Dân phòng có được phép giữ người gây rối không?

Dân phòng có được phép giữ người gây rối không? Bài viết phân tích chi tiết về quyền hạn của dân phòng trong việc can thiệp vào hành vi gây rối.

1. Dân phòng có được phép giữ người gây rối không?

Dân phòng có được phép giữ người gây rối không? Trong khuôn khổ pháp lý hiện hành, dân phòng không có quyền hạn chính thức để giữ người gây rối một cách độc lập như lực lượng công an. Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt khi tình huống gây rối có thể đe dọa nghiêm trọng đến an ninh công cộng hoặc tính mạng của người dân xung quanh, dân phòng có thể tiến hành ngăn chặn hành vi của người gây rối. Điều này bao gồm việc tạm giữ để đảm bảo người gây rối không tiếp tục hành vi nguy hiểm, sau đó nhanh chóng bàn giao cho lực lượng công an để có biện pháp xử lý chính thức.

Các quyền và nhiệm vụ của dân phòng trong việc ngăn chặn người gây rối bao gồm:

• Ngăn chặn tạm thời hành vi gây rối: Trong trường hợp có người gây rối trật tự hoặc có dấu hiệu nguy hiểm, dân phòng có thể ngăn chặn hành vi của họ nhằm bảo vệ an ninh cho khu vực và an toàn của những người xung quanh. Tuy nhiên, hành vi ngăn chặn này phải được thực hiện một cách thận trọng và đảm bảo không vượt quá quyền hạn được pháp luật quy định.
• Bàn giao ngay lập tức cho lực lượng công an: Sau khi tạm giữ người gây rối trong thời gian ngắn, dân phòng có trách nhiệm bàn giao đối tượng cho công an hoặc các lực lượng chức năng có thẩm quyền để tiếp tục xử lý. Đây là một bước quan trọng để đảm bảo sự an toàn pháp lý và tính hợp pháp của việc giữ người.
• Phối hợp trong việc duy trì trật tự: Dân phòng có thể tham gia phối hợp với công an trong các tình huống khẩn cấp hoặc các chiến dịch duy trì an ninh trật tự lớn, nơi mà vai trò của họ chủ yếu là hỗ trợ, ngăn chặn ban đầu và bảo vệ hiện trường khi xảy ra vụ việc.

Tuy nhiên, quyền hạn của dân phòng chỉ dừng lại ở mức độ hỗ trợ ban đầu và bảo vệ an ninh khu vực. Họ không có thẩm quyền thực hiện việc giữ người trong thời gian dài hoặc điều tra độc lập. Việc xử lý đối tượng gây rối phải được chuyển giao cho công an để bảo đảm tính đúng đắn về mặt pháp lý.

2. Ví dụ minh họa

Một ví dụ cụ thể về việc dân phòng giữ người gây rối là sự cố xảy ra tại một khu dân cư. Một thanh niên trong khu phố có biểu hiện say rượu và gây rối bằng cách la hét, ném đồ vật, và đe dọa những người xung quanh. Người dân lo ngại tình huống này có thể trở nên nguy hiểm nên đã gọi dân phòng đến can thiệp.

Dân phòng nhanh chóng có mặt tại hiện trường và tạm giữ người thanh niên này để ngăn chặn hành vi gây rối. Họ đã kiềm chế và yêu cầu anh ta ngồi xuống để đảm bảo an toàn cho mọi người, sau đó báo cáo cho công an phường. Công an phường có mặt ngay sau đó và tiếp nhận đối tượng để điều tra và xử lý tiếp theo. Trong trường hợp này, việc dân phòng tạm giữ người gây rối đã giúp đảm bảo an toàn cho cư dân khu vực, đồng thời hỗ trợ công an kịp thời xử lý tình huống.

Qua ví dụ này, có thể thấy dân phòng đóng vai trò quan trọng trong việc can thiệp ban đầu, đảm bảo an ninh khu vực và hỗ trợ công an xử lý các hành vi gây rối.

3. Những vướng mắc thực tế

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, dân phòng có thể gặp phải một số vướng mắc thực tế khi can thiệp vào các vụ gây rối và tạm giữ người, bao gồm:

