Trong trường hợp ly hôn, tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia như thế nào? Tìm hiểu quy định pháp luật, ví dụ thực tế và lưu ý quan trọng khi chia tài sản sau ly hôn.
Trong trường hợp ly hôn, tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia như thế nào?
1. Trả lời chi tiết câu hỏi:
Khi vợ chồng ly hôn, một trong những vấn đề quan trọng và dễ gây tranh chấp nhất là việc chia tài sản chung. Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 59, đã quy định rõ ràng về việc phân chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn.
Theo đó, tài sản chung của vợ chồng được chia dựa trên nguyên tắc công bằng, và việc chia tài sản có thể theo thỏa thuận giữa hai bên. Nếu vợ chồng không đạt được thỏa thuận, tòa án sẽ căn cứ vào các nguyên tắc sau đây để phân chia:
- Nguyên tắc công bằng: Tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia đôi, nhưng không phải chia đều. Tòa án sẽ xem xét nhiều yếu tố khác nhau để quyết định tỷ lệ chia tài sản, bao gồm:
- Công sức đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung.
- Hoàn cảnh gia đình sau khi ly hôn, bao gồm việc ai sẽ nuôi dưỡng con cái và cần nhiều tài sản hơn để đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho con.
- Lợi ích của mỗi bên, cũng như các điều kiện kinh tế và nhu cầu thực tế sau ly hôn.
- Bảo vệ quyền lợi của vợ và con: Pháp luật Việt Nam ưu tiên bảo vệ quyền lợi của người vợ và con cái trong việc chia tài sản. Nếu người vợ chịu trách nhiệm nuôi con, tòa án có thể phân chia tài sản theo hướng ưu tiên hơn cho người vợ để đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho con.
- Tài sản riêng không được chia: Tài sản riêng của mỗi bên vợ hoặc chồng, bao gồm tài sản có trước khi kết hôn, tài sản thừa kế riêng, hoặc tài sản được tặng cho riêng, sẽ không bị chia khi ly hôn. Tuy nhiên, nếu có thỏa thuận nhập tài sản riêng vào tài sản chung, tài sản đó sẽ được chia như tài sản chung.
2. Ví dụ minh họa:
Chị H và anh M kết hôn từ năm 2010 và có với nhau hai con. Trong quá trình hôn nhân, cả hai đã cùng nhau mua một căn nhà và tích lũy được một khoản tiền tiết kiệm lớn. Ngoài ra, anh M còn được thừa kế riêng một mảnh đất từ gia đình trước khi kết hôn.
Sau nhiều mâu thuẫn, chị H và anh M quyết định ly hôn. Trong quá trình chia tài sản, tòa án xác định rằng căn nhà và tiền tiết kiệm là tài sản chung của cả hai và sẽ được chia dựa trên công sức đóng góp của mỗi người. Chị H là người nuôi con, vì vậy tòa án quyết định chị sẽ được nhận phần lớn hơn của tài sản chung để đảm bảo điều kiện sống cho con.
Mảnh đất mà anh M được thừa kế là tài sản riêng của anh, vì vậy chị H không có quyền yêu cầu phân chia mảnh đất này. Quyết định này dựa trên việc mảnh đất không thuộc tài sản chung của hai vợ chồng.
Ví dụ này cho thấy rõ cách thức tòa án sẽ xử lý việc phân chia tài sản chung và bảo vệ tài sản riêng của mỗi bên khi không có thỏa thuận về việc nhập tài sản riêng vào tài sản chung.
3. Những vướng mắc thực tế:
Trong thực tế, quá trình chia tài sản chung khi ly hôn có thể gặp phải nhiều vướng mắc và tranh chấp. Một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Tranh chấp về công sức đóng góp: Một trong những vấn đề thường gặp là tranh cãi về việc ai đã đóng góp nhiều hơn vào việc tạo lập và duy trì tài sản chung. Trong nhiều trường hợp, một bên cho rằng mình đã đóng góp nhiều hơn về tài chính, trong khi bên kia có thể cho rằng công sức của mình trong việc chăm sóc gia đình cũng đáng được xem xét.
- Tài sản riêng được sử dụng cho mục đích chung: Trong nhiều gia đình, một bên vợ hoặc chồng có thể sử dụng tài sản riêng (chẳng hạn như tiền thừa kế) để đầu tư vào tài sản chung, chẳng hạn như mua nhà. Khi ly hôn, việc xác định phần tài sản này có phải được coi là tài sản chung hay riêng có thể gây ra tranh cãi lớn.
- Giá trị tài sản không được định giá chính xác: Một vấn đề khác là việc định giá tài sản chung, đặc biệt là bất động sản hoặc các tài sản có giá trị lớn. Nếu hai bên không thống nhất được giá trị của tài sản, việc phân chia tài sản có thể trở nên phức tạp và kéo dài.
- Tranh chấp về quyền sử dụng tài sản sau ly hôn: Sau khi phân chia tài sản, vấn đề quản lý và sử dụng tài sản vẫn có thể phát sinh tranh chấp, đặc biệt là khi các bên vẫn phải hợp tác với nhau trong việc quản lý các tài sản có giá trị lớn như công ty, nhà cửa hoặc đất đai.
4. Những lưu ý cần thiết:
Để đảm bảo quá trình chia tài sản chung khi ly hôn diễn ra một cách công bằng và hạn chế tranh chấp, vợ chồng cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Lập thỏa thuận tài sản chung từ trước: Trước khi kết hôn, vợ chồng nên xem xét việc lập thỏa thuận về tài sản chung và tài sản riêng để tránh những tranh chấp phát sinh sau này. Thỏa thuận này có thể bao gồm quy định về cách chia tài sản khi ly hôn và nên được công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
- Chứng minh công sức đóng góp: Trong quá trình hôn nhân, vợ chồng nên giữ lại các giấy tờ, chứng từ liên quan đến việc đóng góp vào tài sản chung, bao gồm tiền tiết kiệm, đầu tư, và các tài sản có giá trị lớn. Việc này sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của mỗi bên khi xảy ra tranh chấp về công sức đóng góp.
- Minh bạch trong quản lý tài sản: Vợ chồng nên minh bạch trong việc quản lý và sử dụng tài sản chung, đặc biệt là khi liên quan đến các khoản đầu tư lớn hoặc tài sản có giá trị. Điều này giúp tránh mâu thuẫn và đảm bảo rằng tài sản được chia công bằng.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Nếu gặp khó khăn trong việc phân chia tài sản, vợ chồng nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư để đảm bảo rằng quá trình này tuân thủ đúng quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Căn cứ pháp lý:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 33, Điều 43 và Điều 59 quy định rõ về tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng cũng như cách thức chia tài sản khi ly hôn.
- Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu và các vấn đề liên quan đến tài sản chung trong hôn nhân.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về cách phân chia tài sản chung khi ly hôn, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam
