Chứng chỉ an toàn lao động cho công nhân và cán bộ kỹ thuật có bắt buộc không? Tìm hiểu thủ tục, hồ sơ và quy định cấp chứng chỉ cùng Luật PVL Group.
1. Giới thiệu về chứng chỉ an toàn lao động cho công nhân và cán bộ kỹ thuật
Trong các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, vận hành máy móc, việc đảm bảo an toàn lao động là một trong những yêu cầu bắt buộc nhằm giảm thiểu tai nạn và bảo vệ sức khỏe cho người lao động. Trong đó, chứng chỉ an toàn lao động là văn bản xác nhận cá nhân đã được huấn luyện kiến thức về an toàn, vệ sinh lao động theo đúng quy định của pháp luật.
Theo Luật An toàn, vệ sinh lao động năm 2015 và Nghị định 44/2016/NĐ-CP, người sử dụng lao động phải tổ chức huấn luyện an toàn lao động định kỳ cho người lao động, đặc biệt là nhóm 1 (người sử dụng lao động, cán bộ quản lý), nhóm 2 (cán bộ kỹ thuật, quản đốc, người phụ trách sản xuất), nhóm 3 (người lao động trực tiếp, công nhân). Kết thúc khóa huấn luyện, người tham gia sẽ được cấp chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận an toàn lao động.
Việc không có chứng chỉ an toàn lao động khi làm việc tại các vị trí có yêu cầu bắt buộc là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính, đình chỉ công việc hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu để xảy ra tai nạn nghiêm trọng.
Công ty Luật PVL Group tự hào là đối tác uy tín trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân đăng ký, tổ chức huấn luyện và xin cấp chứng chỉ an toàn lao động nhanh chóng, đúng quy định, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro pháp lý.
2. Trình tự thủ tục đăng ký và cấp chứng chỉ an toàn lao động
Việc tổ chức huấn luyện và cấp chứng chỉ an toàn lao động thường được chia thành hai hình thức: (1) Doanh nghiệp tự tổ chức huấn luyện nếu đủ điều kiện; hoặc (2) Thuê đơn vị đủ điều kiện huấn luyện theo quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP.
Bước 1: Xác định nhóm đối tượng cần huấn luyện
Theo quy định, người lao động được chia thành 6 nhóm. Trong đó, phổ biến nhất là:
Nhóm 1: Người quản lý, chủ doanh nghiệp, người sử dụng lao động.
Nhóm 2: Cán bộ kỹ thuật, cán bộ an toàn, người quản lý kỹ thuật.
Nhóm 3: Công nhân, người lao động trực tiếp có yếu tố nguy hiểm, độc hại.
Việc xác định nhóm giúp doanh nghiệp lựa chọn chương trình đào tạo phù hợp và cơ quan cấp chứng chỉ tương ứng.
Bước 2: Lựa chọn đơn vị huấn luyện
Nếu doanh nghiệp không đủ điều kiện tổ chức, cần ký hợp đồng với đơn vị huấn luyện an toàn lao động được Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cấp phép. Đơn vị này sẽ thực hiện toàn bộ quy trình từ đào tạo lý thuyết, thực hành, kiểm tra đến cấp chứng chỉ.
Bước 3: Tổ chức huấn luyện
Khóa huấn luyện thường kéo dài từ 1 – 3 ngày tùy theo nhóm đối tượng và lĩnh vực nghề nghiệp. Nội dung huấn luyện bao gồm: kiến thức pháp luật về an toàn lao động, nhận biết nguy cơ rủi ro, biện pháp phòng ngừa, xử lý sự cố, sử dụng thiết bị bảo hộ, sơ cứu tai nạn…
Bước 4: Kiểm tra và cấp chứng chỉ
Kết thúc khóa huấn luyện, học viên phải vượt qua bài kiểm tra sát hạch. Nếu đạt yêu cầu, sẽ được cấp:
Chứng chỉ an toàn lao động (đối với nhóm 1, 2).
Giấy chứng nhận huấn luyện an toàn lao động (đối với nhóm 3 trở xuống).
Chứng chỉ có giá trị sử dụng trong vòng 2 năm và phải được huấn luyện lại khi hết hạn hoặc khi thay đổi công việc, điều kiện lao động.
