Các quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra là gì? Tìm hiểu chi tiết quyền lợi và nghĩa vụ để đảm bảo quyền lợi khi bị kiểm tra.
1. Các quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra là gì?
Các quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra là gì? Đây là câu hỏi rất quan trọng đối với doanh nghiệp và cá nhân khi đối mặt với việc kiểm tra thuế của cơ quan nhà nước. Việc nắm rõ các quyền và nghĩa vụ không chỉ giúp người nộp thuế bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình mà còn giúp quá trình kiểm tra diễn ra suôn sẻ, minh bạch.
Quyền của người nộp thuế khi bị kiểm tra
Người nộp thuế có một số quyền khi bị cơ quan thuế kiểm tra, nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình:
- Quyền được biết và giải thích rõ ràng về nội dung kiểm tra: Người nộp thuế có quyền yêu cầu cơ quan thuế thông báo trước về nội dung, phạm vi, thời gian và lý do của việc kiểm tra thuế. Điều này giúp người nộp thuế chuẩn bị tốt hơn về tài liệu và thông tin liên quan.
- Quyền yêu cầu bảo mật thông tin: Trong quá trình kiểm tra, người nộp thuế có quyền yêu cầu cơ quan thuế bảo mật các thông tin kinh doanh và dữ liệu cá nhân, trừ trường hợp pháp luật quy định khác. Điều này giúp bảo vệ bí mật thương mại và quyền riêng tư của doanh nghiệp.
- Quyền giải trình và bổ sung hồ sơ: Nếu cơ quan thuế phát hiện sai sót hoặc yêu cầu bổ sung thêm tài liệu, người nộp thuế có quyền giải trình hoặc bổ sung thông tin cần thiết để làm rõ các vấn đề.
- Quyền khiếu nại, khởi kiện: Nếu không đồng ý với kết luận của cơ quan thuế sau quá trình kiểm tra, người nộp thuế có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật. Đây là quyền cơ bản để đảm bảo việc xử lý kiểm tra thuế công bằng và đúng quy định.
Nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị kiểm tra
Cùng với quyền lợi, người nộp thuế cũng có các nghĩa vụ nhất định khi bị kiểm tra:
- Nghĩa vụ hợp tác và cung cấp thông tin: Người nộp thuế có nghĩa vụ hợp tác với đoàn kiểm tra, cung cấp đầy đủ và chính xác các tài liệu, chứng từ liên quan đến kê khai thuế. Việc này giúp quá trình kiểm tra diễn ra nhanh chóng và tránh các xử phạt không đáng có do không cung cấp thông tin kịp thời.
- Nghĩa vụ tuân thủ kết luận kiểm tra: Sau khi kiểm tra, người nộp thuế có nghĩa vụ thực hiện các kết luận của cơ quan thuế, bao gồm việc điều chỉnh, bổ sung hoặc nộp bổ sung số thuế nếu phát hiện có thiếu sót. Việc tuân thủ kịp thời giúp tránh các biện pháp xử lý hành chính mạnh hơn từ phía cơ quan thuế.
- Nghĩa vụ bảo quản hồ sơ, chứng từ: Người nộp thuế có nghĩa vụ bảo quản đầy đủ các hồ sơ, chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh và kê khai thuế trong thời gian quy định. Điều này giúp đảm bảo việc cung cấp thông tin khi cần thiết và tránh mất mát, thất lạc thông tin quan trọng.
2. Ví dụ minh họa về quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra
Để hiểu rõ hơn các quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra là gì, hãy cùng xem xét một ví dụ cụ thể. Công ty ABC là một doanh nghiệp sản xuất và đã bị cơ quan thuế ra thông báo kiểm tra thuế cho kỳ tài chính năm 2022. Cơ quan thuế thông báo trước 7 ngày làm việc và yêu cầu công ty chuẩn bị các hồ sơ, chứng từ liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng.
- Quyền được biết về nội dung kiểm tra: Công ty ABC đã yêu cầu cơ quan thuế giải thích rõ về phạm vi kiểm tra, nội dung kiểm tra và thời gian dự kiến kiểm tra tại trụ sở. Sau khi nhận thông tin, công ty chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ liên quan.
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin: Trong quá trình kiểm tra, đoàn kiểm tra yêu cầu cung cấp thêm các chứng từ về hợp đồng mua bán và hóa đơn VAT liên quan đến một số giao dịch lớn. Công ty ABC đã tuân thủ và cung cấp đầy đủ thông tin theo yêu cầu.
