Các tình tiết tăng nặng cho tội vi phạm quy định về giao thông đường sắt là gì?

Các tình tiết tăng nặng cho tội vi phạm quy định về giao thông đường sắt là gì?

Vi phạm quy định về giao thông đường sắt là hành vi nguy hiểm, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe của con người và tài sản. Để xác định mức độ nghiêm trọng và xử lý hình sự, pháp luật quy định các tình tiết tăng nặng nhằm xác định rõ trách nhiệm của người vi phạm. Vậy, các tình tiết tăng nặng cho tội vi phạm quy định về giao thông đường sắt là gì?

1. Vi phạm dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về người

Tình tiết tăng nặng đầu tiên là khi hành vi vi phạm dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về người, bao gồm làm chết nhiều người, gây thương tích nặng hoặc tổn hại lớn đến sức khỏe của nhiều người. Những hậu quả này không chỉ gây mất mát lớn mà còn thể hiện sự nguy hiểm cao độ của hành vi vi phạm.

Ví dụ, việc điều khiển tàu không tuân thủ tín hiệu giao thông, gây tai nạn làm nhiều người chết và bị thương, là tình tiết tăng nặng trong quá trình xét xử.

2. Vi phạm có tính chất tái phạm nguy hiểm

Tái phạm nguy hiểm là tình tiết tăng nặng khi người vi phạm đã từng bị kết án về tội tương tự và chưa được xóa án tích nhưng tiếp tục vi phạm. Điều này cho thấy người vi phạm không có ý thức chấp hành pháp luật, thậm chí còn thể hiện thái độ coi thường quy định về an toàn giao thông đường sắt.

Ví dụ, một nhân viên điều độ tàu đã từng bị xử lý về hành vi điều khiển tàu không đúng quy trình an toàn, nhưng sau khi được phục hồi công việc lại tiếp tục vi phạm, đây là tình tiết tăng nặng vì có tính chất tái phạm nguy hiểm.

3. Vi phạm có tổ chức

Khi hành vi vi phạm giao thông đường sắt được thực hiện có tổ chức, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cá nhân nhằm mục đích vi phạm, đây là tình tiết tăng nặng rõ rệt. Vi phạm có tổ chức thường gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn và khó kiểm soát hơn so với hành vi vi phạm cá nhân.

Ví dụ, việc cố tình cho tàu chạy sai lộ trình để trốn tránh sự kiểm tra hoặc các tổ chức bảo kê cho hoạt động khai thác trái phép trên đường ray đều là những hành vi có tính tổ chức, cần xử lý nghiêm khắc.

4. Vi phạm trong tình trạng sử dụng chất kích thích

Điều khiển phương tiện giao thông đường sắt khi đang sử dụng rượu, bia hoặc chất kích thích khác là một trong những tình tiết tăng nặng quan trọng. Việc sử dụng các chất này làm giảm khả năng tập trung, phán đoán và phản xạ của người điều khiển tàu, dẫn đến nguy cơ cao gây ra tai nạn nghiêm trọng.

Ví dụ, một lái tàu đang trong ca trực nhưng lại sử dụng rượu bia, dẫn đến sai sót trong điều khiển và gây ra tai nạn, là tình tiết tăng nặng vì ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát của người điều khiển.

5. Gây thiệt hại lớn về tài sản hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động giao thông

Hành vi vi phạm gây ra thiệt hại lớn về tài sản như phá hủy tàu, gây hư hỏng cơ sở hạ tầng đường sắt, hoặc làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động giao thông đường sắt cũng là tình tiết tăng nặng. Những thiệt hại này không chỉ gây tổn thất về mặt kinh tế mà còn ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của giao thông đường sắt.

Ví dụ, việc điều khiển tàu chạy quá tốc độ quy định, dẫn đến trật bánh làm hư hỏng nặng đường ray và các cơ sở hạ tầng khác, là tình tiết tăng nặng vì gây ra thiệt hại lớn về tài sản.

6. Không chấp hành các quy định cứu nạn, cứu hộ

Khi xảy ra tai nạn giao thông đường sắt, việc không chấp hành các quy định về cứu nạn, cứu hộ hoặc cản trở các lực lượng chức năng thực hiện nhiệm vụ cũng bị coi là tình tiết tăng nặng. Việc không thực hiện kịp thời công tác cứu nạn, cứu hộ có thể dẫn đến việc gia tăng hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản.

Ví dụ, nếu một nhân viên điều độ không kịp thời cảnh báo hoặc hướng dẫn cứu nạn khi xảy ra sự cố, dẫn đến hậu quả xấu hơn cho nạn nhân, đây là tình tiết tăng nặng do thiếu trách nhiệm trong việc cứu hộ.

7. Các hành vi vi phạm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội

Hành vi vi phạm giao thông đường sắt gây mất trật tự, làm ảnh hưởng đến an ninh xã hội cũng là tình tiết tăng nặng. Điều này có thể xảy ra khi vi phạm gây ra ách tắc giao thông lớn, làm gián đoạn hoạt động của hệ thống vận tải công cộng hoặc gây ra tâm lý hoang mang, bất an cho người dân.

Ví dụ, việc cố tình phá hoại thiết bị an toàn trên đường ray gây gián đoạn hoạt động của hệ thống đường sắt là tình tiết tăng nặng do ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh, trật tự xã hội.

Căn cứ pháp lý

• Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, Điều 273 quy định về tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường sắt và các tình tiết tăng nặng.
• Nghị định số 45/2018/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường sắt.

Liên kết nội bộ: Quy định về xử phạt hành vi hình sự

Liên kết ngoại: Bạn đọc Báo Pháp Luật