Cổ phần là gì và vai trò của cổ phần trong doanh nghiệp cổ phần là gì? Tìm hiểu chi tiết về cổ phần và vai trò của cổ phần trong doanh nghiệp cổ phần, cùng với những vướng mắc và lưu ý quan trọng liên quan.
1) Cổ phần là gì và vai trò của cổ phần trong doanh nghiệp cổ phần là gì?
Cổ phần là một phần vốn góp của một cá nhân hoặc tổ chức vào trong một doanh nghiệp cổ phần. Khi một doanh nghiệp được thành lập dưới hình thức cổ phần, vốn điều lệ của doanh nghiệp sẽ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Mỗi cổ phần đại diện cho một phần sở hữu trong doanh nghiệp và được thể hiện bằng một chứng chỉ cổ phần.
Cổ phần có hai loại chính là:
- Cổ phần phổ thông: Đây là loại cổ phần thông thường mà hầu hết các cổ đông nắm giữ. Cổ đông sở hữu cổ phần phổ thông có quyền tham gia biểu quyết tại các cuộc họp của cổ đông và nhận cổ tức từ lợi nhuận của doanh nghiệp.
- Cổ phần ưu đãi: Là loại cổ phần được phát hành với các quyền lợi ưu đãi hơn so với cổ phần phổ thông, chẳng hạn như quyền nhận cổ tức ưu đãi, quyền mua cổ phần mới trước cổ đông phổ thông, hoặc quyền nhận lại vốn trước cổ đông phổ thông khi doanh nghiệp giải thể.
Vai trò của cổ phần trong doanh nghiệp cổ phần
Cổ phần đóng vai trò rất quan trọng trong việc hoạt động và phát triển của doanh nghiệp cổ phần, cụ thể:
Huy động vốn: Cổ phần là công cụ chính để doanh nghiệp cổ phần huy động vốn. Khi doanh nghiệp phát hành cổ phần, các nhà đầu tư có thể mua cổ phần và trở thành cổ đông. Qua đó, doanh nghiệp có thể thu hút được nguồn vốn cần thiết để đầu tư vào các hoạt động sản xuất, mở rộng quy mô, và phát triển kinh doanh.
Phân chia quyền lợi: Cổ phần cũng quy định quyền lợi của cổ đông trong doanh nghiệp. Các cổ đông nắm giữ cổ phần sẽ nhận được lợi nhuận từ doanh nghiệp dưới hình thức cổ tức, đồng thời có quyền biểu quyết trong các quyết định quan trọng của doanh nghiệp. Điều này giúp phân chia quyền lực và trách nhiệm trong quản lý doanh nghiệp.
Gắn kết lợi ích của cổ đông với doanh nghiệp: Khi cổ đông đầu tư vào cổ phần của doanh nghiệp, họ sẽ quan tâm đến sự phát triển và lợi nhuận của doanh nghiệp. Điều này tạo ra mối liên hệ giữa lợi ích của cổ đông và hoạt động của doanh nghiệp, thúc đẩy cổ đông tham gia tích cực vào quản lý và phát triển doanh nghiệp.
Dễ dàng chuyển nhượng: Cổ phần có thể được chuyển nhượng dễ dàng giữa các cổ đông hoặc từ cổ đông này sang cổ đông khác. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút và duy trì các nhà đầu tư cũng như tạo tính thanh khoản cho thị trường cổ phiếu.
2) Ví dụ minh họa
Giả sử Công ty TNHH ABC là một doanh nghiệp cổ phần hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và phân phối hàng tiêu dùng. Khi công ty quyết định mở rộng hoạt động sản xuất, họ cần huy động thêm vốn. Để làm điều này, Công ty ABC quyết định phát hành thêm cổ phần.
Công ty ABC phát hành 1 triệu cổ phần với giá 10.000 đồng mỗi cổ phần, thu về 10 tỷ đồng. Các nhà đầu tư mua cổ phần và trở thành cổ đông của công ty. Nhờ số vốn huy động này, Công ty ABC có thể đầu tư vào dây chuyền sản xuất mới và mở rộng nhà máy, từ đó tăng năng lực sản xuất và doanh thu.
