Có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng hiện vật không? Tìm hiểu quy định pháp luật và cách thực hiện phân chia tài sản thừa kế theo hiện vật.
1. Có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng hiện vật không?
Câu hỏi “Có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng hiện vật không?” thường xuất hiện khi các bên thừa kế không muốn nhận giá trị tài sản bằng tiền mặt mà muốn được nhận tài sản cụ thể như đất đai, nhà cửa, hoặc các tài sản khác. Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, việc chia tài sản thừa kế có thể được thực hiện bằng hiện vật nếu có sự đồng ý của tất cả các bên thừa kế hoặc theo quyết định của tòa án trong trường hợp không đạt được thỏa thuận.
2. Căn cứ pháp luật về việc chia tài sản thừa kế bằng hiện vật
Theo Điều 659 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản thừa kế có thể được chia bằng hiện vật nếu các bên đồng thừa kế thống nhất. Nếu không có sự đồng thuận, tài sản sẽ được chia theo giá trị hiện tại của nó và phân chia cho các bên bằng tiền mặt hoặc hiện vật theo phần tương ứng. Trong trường hợp tài sản không thể chia nhỏ hoặc chia bằng hiện vật mà vẫn đảm bảo giá trị của nó, có thể thực hiện việc đấu giá để chia giá trị thu được từ việc bán tài sản.
Ngoài ra, theo quy định tại Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015, nếu không có thỏa thuận giữa các bên thừa kế, tòa án sẽ quyết định cách thức chia tài sản thừa kế. Điều này có thể bao gồm việc định giá tài sản và phân chia dưới dạng tiền mặt hoặc cho phép một bên nhận toàn bộ hiện vật và thanh toán phần giá trị tương ứng cho các bên thừa kế khác.
3. Cách thực hiện chia tài sản thừa kế bằng hiện vật
Để chia tài sản thừa kế bằng hiện vật, các bước cần thực hiện bao gồm:
Bước 1: Thỏa thuận giữa các bên thừa kế
Đầu tiên, các bên thừa kế cần thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản thừa kế dưới hình thức hiện vật. Nếu tất cả các bên đồng ý với cách chia tài sản này, họ có thể lập văn bản thỏa thuận chia tài sản thừa kế bằng hiện vật và nộp cho cơ quan công chứng để thực hiện thủ tục.
Bước 2: Định giá tài sản
Trong trường hợp các bên không thể thống nhất giá trị của tài sản hoặc cách thức chia, họ cần thuê một đơn vị thẩm định giá để định giá tài sản. Việc định giá tài sản giúp xác định giá trị thực tế của tài sản và chia phần giá trị cho từng bên thừa kế.
Bước 3: Thực hiện chia tài sản
Nếu tài sản có thể được chia nhỏ mà không ảnh hưởng đến giá trị của nó (ví dụ như đất đai), các bên có thể chia trực tiếp hiện vật. Tuy nhiên, nếu tài sản không thể chia nhỏ (ví dụ như một căn nhà duy nhất), có thể thực hiện bán tài sản hoặc một bên nhận toàn bộ tài sản và thanh toán phần giá trị tương ứng cho các bên khác.
Bước 4: Đăng ký quyền sở hữu mới
Sau khi chia tài sản bằng hiện vật, các bên thừa kế cần thực hiện thủ tục đăng ký lại quyền sở hữu tài sản (đối với đất đai, nhà ở) tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc này đảm bảo rằng quyền sở hữu tài sản được chuyển giao hợp pháp theo đúng quy định.
4. Những vấn đề thực tiễn khi chia tài sản thừa kế bằng hiện vật
Tranh chấp giữa các bên thừa kế
Việc chia tài sản thừa kế bằng hiện vật có thể dẫn đến tranh chấp nếu các bên không thống nhất được về cách thức chia. Điều này thường xảy ra khi giá trị tài sản lớn hoặc tài sản không thể chia nhỏ một cách hợp lý. Trong những trường hợp như vậy, việc đưa tranh chấp ra tòa án là cần thiết để giải quyết.
Khó khăn trong việc định giá tài sản
Định giá tài sản thừa kế là một bước quan trọng trong quá trình chia thừa kế. Tuy nhiên, việc xác định giá trị chính xác của tài sản, đặc biệt là các tài sản như bất động sản, cổ phiếu hoặc các tài sản đặc thù khác, có thể gặp nhiều khó khăn và phải dựa vào các chuyên gia thẩm định giá.
Pháp lý liên quan đến quyền sở hữu
Sau khi chia tài sản thừa kế bằng hiện vật, việc chuyển giao quyền sở hữu tài sản giữa các bên cần phải tuân thủ các quy định pháp lý hiện hành. Đối với tài sản là đất đai, nhà ở, việc đăng ký quyền sở hữu mới tại các cơ quan có thẩm quyền là bước quan trọng để hợp pháp hóa quyền sở hữu của các bên thừa kế.
5. Ví dụ minh họa
Gia đình ông A có một mảnh đất rộng 500m² và một ngôi nhà. Khi ông A qua đời, các con của ông muốn chia tài sản thừa kế theo hiện vật thay vì bán tài sản. Sau khi thảo luận, các bên thừa kế đồng ý chia mảnh đất thành hai phần bằng nhau, mỗi người thừa kế một phần. Ngôi nhà không thể chia nhỏ, vì vậy một trong các người con sẽ nhận nhà và phải thanh toán phần giá trị tương ứng cho người còn lại theo thỏa thuận.
6. Những lưu ý khi yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng hiện vật
Thống nhất giữa các bên thừa kế
Việc chia tài sản bằng hiện vật sẽ diễn ra suôn sẻ hơn nếu các bên thừa kế có thể thỏa thuận với nhau về cách thức chia tài sản. Do đó, các bên cần cố gắng đạt được thỏa thuận trước khi nhờ sự can thiệp của tòa án.
Định giá tài sản chính xác
Định giá tài sản chính xác là yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng việc chia thừa kế công bằng. Nếu không thể tự định giá, các bên nên nhờ đến sự hỗ trợ của các tổ chức thẩm định giá để có kết quả chính xác nhất.
Tư vấn pháp lý
Việc chia tài sản thừa kế có thể trở nên phức tạp nếu không có sự hiểu biết đầy đủ về pháp luật. Các bên thừa kế nên nhờ đến sự tư vấn của các luật sư chuyên nghiệp để đảm bảo quyền lợi của mình và tránh những rắc rối pháp lý sau này.
7. Kết luận
Câu hỏi “Có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng hiện vật không?” được giải đáp dựa trên các quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Việc chia tài sản thừa kế bằng hiện vật hoàn toàn có thể thực hiện nếu có sự đồng thuận giữa các bên thừa kế hoặc theo quyết định của tòa án. Tuy nhiên, quá trình này cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và cần có sự tư vấn pháp lý chuyên nghiệp. Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn trong các vấn đề liên quan đến thừa kế và chia tài sản.
Liên kết nội bộ: Thừa kế tài sản
Liên kết ngoại: Báo Pháp luật
