Người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không? Bài viết giải thích rõ quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam, với ví dụ cụ thể.
1. Người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không?
Người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không? Câu trả lời phụ thuộc vào tình trạng cư trú và thời gian làm việc tại Việt Nam của cá nhân nước ngoài đó. Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN), người nước ngoài làm việc tại Việt Nam được chia thành hai nhóm chính: cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú, và nghĩa vụ thuế sẽ khác nhau dựa trên tình trạng này.
- Cá nhân cư trú: Là người nước ngoài có thời gian hiện diện tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tiếp kể từ ngày đầu tiên đến Việt Nam. Cá nhân cư trú sẽ phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập toàn cầu, bao gồm cả thu nhập phát sinh tại Việt Nam và thu nhập từ các nguồn bên ngoài Việt Nam.
- Cá nhân không cư trú: Là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam nhưng có thời gian hiện diện dưới 183 ngày trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tiếp. Đối với cá nhân không cư trú, chỉ thu nhập phát sinh tại Việt Nam phải chịu thuế TNCN. Thuế suất áp dụng cho cá nhân không cư trú là 20% trên thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
Điều này có nghĩa là người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam (tức là dưới 183 ngày trong một năm) sẽ không phải nộp thuế cho thu nhập toàn cầu, mà chỉ phải nộp thuế thu nhập cá nhân cho các khoản thu nhập phát sinh tại Việt Nam với mức thuế suất cố định 20%.
Ngoài ra, nếu Việt Nam có ký kết Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với quốc gia của cá nhân nước ngoài, người lao động có thể được miễn hoặc giảm thuế, dựa trên nội dung của hiệp định.
2. Ví dụ minh họa
Anh John là một chuyên gia công nghệ đến từ Anh và được công ty của mình cử sang Việt Nam làm việc trong 5 tháng (khoảng 150 ngày) vào năm 2023. Tổng thu nhập của anh từ công việc tại Việt Nam là 200 triệu đồng. Do anh John là cá nhân không cư trú (thời gian làm việc tại Việt Nam dưới 183 ngày), thuế thu nhập cá nhân của anh sẽ chỉ áp dụng cho thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
Thu nhập của anh John sẽ bị đánh thuế với mức thuế suất cố định 20%, do anh là cá nhân không cư trú. Số thuế TNCN mà anh John phải nộp được tính như sau:
- 200 triệu đồng x 20% = 40 triệu đồng.
Như vậy, anh John sẽ phải nộp 40 triệu đồng thuế thu nhập cá nhân cho khoản thu nhập phát sinh từ công việc tại Việt Nam. Tuy nhiên, nếu có hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Anh, anh John có thể được giảm hoặc miễn thuế theo hiệp định đó, tùy thuộc vào điều khoản của hiệp định.
3. Những vướng mắc thực tế
Trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế đối với người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam, nhiều cá nhân và doanh nghiệp gặp phải một số khó khăn như sau:
• Khó khăn trong xác định tình trạng cư trú: Một số cá nhân nước ngoài không nắm rõ quy định về thời gian hiện diện tại Việt Nam để xác định mình là cá nhân cư trú hay không cư trú. Điều này có thể dẫn đến việc nộp thuế không chính xác hoặc không tuân thủ đúng nghĩa vụ thuế.
• Vấn đề xử lý thu nhập toàn cầu: Đối với cá nhân cư trú (làm việc tại Việt Nam trên 183 ngày), việc tính toán thuế cho thu nhập toàn cầu có thể phức tạp, đặc biệt nếu cá nhân có nhiều nguồn thu nhập từ các quốc gia khác nhau. Vấn đề này có thể gây ra tranh cãi về việc kê khai thu nhập và xác định nghĩa vụ thuế.
• Khó khăn trong việc áp dụng Hiệp định tránh đánh thuế hai lần: Mặc dù Việt Nam đã ký kết nhiều Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với các quốc gia khác, nhưng quá trình áp dụng hiệp định này không phải lúc nào cũng dễ dàng. Các doanh nghiệp và cá nhân cần phải hiểu rõ các quy định của từng hiệp định để biết mình có được miễn, giảm thuế hay không, cũng như cách thức áp dụng.
• Không nắm rõ các loại thu nhập chịu thuế tại Việt Nam: Một số người lao động nước ngoài không biết rằng không chỉ tiền lương mà cả các khoản phúc lợi, thưởng, và lợi ích khác từ công việc tại Việt Nam cũng thuộc đối tượng chịu thuế TNCN. Việc không kê khai đầy đủ các khoản thu nhập này có thể dẫn đến việc bị truy thu thuế hoặc phạt.
4. Những lưu ý cần thiết
• Xác định tình trạng cư trú rõ ràng: Người lao động nước ngoài và doanh nghiệp cần xác định rõ tình trạng cư trú dựa trên thời gian làm việc tại Việt Nam (trên hay dưới 183 ngày). Điều này rất quan trọng để xác định nghĩa vụ thuế là đối với thu nhập toàn cầu hay chỉ thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
• Kiểm tra Hiệp định tránh đánh thuế hai lần: Nếu Việt Nam có ký kết Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với quốc gia của người lao động, cá nhân và doanh nghiệp cần kiểm tra chi tiết điều khoản của hiệp định để biết rõ quyền lợi miễn, giảm thuế và các điều kiện áp dụng.
• Lưu trữ và quản lý giấy tờ thu nhập: Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam cần lưu giữ đầy đủ các giấy tờ liên quan đến thu nhập, hợp đồng lao động, giấy chứng nhận cư trú và các tài liệu liên quan để dễ dàng kê khai thuế và tránh những rắc rối trong quá trình quyết toán thuế.
• Tham khảo ý kiến từ chuyên gia thuế: Việc kê khai thuế đối với người nước ngoài, đặc biệt là người làm việc ngắn hạn, có thể phức tạp. Do đó, nếu có thắc mắc hoặc không chắc chắn về cách thức nộp thuế, người lao động và doanh nghiệp nên tìm đến các chuyên gia thuế để được tư vấn chính xác.
• Chú ý thời hạn nộp thuế và kê khai: Người lao động nước ngoài cần đảm bảo kê khai và nộp thuế đúng thời hạn, để tránh bị phạt do chậm nộp hoặc kê khai không đúng quy định.
5. Căn cứ pháp lý
Việc người nước ngoài làm việc ngắn hạn tại Việt Nam phải nộp thuế thu nhập cá nhân được căn cứ trên các văn bản pháp luật sau:
• Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12: Quy định về thu nhập chịu thuế, tình trạng cư trú và mức thuế suất áp dụng cho cá nhân cư trú và không cư trú.
• Thông tư số 111/2013/TT-BTC: Hướng dẫn thực hiện các quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, bao gồm việc tính thuế đối với cá nhân nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
• Nghị định số 126/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết về việc kê khai, nộp và quyết toán thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú và không cư trú.
• Các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần: Việt Nam đã ký kết với một số quốc gia để tránh việc đánh thuế hai lần đối với thu nhập cá nhân.
Hiểu rõ các căn cứ pháp lý này sẽ giúp người lao động và doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ thuế đối với người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Liên kết nội bộ: https://luatpvlgroup.com/category/luat-thue/
Liên kết ngoài: https://plo.vn/phap-luat/