3. Thành phần hồ sơ đăng ký huấn luyện và cấp chứng chỉ an toàn lao động
Hồ sơ để doanh nghiệp hoặc cá nhân đăng ký huấn luyện và xin cấp chứng chỉ an toàn lao động bao gồm:
Đơn đề nghị tổ chức huấn luyện an toàn lao động theo mẫu ban hành.
Danh sách người lao động cần huấn luyện, phân theo nhóm đối tượng.
Hồ sơ năng lực của đơn vị tổ chức huấn luyện (nếu doanh nghiệp tự tổ chức), bao gồm quyết định thành lập ban huấn luyện, giáo trình, thiết bị dạy học, hợp đồng với giảng viên…
Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người được đào tạo.
Hợp đồng dịch vụ huấn luyện với đơn vị được cấp phép (trong trường hợp thuê ngoài).
Các tài liệu liên quan đến lĩnh vực sản xuất, vị trí công việc của người lao động để xây dựng nội dung đào tạo phù hợp.
Sau khi hoàn thành khóa học và vượt qua sát hạch, người học sẽ được cấp chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận, có chữ ký của người phụ trách huấn luyện và dấu pháp lý của đơn vị tổ chức.
4. Cơ quan có thẩm quyền quản lý và giám sát huấn luyện an toàn lao động
Cơ quan chủ quản quản lý hoạt động huấn luyện và cấp chứng chỉ an toàn lao động là:
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội: Cấp phép cho các đơn vị có chức năng tổ chức huấn luyện an toàn lao động trên toàn quốc, thanh tra, kiểm tra chất lượng huấn luyện định kỳ.
Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh/thành phố: Quản lý danh sách lao động được huấn luyện trên địa bàn, giám sát doanh nghiệp thực hiện huấn luyện và kiểm tra định kỳ việc tuân thủ quy định.
Thanh tra Lao động: Có quyền xử phạt doanh nghiệp không tổ chức huấn luyện định kỳ hoặc sử dụng lao động không có chứng chỉ tại các vị trí bắt buộc.
Doanh nghiệp cần lưu ý rằng việc tổ chức huấn luyện phải được ghi vào hồ sơ quản lý lao động, hồ sơ an toàn lao động và sổ sách pháp lý, làm căn cứ khi kiểm tra từ cơ quan nhà nước hoặc giải trình nếu xảy ra tai nạn lao động.
5. Những lưu ý quan trọng khi xin cấp chứng chỉ an toàn lao động
Việc xin cấp chứng chỉ an toàn lao động không chỉ mang tính hình thức mà là nghĩa vụ pháp lý và điều kiện bắt buộc để lao động được làm việc tại các môi trường có yếu tố nguy hiểm. Do đó, doanh nghiệp cần lưu ý:
Thứ nhất, tổ chức huấn luyện định kỳ và huấn luyện lại khi chứng chỉ hết hạn. Việc sử dụng chứng chỉ quá hạn hoặc không có chứng chỉ có thể bị xử phạt từ 2 – 10 triệu đồng/lỗi/người theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Thứ hai, nên lựa chọn đơn vị huấn luyện có giấy phép hợp lệ, tránh tình trạng chứng chỉ bị từ chối công nhận hoặc không đủ hiệu lực khi bị thanh tra.
Thứ ba, chương trình huấn luyện phải được thiết kế phù hợp với lĩnh vực hoạt động và vị trí việc làm của người lao động để mang lại hiệu quả thực tiễn, tránh huấn luyện dàn trải, thiếu chuyên sâu.
Thứ tư, chứng chỉ chỉ có hiệu lực khi có chữ ký và đóng dấu của đơn vị được cấp phép, có số hiệu chứng chỉ, ghi rõ ngày cấp và thời hạn sử dụng.
Thứ năm, nên sử dụng dịch vụ pháp lý trọn gói nếu doanh nghiệp không có thời gian làm việc với nhiều cơ quan, tránh sai sót trong hồ sơ hoặc lập hợp đồng huấn luyện sai mẫu.
Công ty Luật PVL Group cung cấp dịch vụ tư vấn đăng ký và tổ chức huấn luyện an toàn lao động trọn gói cho doanh nghiệp và cá nhân trên toàn quốc. Chúng tôi giúp khách hàng chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, liên hệ với đơn vị được cấp phép, tổ chức huấn luyện tại địa điểm mong muốn và nhận chứng chỉ đúng hạn, hợp pháp.
Tham khảo thêm các bài viết pháp lý tại chuyên mục Doanh nghiệp:
👉 https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
