Di chúc chung của vợ chồng có thể yêu cầu một bên phải giữ lại tài sản không? Phân tích quy định pháp luật và những vấn đề thực tiễn liên quan đến quyền giữ tài sản trong di chúc.
Di chúc chung của vợ chồng có thể yêu cầu một bên phải giữ lại tài sản không?
Câu hỏi: Di chúc chung của vợ chồng có thể yêu cầu một bên phải giữ lại tài sản không? đặt ra vấn đề pháp lý quan trọng trong quan hệ vợ chồng và quyền phân chia tài sản. Di chúc chung của vợ chồng là một văn bản pháp lý đặc biệt, trong đó cả hai người cùng quyết định về cách thức phân chia tài sản của họ. Tuy nhiên, liệu di chúc này có thể ràng buộc một bên phải giữ lại tài sản không, và điều này có được pháp luật Việt Nam cho phép?
Căn cứ pháp luật về việc yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung
Theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015, người lập di chúc có quyền tự do quyết định phân chia tài sản của mình theo mong muốn cá nhân. Điều này có nghĩa rằng, vợ chồng khi lập di chúc chung có thể thỏa thuận về việc giữ lại một phần tài sản để sử dụng hoặc bảo vệ cho mục đích nhất định.
Ngoài ra, Điều 663 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rằng vợ chồng có thể lập di chúc chung để phân chia tài sản chung. Nếu trong di chúc chung có yêu cầu một bên phải giữ lại tài sản (ví dụ, để lại tài sản cho con cái hoặc bảo quản tài sản cho đến khi con cái đủ tuổi), thì điều này có thể được thực hiện nếu cả hai vợ chồng đồng ý và thỏa thuận trong di chúc.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, một khi di chúc chung đã được lập, sự ràng buộc này chỉ có thể thay đổi nếu cả hai vợ chồng đồng ý, hoặc trong trường hợp một người qua đời, người còn sống chỉ có thể thay đổi phần di sản thuộc về mình.
Cách thực hiện yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung
Để yêu cầu một bên giữ lại tài sản trong di chúc chung, vợ chồng có thể thực hiện theo các bước sau:
- Thỏa thuận về nội dung giữ lại tài sản: Cả hai vợ chồng cần thảo luận và thống nhất về việc giữ lại tài sản. Điều này có thể bao gồm lý do giữ lại tài sản, mục đích sử dụng tài sản trong tương lai, và thời gian giữ lại.
- Lập di chúc cụ thể và rõ ràng: Di chúc cần được lập bằng văn bản và ghi rõ nội dung về việc giữ lại tài sản, bao gồm các điều kiện và thời gian cụ thể. Nội dung này cần phải rõ ràng và chi tiết để tránh các tranh chấp hoặc hiểu lầm sau này.
- Công chứng hoặc chứng thực di chúc: Để đảm bảo tính hợp pháp của di chúc, vợ chồng nên công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp xác nhận tính minh bạch và tự nguyện của quá trình lập di chúc.
- Bảo quản di chúc ở nơi an toàn: Di chúc cần được lưu trữ ở nơi an toàn hoặc nhờ văn phòng công chứng giữ gìn để đảm bảo rằng nó sẽ được thực hiện đúng ý nguyện sau khi cả hai qua đời.
Ví dụ minh họa về yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung
Giả sử ông A và bà B lập một di chúc chung trong đó quy định rằng ngôi nhà chung sẽ không được bán cho đến khi con trai họ, anh C, tròn 30 tuổi. Điều này có nghĩa rằng, nếu ông A qua đời trước, bà B có trách nhiệm giữ lại ngôi nhà cho đến khi anh C đủ tuổi, sau đó mới có thể bán hoặc chuyển nhượng tài sản.
Trong trường hợp này, ông A và bà B đã thống nhất yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung, và điều này hoàn toàn hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Những vấn đề thực tiễn khi yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung
Việc yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung có thể gặp một số vấn đề thực tiễn, bao gồm:
1. Khó khăn trong việc thực hiện điều kiện giữ lại tài sản
Nếu vợ chồng yêu cầu giữ lại tài sản trong một khoảng thời gian dài hoặc có những điều kiện phức tạp (ví dụ như giữ tài sản đến khi con cái trưởng thành), có thể gặp khó khăn trong quá trình thực hiện. Các bên liên quan có thể không đồng thuận về cách thức bảo quản hoặc sử dụng tài sản trong thời gian chờ đợi.
2. Tranh chấp giữa các người thừa kế
Nếu một trong các người thừa kế không đồng ý với yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc, điều này có thể dẫn đến tranh chấp. Người thừa kế có thể yêu cầu chia tài sản ngay lập tức, và điều này có thể xung đột với ý nguyện của người lập di chúc.
3. Tài sản giảm giá trị trong quá trình giữ lại
Nếu tài sản bị giữ lại trong một thời gian dài, có thể xảy ra trường hợp tài sản giảm giá trị do sự hao mòn, lạm phát hoặc các yếu tố thị trường. Điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị thực của tài sản khi được chuyển nhượng cho người thừa kế sau này.
Những lưu ý khi yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung
Khi lập di chúc chung và yêu cầu giữ lại tài sản, vợ chồng cần lưu ý các điểm sau để đảm bảo tính hợp pháp và tránh tranh chấp:
- Lập di chúc rõ ràng về điều kiện giữ lại tài sản: Nội dung về việc giữ lại tài sản cần được ghi rõ trong di chúc, bao gồm các điều kiện, thời gian và lý do giữ lại. Điều này giúp đảm bảo rằng ý nguyện của người lập di chúc sẽ được thực hiện đúng cách.
- Đảm bảo quyền lợi của các người thừa kế: Khi yêu cầu giữ lại tài sản, cần cân nhắc đến quyền lợi của các người thừa kế, đặc biệt là những người thừa kế không thể bị truất quyền thừa kế theo quy định pháp luật.
- Công chứng di chúc để đảm bảo tính pháp lý: Để tránh các tranh chấp pháp lý sau này, di chúc nên được công chứng hoặc chứng thực tại các cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp xác nhận tính hợp pháp và minh bạch của quá trình lập di chúc.
- Cân nhắc về giá trị thực tế của tài sản: Khi yêu cầu giữ lại tài sản, vợ chồng cần cân nhắc về giá trị thực tế của tài sản trong tương lai, tránh để tài sản giảm giá trị trong quá trình chờ đợi.
Kết luận
Di chúc chung của vợ chồng có thể yêu cầu một bên phải giữ lại tài sản không? Câu trả lời là có, vợ chồng hoàn toàn có quyền yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc chung theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, điều này cần được thỏa thuận rõ ràng và lập thành văn bản trong di chúc. Ngoài ra, việc yêu cầu giữ lại tài sản cần được thực hiện một cách minh bạch và hợp pháp để tránh các tranh chấp hoặc khó khăn trong tương lai. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về việc lập di chúc và yêu cầu giữ lại tài sản, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ chuyên nghiệp.
Liên kết nội bộ: Yêu cầu giữ lại tài sản trong di chúc
Liên kết ngoại: Tìm hiểu thêm về lập di chúc