• Thiếu quyền hạn pháp lý rõ ràng: Dân phòng không có quyền giữ người chính thức như công an, vì vậy việc họ tạm giữ người gây rối đôi khi có thể gây tranh cãi về tính hợp pháp. Trong trường hợp xảy ra phản ứng mạnh từ phía người gây rối hoặc người thân của họ, dân phòng có thể gặp khó khăn trong việc tiếp tục thực hiện nhiệm vụ.
• Nguy cơ xảy ra xung đột: Khi dân phòng can thiệp vào vụ việc gây rối, đặc biệt khi đối tượng có hành vi bạo lực hoặc phản kháng, tình huống có thể dẫn đến xung đột và gây nguy hiểm cho cả dân phòng và người dân. Dân phòng là lực lượng bán chuyên trách, không được trang bị đầy đủ để xử lý các tình huống nguy hiểm phức tạp.
• Thiếu quy trình phối hợp cụ thể với công an: Trong một số trường hợp, việc liên hệ và phối hợp với công an chưa được thực hiện kịp thời, dẫn đến việc dân phòng phải giữ người gây rối trong thời gian dài hơn mong muốn. Điều này có thể gây khó khăn và dẫn đến các rủi ro pháp lý cho lực lượng dân phòng.
• Thiếu kỹ năng xử lý tình huống: Dân phòng là lực lượng không chuyên trách và thường thiếu các kỹ năng cần thiết trong việc xử lý tình huống căng thẳng. Điều này có thể dẫn đến việc họ gặp khó khăn trong quá trình kiềm chế người gây rối hoặc giữ trật tự trong khu vực xảy ra sự cố.

4. Những lưu ý cần thiết

• Giữ an toàn cá nhân khi can thiệp: Khi can thiệp vào các vụ gây rối, dân phòng cần ưu tiên đảm bảo an toàn cho bản thân và cho những người xung quanh. Nếu tình huống có dấu hiệu phức tạp hoặc nguy hiểm, dân phòng nên yêu cầu hỗ trợ từ công an thay vì tự mình xử lý.
• Báo cáo và bàn giao ngay cho công an: Sau khi tạm giữ người gây rối trong thời gian ngắn để ngăn chặn hành vi vi phạm, dân phòng cần báo cáo và bàn giao ngay cho lực lượng công an. Việc này giúp đảm bảo tính hợp pháp của việc giữ người và tránh những tranh cãi không đáng có.
• Hiểu rõ giới hạn thẩm quyền của mình: Dân phòng cần nắm rõ giới hạn thẩm quyền của mình, tránh tự ý thực hiện các biện pháp không thuộc thẩm quyền hoặc giữ người trong thời gian dài. Điều này giúp đảm bảo tính hợp pháp và tránh rủi ro pháp lý.
• Tham gia các khóa đào tạo về kỹ năng xử lý tình huống: Để thực hiện nhiệm vụ hiệu quả, dân phòng nên tham gia các khóa đào tạo về kỹ năng xử lý tình huống, kiểm soát đám đông và cách kiềm chế người gây rối một cách an toàn. Điều này sẽ giúp họ tự tin hơn khi thực hiện nhiệm vụ.

5. Căn cứ pháp lý

Quyền hạn và trách nhiệm của dân phòng trong việc ngăn chặn hành vi gây rối và hỗ trợ công an được quy định rõ trong các văn bản pháp luật sau:

• Luật Dân quân tự vệ 2019: Quy định về quyền và nghĩa vụ của dân phòng trong việc duy trì an ninh trật tự, bao gồm quyền ngăn chặn hành vi gây rối tại khu vực nhưng không có quyền giữ người chính thức.
• Nghị định 79/2018/NĐ-CP: Quy định chi tiết về nhiệm vụ của dân phòng trong việc duy trì trật tự công cộng và hỗ trợ các lực lượng chức năng xử lý các tình huống gây rối.
• Thông tư 43/2018/TT-BCA: Hướng dẫn về việc phối hợp giữa dân phòng và các lực lượng chức năng khác, trong đó quy định rõ ràng về giới hạn thẩm quyền của dân phòng trong việc giữ người gây rối và quy trình bàn giao cho công an.
• Nghị định 144/2021/NĐ-CP: Quy định về các biện pháp bảo đảm an ninh trật tự tại địa phương, cho phép dân phòng tham gia ngăn chặn tạm thời hành vi vi phạm nhưng không được giữ người trong thời gian dài mà không có sự tham gia của công an.
• Chỉ thị 02/CT-BCA về công tác duy trì trật tự an toàn tại địa phương: Chỉ thị này yêu cầu các địa phương tăng cường sự phối hợp giữa dân phòng và công an trong việc bảo vệ an ninh trật tự, trong đó nhấn mạnh trách nhiệm của dân phòng trong việc ngăn chặn ban đầu và bàn giao cho công an khi cần thiết.

Những quy định pháp lý này xác định rõ vai trò và giới hạn quyền hạn của dân phòng trong việc giữ người gây rối, giúp bảo vệ an ninh trật tự tại địa phương và tránh các vấn đề pháp lý phát sinh.

Liên kết nội bộ: Để tìm hiểu thêm về các quy định hành chính, bạn có thể xem thêm tại đây.