- Quyền giải trình: Sau khi kiểm tra, cơ quan thuế phát hiện một khoản chi phí không hợp lệ và yêu cầu công ty nộp bổ sung số thuế tương ứng. Công ty ABC đã sử dụng quyền giải trình để làm rõ rằng chi phí này là hợp lệ và cung cấp các bằng chứng bổ sung. Nhờ đó, cơ quan thuế đã chấp thuận và không yêu cầu công ty nộp bổ sung.
Trong ví dụ này, công ty ABC đã hiểu và thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó bảo vệ được quyền lợi và tránh bị xử phạt không đáng có.
3. Những vướng mắc thực tế khi bị cơ quan thuế kiểm tra
- Thiếu thông tin và chứng từ: Một trong những vướng mắc phổ biến là doanh nghiệp không chuẩn bị đầy đủ chứng từ hoặc thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh và kê khai thuế. Điều này có thể dẫn đến việc kiểm tra kéo dài và tăng nguy cơ bị xử phạt do không cung cấp thông tin đúng hạn.
- Không hiểu rõ quy định pháp luật: Doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ, thường không nắm rõ các quy định pháp luật liên quan đến thuế. Điều này dẫn đến việc không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ, như bảo quản chứng từ hoặc cung cấp thông tin không chính xác.
- Sự thiếu khách quan trong quá trình kiểm tra: Trong một số trường hợp, người nộp thuế cảm thấy quá trình kiểm tra không công bằng hoặc thiếu khách quan. Điều này có thể xuất phát từ việc cơ quan thuế không giải thích rõ ràng hoặc yêu cầu cung cấp quá nhiều thông tin mà không nêu rõ lý do.
- Áp lực từ thời gian kiểm tra: Quá trình kiểm tra thuế thường kéo dài từ 5 đến 15 ngày, nhưng đối với các doanh nghiệp có quy mô lớn hoặc có nhiều hoạt động kinh doanh phức tạp, thời gian kiểm tra có thể kéo dài hơn. Điều này gây áp lực lên doanh nghiệp trong việc duy trì hoạt động kinh doanh bình thường.
4. Những lưu ý cần thiết khi bị cơ quan thuế kiểm tra
- Chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ, chứng từ: Người nộp thuế cần chuẩn bị đầy đủ và chính xác các hồ sơ, chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh và kê khai thuế. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng giúp quá trình kiểm tra diễn ra nhanh chóng và tránh sai sót.
- Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình: Người nộp thuế cần hiểu rõ các quyền và nghĩa vụ của mình khi bị kiểm tra. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi và tránh các xử phạt không đáng có. Nếu có bất kỳ vấn đề nào không rõ, người nộp thuế nên yêu cầu cơ quan thuế giải thích rõ.
- Hợp tác tốt với cơ quan thuế: Trong quá trình kiểm tra, người nộp thuế nên hợp tác chặt chẽ với đoàn kiểm tra, cung cấp đầy đủ thông tin và giải thích rõ ràng khi được yêu cầu. Sự hợp tác này giúp quá trình kiểm tra diễn ra suôn sẻ và giảm thiểu rủi ro xử phạt.
- Sử dụng dịch vụ tư vấn thuế chuyên nghiệp: Đối với các doanh nghiệp không có đủ kiến thức pháp lý và kế toán, việc sử dụng dịch vụ tư vấn thuế chuyên nghiệp là rất cần thiết. Điều này giúp đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và giảm thiểu rủi ro phát sinh trong quá trình kiểm tra thuế.
5. Căn cứ pháp lý liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra
- Luật Quản lý thuế năm 2019: Quy định chi tiết về quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị kiểm tra thuế, bao gồm quyền được biết, quyền giải trình và quyền khiếu nại.
- Nghị định số 126/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết về kiểm tra thuế và các quyền lợi của người nộp thuế trong quá trình kiểm tra.
- Thông tư số 156/2013/TT-BTC: Hướng dẫn cụ thể về thủ tục kiểm tra, kê khai và nộp thuế đối với người nộp thuế.
Để tìm hiểu thêm thông tin về các quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi bị cơ quan thuế kiểm tra là gì, bạn có thể tham khảo tại luatpvlgroup.com hoặc truy cập trang thông tin pháp luật tại PLO.
