công ty C đồng ý sau khi hai bên xem xét các chứng cứ và lập thành văn bản phụ lục hợp đồng với các điều khoản bổ sung.
Trong trường hợp này, việc điều chỉnh tiến độ là cần thiết và phù hợp với thực tế, giúp các bên tiếp tục thực hiện hợp đồng mà không gây thiệt hại nghiêm trọng.
Những vướng mắc thực tế khi điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng
Mặc dù việc điều chỉnh tiến độ thi công là cần thiết trong nhiều tình huống, nhưng quá trình này thường gặp phải nhiều vướng mắc thực tế như:
- Thiếu căn cứ pháp lý rõ ràng: Nhiều trường hợp việc điều chỉnh tiến độ được đề xuất nhưng lại không có căn cứ rõ ràng hoặc thiếu chứng cứ để thuyết phục các bên liên quan. Điều này dẫn đến tranh cãi kéo dài và có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ hợp tác.
- Sự không đồng ý từ một trong các bên: Nếu chủ đầu tư hoặc nhà thầu không đồng ý với lý do điều chỉnh tiến độ, có thể dẫn đến tình trạng bất đồng, gây chậm trễ trong việc thương lượng và lập văn bản bổ sung.
- Chậm trễ trong việc ký kết phụ lục hợp đồng: Thời gian để các bên thương lượng, soạn thảo và ký kết phụ lục hợp đồng điều chỉnh tiến độ đôi khi kéo dài hơn dự kiến, gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình thi công.
- Tranh chấp về trách nhiệm và chi phí phát sinh: Khi điều chỉnh tiến độ, việc xác định trách nhiệm và chi phí phát sinh thường gây tranh cãi giữa các bên. Việc xác định rõ trách nhiệm của mỗi bên là rất quan trọng để tránh các xung đột.
- Thiếu kế hoạch điều chỉnh rõ ràng: Một số nhà thầu hoặc chủ đầu tư không có kế hoạch cụ thể cho việc điều chỉnh tiến độ, dẫn đến sự lúng túng trong triển khai và quản lý tiến độ mới.
Những lưu ý cần thiết khi điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng
Để quá trình điều chỉnh tiến độ thi công được thực hiện suôn sẻ và đúng quy định pháp luật, các bên cần chú ý đến những điểm sau:
- Lập thành văn bản phụ lục hợp đồng: Mọi thay đổi về tiến độ thi công cần được lập thành văn bản và ký kết bởi các bên liên quan. Văn bản này cần nêu rõ lý do điều chỉnh, thời gian điều chỉnh và các cam kết từ các bên.
- Xác định trách nhiệm và nghĩa vụ của các bên: Các bên cần làm rõ trách nhiệm của nhau đối với việc chậm trễ, bao gồm cả việc chịu chi phí phát sinh hoặc bồi thường nếu cần thiết.
- Tuân thủ quy định pháp luật: Việc điều chỉnh tiến độ phải phù hợp với quy định pháp luật về xây dựng và hợp đồng dân sự. Điều này giúp đảm bảo tính pháp lý của các thỏa thuận và tránh vi phạm pháp luật.
- Thương lượng minh bạch và hợp tác: Các bên cần trao đổi cởi mở, minh bạch về các lý do và điều kiện điều chỉnh tiến độ để đi đến thống nhất nhanh chóng và tránh những hiểu lầm không đáng có.
- Kiểm tra và giám sát việc thực hiện tiến độ mới: Sau khi tiến độ được điều chỉnh, việc giám sát và kiểm tra quá trình thi công cần được thực hiện chặt chẽ để đảm bảo các điều khoản mới được tuân thủ đầy đủ.
- Lập kế hoạch điều chỉnh cụ thể: Cần có một kế hoạch chi tiết về việc điều chỉnh tiến độ, bao gồm các mốc thời gian mới, trách nhiệm cụ thể của từng bên và các biện pháp khắc phục nếu có.
- Chuẩn bị chứng cứ đầy đủ: Trước khi đề xuất điều chỉnh, nhà thầu hoặc chủ đầu tư cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ chứng minh lý do điều chỉnh để thuyết phục các bên liên quan.
Căn cứ pháp lý
Các căn cứ pháp lý liên quan đến điều chỉnh tiến độ thi công trong hợp đồng xây dựng bao gồm:
- Luật Xây dựng 2014, sửa đổi bổ sung 2020: Quy định chi tiết về hợp đồng xây dựng và các nguyên tắc điều chỉnh tiến độ thi công.
- Bộ luật Dân sự 2015: Các quy định chung về hợp đồng và nguyên tắc thỏa thuận giữa các bên, bao gồm các vấn đề liên quan đến thay đổi, bổ sung điều khoản.
- Nghị định 37/2015/NĐ-CP về hợp đồng xây dựng: Hướng dẫn chi tiết về việc ký kết, quản lý và điều chỉnh hợp đồng xây dựng.
- Nghị định 50/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định về quản lý hợp đồng xây dựng: Cập nhật các quy định mới nhất về việc ký kết và điều chỉnh hợp đồng, bao gồm tiến độ thi công.
Việc điều chỉnh tiến độ thi công phải được thực hiện đúng quy định pháp luật và có sự đồng thuận của các bên để đảm bảo công trình được triển khai hiệu quả, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia.
Liên kết nội bộ: Quy định về hợp đồng xây dựng
Liên kết ngoại: Tham khảo thêm tại Báo Pháp luật
