Di chúc chung của vợ chồng có thể phân chia tài sản cá nhân không? Phân tích quy định pháp luật và cách thực hiện việc phân chia tài sản cá nhân trong di chúc.
Di chúc chung của vợ chồng có thể phân chia tài sản cá nhân không?
Di chúc chung của vợ chồng có thể phân chia tài sản cá nhân không? Đây là một câu hỏi thường gặp khi các cặp vợ chồng muốn lập di chúc chung để phân chia tài sản. Di chúc chung của vợ chồng chủ yếu liên quan đến tài sản chung của hai người, nhưng liệu tài sản cá nhân của mỗi người có thể được đề cập và phân chia trong di chúc này hay không? Pháp luật đã có quy định cụ thể về vấn đề này, giúp đảm bảo quyền lợi của mỗi cá nhân trong quan hệ vợ chồng và việc phân chia tài sản thừa kế.
Căn cứ pháp luật về phân chia tài sản cá nhân trong di chúc chung
Theo quy định tại Điều 663 của Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc chung của vợ chồng là loại văn bản pháp lý thể hiện ý chí của cả hai vợ chồng về cách thức phân chia tài sản chung sau khi họ qua đời. Tuy nhiên, di chúc chung chỉ có thể áp dụng đối với tài sản chung của vợ chồng, và không thể trực tiếp phân chia tài sản cá nhân thuộc quyền sở hữu riêng của mỗi người.
Điều 644 cũng quy định về tài sản riêng của cá nhân. Mỗi cá nhân có quyền tự lập di chúc riêng để phân chia tài sản cá nhân mà không cần sự đồng ý của người còn lại. Nếu trong di chúc chung của vợ chồng có đề cập đến tài sản cá nhân, thì chỉ có thể liên quan đến phần tài sản cá nhân của người để lại di sản, không ảnh hưởng đến quyền sở hữu cá nhân của người kia.
Tài sản cá nhân và tài sản chung trong di chúc chung
Vợ chồng có thể phân chia tài sản chung trong di chúc chung. Tài sản chung là những tài sản mà cả hai vợ chồng cùng sở hữu trong quá trình chung sống, bao gồm tài sản tạo ra trong thời kỳ hôn nhân, tài sản thừa kế chung, hoặc những tài sản mà cả hai vợ chồng cùng đóng góp.
Tài sản cá nhân, theo quy định tại Điều 33 của Luật Hôn nhân và Gia đình, là tài sản mà mỗi người sở hữu riêng, bao gồm tài sản có trước khi kết hôn, tài sản được thừa kế riêng, hoặc tài sản được tặng cho riêng. Mỗi vợ hoặc chồng có quyền định đoạt tài sản cá nhân của mình mà không cần sự đồng ý của người kia.
Vì vậy, nếu vợ hoặc chồng muốn phân chia tài sản cá nhân, họ phải lập một di chúc riêng rẽ, không thể bao gồm trong di chúc chung của hai người.
Cách thực hiện phân chia tài sản cá nhân trong di chúc
Nếu vợ chồng muốn phân chia tài sản cá nhân trong quá trình lập di chúc, họ cần thực hiện theo các bước sau:
- Lập di chúc riêng cho tài sản cá nhân: Mỗi người có quyền lập di chúc riêng để phân chia tài sản cá nhân của mình. Trong di chúc, cần ghi rõ tài sản nào là tài sản cá nhân và cách thức phân chia tài sản đó.
- Soạn thảo di chúc chung cho tài sản chung: Cả hai vợ chồng có thể lập di chúc chung để phân chia tài sản chung. Trong di chúc chung, cần chỉ rõ những tài sản nào thuộc quyền sở hữu chung và cách phân chia cho các người thừa kế.
- Công chứng hoặc chứng thực di chúc: Di chúc riêng và di chúc chung nên được công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính hợp pháp. Việc công chứng di chúc sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và giảm thiểu các tranh chấp về sau.
- Lưu giữ di chúc: Sau khi lập di chúc, nên lưu giữ di chúc tại văn phòng công chứng hoặc nơi an toàn để đảm bảo rằng di chúc sẽ được thực hiện đúng theo ý nguyện của người lập.
Ví dụ minh họa về phân chia tài sản cá nhân trong di chúc
Giả sử, ông A và bà B lập di chúc chung để phân chia tài sản chung của hai vợ chồng, bao gồm căn nhà và một khoản tiền tiết kiệm chung. Trong khi đó, ông A có một khoản đầu tư riêng và bà B có một số tài sản thừa kế từ cha mẹ trước khi kết hôn. Để phân chia các tài sản này, ông A và bà B phải lập di chúc riêng cho tài sản cá nhân. Trong di chúc riêng, ông A có thể chỉ định người thừa kế cho khoản đầu tư của mình, trong khi bà B có thể phân chia tài sản thừa kế của mình theo ý muốn.
Trong trường hợp này, di chúc chung chỉ liên quan đến tài sản chung của hai vợ chồng, còn di chúc riêng của mỗi người sẽ quy định về tài sản cá nhân của họ.
Những vấn đề thực tiễn khi phân chia tài sản cá nhân trong di chúc chung
Việc phân chia tài sản cá nhân trong di chúc chung có thể gây ra một số vấn đề thực tiễn, đặc biệt khi hai vợ chồng không phân định rõ ràng tài sản chung và tài sản riêng. Một số vấn đề thường gặp bao gồm:
- Nhầm lẫn giữa tài sản chung và tài sản riêng: Nếu không xác định rõ tài sản nào là tài sản chung và tài sản nào là tài sản riêng, các tranh chấp có thể phát sinh khi di chúc được thực hiện. Điều này có thể dẫn đến sự tranh chấp giữa các người thừa kế.
- Thiếu sự đồng thuận giữa vợ chồng: Trong một số trường hợp, nếu vợ hoặc chồng muốn phân chia tài sản cá nhân trong di chúc chung, điều này có thể gây ra sự xung đột về quyền sở hữu và phân chia tài sản.
Những lưu ý khi lập di chúc phân chia tài sản cá nhân
Khi lập di chúc chung và muốn phân chia tài sản cá nhân, vợ chồng cần lưu ý các điểm sau:
- Phân biệt rõ tài sản chung và tài sản cá nhân: Cần xác định rõ ràng đâu là tài sản chung và đâu là tài sản cá nhân để tránh nhầm lẫn và tranh chấp trong quá trình thực hiện di chúc.
- Lập di chúc riêng cho tài sản cá nhân: Tài sản cá nhân cần được phân chia thông qua di chúc riêng của mỗi người. Di chúc chung chỉ nên áp dụng cho tài sản chung của vợ chồng.
- Công chứng di chúc: Để đảm bảo tính hợp pháp và tránh tranh chấp, cả di chúc chung và di chúc riêng nên được công chứng tại cơ quan có thẩm quyền.
Kết luận
Di chúc chung của vợ chồng có thể phân chia tài sản cá nhân không? Câu trả lời là không. Di chúc chung chỉ liên quan đến việc phân chia tài sản chung của hai vợ chồng, và mỗi người cần lập di chúc riêng để phân chia tài sản cá nhân của mình. Việc lập di chúc cần tuân thủ đúng quy định pháp luật và cần công chứng để đảm bảo tính hợp pháp. Nếu cần tư vấn về việc lập di chúc và phân chia tài sản, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ chi tiết.
Liên kết nội bộ: Di chúc chung và tài sản cá nhân
Liên kết ngoại: Tham khảo thêm về vấn đề thừa kế