Khi công ty hoạt động hiệu quả và có lợi nhuận, cổ đông sẽ nhận cổ tức từ lợi nhuận của công ty. Đồng thời, cổ đông có quyền biểu quyết trong các cuộc họp của công ty, ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như lựa chọn ban lãnh đạo hoặc phê duyệt các kế hoạch mở rộng kinh doanh.
3) Những vướng mắc thực tế
Mặc dù cổ phần đóng vai trò quan trọng trong doanh nghiệp cổ phần, nhưng trong thực tế, chủ doanh nghiệp và cổ đông có thể gặp phải một số vướng mắc như:
Khó khăn trong việc định giá cổ phần: Việc định giá cổ phần trong các trường hợp phát hành mới hoặc chuyển nhượng cổ phần có thể gặp khó khăn, đặc biệt là trong các doanh nghiệp chưa niêm yết hoặc không có thị trường chính thức. Điều này có thể dẫn đến các bất đồng trong việc xác định giá trị cổ phần.
Rủi ro giảm giá cổ phần: Cổ đông phải chấp nhận rủi ro giảm giá cổ phần khi công ty hoạt động không hiệu quả hoặc gặp khó khăn tài chính. Giá cổ phần có thể giảm, ảnh hưởng đến giá trị đầu tư của cổ đông.
Tranh chấp giữa cổ đông: Trong một số trường hợp, tranh chấp có thể xảy ra giữa các cổ đông, đặc biệt là khi có sự khác biệt về lợi ích hoặc quyền lợi. Điều này có thể gây khó khăn trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp.
Khó khăn trong việc mua lại cổ phần: Khi một cổ đông muốn bán hoặc chuyển nhượng cổ phần, việc này có thể gặp khó khăn nếu không có người mua sẵn sàng. Điều này tạo ra tính thanh khoản kém cho cổ phần, đặc biệt trong các công ty nhỏ hoặc chưa niêm yết.
4) Những lưu ý quan trọng
Hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của cổ đông: Chủ doanh nghiệp và cổ đông nên nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình liên quan đến cổ phần. Điều này giúp họ đưa ra quyết định hợp lý và bảo vệ quyền lợi cá nhân.
Lập kế hoạch phát hành cổ phần hợp lý: Khi quyết định phát hành cổ phần mới, doanh nghiệp cần lập kế hoạch cụ thể và thực hiện đúng các thủ tục pháp lý liên quan. Việc phát hành cổ phần cần phải tính toán đến sự cân bằng giữa quyền sở hữu và huy động vốn.
Theo dõi tình hình tài chính của doanh nghiệp: Cổ đông nên thường xuyên theo dõi tình hình tài chính và hoạt động của doanh nghiệp để có thể đưa ra quyết định kịp thời khi cần thiết, đặc biệt là trong việc đầu tư và quản lý rủi ro.
Tìm hiểu quy định pháp luật liên quan: Chủ doanh nghiệp và cổ đông cần cập nhật các quy định pháp luật mới nhất liên quan đến cổ phần và doanh nghiệp cổ phần. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hợp pháp mà còn bảo vệ quyền lợi của cổ đông.
5) Căn cứ pháp lý
Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về cổ phần, quyền lợi và nghĩa vụ của cổ đông trong doanh nghiệp cổ phần.
Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết về việc phát hành cổ phần và các quyền lợi liên quan của cổ đông trong doanh nghiệp cổ phần.
Bài viết này đã giải đáp câu hỏi Cổ phần là gì và vai trò của cổ phần trong doanh nghiệp cổ phần là gì? và cung cấp thông tin chi tiết về các loại cổ phần, ví dụ minh họa, vướng mắc thực tế và những lưu ý quan trọng. Hy vọng rằng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cổ phần và vai trò của nó trong doanh nghiệp cổ phần.
Liên kết nội bộ: Doanh nghiệp
Liên kết ngoại: Bạn đọc
