Có thể lập di chúc khi đang bị bệnh không?

1. Giới thiệu về việc lập di chúc khi đang bị bệnh

Lập di chúc là một hành động quan trọng, thể hiện ý chí của một người về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Tuy nhiên, một câu hỏi thường gặp là có thể lập di chúc khi đang bị bệnh không? Tình trạng sức khỏe của người lập di chúc có thể ảnh hưởng đến tính hợp pháp của di chúc đó. Luật PVL Group sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về vấn đề này, cách thực hiện và những lưu ý cần thiết để đảm bảo di chúc hợp pháp.

2. Có thể lập di chúc khi đang bị bệnh không?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, một người vẫn có thể lập di chúc khi đang bị bệnh, với điều kiện họ có đầy đủ năng lực hành vi dân sự tại thời điểm lập di chúc. Điều này có nghĩa là người lập di chúc phải minh mẫn, tỉnh táo và không bị ép buộc, lừa dối hay cưỡng chế. Dưới đây là những điều kiện cụ thể:

2.1. Năng lực hành vi dân sự của người lập di chúc

Pháp luật quy định rằng người lập di chúc phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Điều này có nghĩa là người đó phải đủ tuổi và không bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật. Dù đang bị bệnh, nếu người lập di chúc vẫn có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình, thì di chúc do họ lập vẫn được coi là hợp pháp.

2.2. Di chúc phải được lập tự nguyện

Người lập di chúc phải tự nguyện, không bị ép buộc, lừa dối hoặc cưỡng chế khi lập di chúc. Nếu người lập di chúc đang trong tình trạng bị bệnh nặng, điều này có thể được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo rằng di chúc thực sự phản ánh ý chí của họ.

2.3. Hình thức của di chúc

Di chúc có thể được lập dưới dạng văn bản hoặc bằng lời nói. Đối với người đang bị bệnh nặng, nếu không thể tự viết di chúc, họ có thể yêu cầu người khác viết hộ, nhưng phải có ít nhất hai người làm chứng và tuân thủ các quy định pháp luật về hình thức di chúc.

3. Cách thực hiện lập di chúc khi đang bị bệnh

Để lập di chúc khi đang bị bệnh một cách hợp pháp và tránh những rủi ro pháp lý, người lập di chúc và người thừa kế cần thực hiện các bước sau:

3.1. Xác định tình trạng sức khỏe và năng lực hành vi dân sự

Trước khi lập di chúc, người lập di chúc nên xác định rõ tình trạng sức khỏe của mình và đảm bảo rằng họ vẫn đủ minh mẫn và tỉnh táo để lập di chúc. Việc này có thể được chứng minh thông qua các giấy tờ y tế hoặc sự xác nhận của bác sĩ.

3.2. Lập di chúc bằng văn bản

Nếu người lập di chúc đủ sức khỏe để tự viết, họ nên lập di chúc bằng văn bản. Di chúc cần được viết rõ ràng, mạch lạc, nêu rõ ý chí của người lập di chúc về việc phân chia tài sản và các điều kiện khác (nếu có). Di chúc cũng nên được công chứng hoặc chứng thực để tăng tính hợp pháp.

3.3. Lập di chúc miệng (trong trường hợp đặc biệt)

Trong trường hợp người lập di chúc đang trong tình trạng nguy kịch, không thể viết được di chúc, họ có thể lập di chúc miệng. Di chúc miệng phải có sự hiện diện của ít nhất hai người làm chứng và phải được ghi lại bằng văn bản ngay sau đó. Di chúc miệng chỉ có hiệu lực nếu người lập di chúc không qua đời sau ba tháng kể từ ngày lập di chúc.

3.4. Công chứng hoặc chứng thực di chúc

Để đảm bảo di chúc có giá trị pháp lý, người lập di chúc nên tiến hành công chứng hoặc chứng thực di chúc tại các cơ quan công chứng hoặc UBND cấp xã, phường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro về việc di chúc bị coi là không hợp pháp sau khi người lập di chúc qua đời.

4. Ví dụ minh họa về việc lập di chúc khi đang bị bệnh

Ông H đang mắc bệnh nặng và muốn lập di chúc để lại tài sản cho con trai duy nhất của mình, anh K. Do sức khỏe yếu, ông H không thể tự viết di chúc. Ông H đã nhờ một người bạn thân viết hộ di chúc, trong đó nêu rõ tài sản sẽ được chuyển giao cho anh K sau khi ông qua đời. Ông H đã ký vào di chúc này trước sự chứng kiến của hai người bạn khác và sau đó di chúc được đem đi công chứng.

Sau khi ông H qua đời, di chúc được công nhận hợp pháp và anh K đã thừa hưởng toàn bộ tài sản theo đúng ý nguyện của cha mình. Nhờ việc tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật, di chúc của ông H không bị tranh chấp và tài sản được phân chia một cách hợp pháp.

5. Những lưu ý quan trọng khi lập di chúc khi đang bị bệnh

• Đảm bảo năng lực hành vi dân sự: Người lập di chúc phải đảm bảo mình đủ minh mẫn và tỉnh táo khi lập di chúc. Điều này có thể được chứng minh bằng giấy tờ y tế hoặc sự xác nhận của bác sĩ.
• Lập di chúc rõ ràng và đầy đủ: Di chúc nên được lập rõ ràng, đầy đủ và tuân thủ các quy định pháp luật để tránh những tranh chấp pháp lý sau này.
• Công chứng hoặc chứng thực di chúc: Để tăng tính hợp pháp của di chúc, người lập di chúc nên tiến hành công chứng hoặc chứng thực di chúc.
• Tham khảo ý kiến pháp lý: Trong trường hợp có bất kỳ sự nghi ngờ nào về tính hợp pháp của di chúc, nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế.

6. Kết luận

Việc lập di chúc khi đang bị bệnh là hoàn toàn có thể, nhưng cần đảm bảo rằng người lập di chúc vẫn có đủ năng lực hành vi dân sự và di chúc được lập tự nguyện, rõ ràng và hợp pháp. Luật PVL Group khuyến nghị bạn nên thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý cần thiết để đảm bảo di chúc của bạn có giá trị pháp lý và phản ánh đúng ý nguyện của mình.

7. Căn cứ pháp luật

• Bộ luật Dân sự năm 2015.
• Luật Công chứng năm 2014.
• Nghị định số 29/2015/NĐ-CP về việc xử lý các vụ việc dân sự tại tòa án.

Bài viết trên đã cung cấp cái nhìn chi tiết về việc lập di chúc khi đang bị bệnh cùng những lưu ý quan trọng mà bạn cần nắm rõ. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần thêm sự tư vấn, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ tốt nhất