Cách xác định tài sản chung và tài sản riêng trong trường hợp ly thân là gì? Tìm hiểu quy định pháp luật, ví dụ và lưu ý về phân chia tài sản khi ly thân.
Cách xác định tài sản chung và tài sản riêng trong trường hợp ly thân là gì?
1. Trả lời chi tiết câu hỏi:
Ly thân là giai đoạn mà vợ chồng ngừng sống chung nhưng chưa chính thức ly hôn. Trong thời gian này, một trong những vấn đề lớn nhất mà các cặp vợ chồng phải đối mặt là việc phân định tài sản chung và tài sản riêng. Pháp luật Việt Nam hiện chưa có quy định rõ ràng về ly thân, tuy nhiên, việc xác định tài sản chung và tài sản riêng trong thời kỳ ly thân vẫn tuân theo các quy định về hôn nhân và gia đình.
Theo Điều 33 và Điều 43 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng được xác định như sau:
- Tài sản chung: Là tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập hợp pháp, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh, và các tài sản phát sinh trong thời kỳ hôn nhân. Tài sản chung bao gồm cả những khoản lợi nhuận từ tài sản riêng nhưng phát sinh trong thời kỳ hôn nhân, trừ khi có thỏa thuận khác. Tài sản này thuộc sở hữu chung của cả hai vợ chồng, bất kể đóng góp cụ thể của mỗi bên.
- Tài sản riêng: Là tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn, tài sản thừa kế, tặng cho riêng, hoặc tài sản phục vụ nhu cầu cá nhân của một bên vợ hoặc chồng. Tài sản riêng cũng có thể bao gồm tài sản được hình thành sau khi kết hôn nhưng thuộc sở hữu riêng theo thỏa thuận giữa hai bên.
Khi ly thân, vợ chồng vẫn trong tình trạng hôn nhân hợp pháp, vì vậy, bất kỳ tài sản nào tạo ra trong giai đoạn này vẫn có thể được coi là tài sản chung, trừ khi có thỏa thuận cụ thể về việc chia tài sản riêng biệt. Điều này dẫn đến nhiều tranh cãi khi ly thân kéo dài hoặc khi vợ chồng không thể thống nhất được về tài sản.
Nếu một bên vợ hoặc chồng sử dụng tài sản chung cho các mục đích cá nhân mà không có sự đồng ý của người kia, việc này có thể dẫn đến tranh chấp khi ly hôn.
2. Ví dụ minh họa:
Chị N và anh H kết hôn từ năm 2010. Đến năm 2020, do mâu thuẫn gia đình, hai người quyết định ly thân mà không tiến hành thủ tục ly hôn. Trong thời gian ly thân, chị N tiếp tục đi làm và mua một căn nhà từ số tiền tiết kiệm và khoản thu nhập riêng. Tuy nhiên, vì chị N và anh H vẫn đang trong tình trạng hôn nhân hợp pháp, căn nhà chị N mua trong thời gian ly thân có thể được coi là tài sản chung nếu không có thỏa thuận về việc tách tài sản.
Nếu chị N và anh H quyết định ly hôn sau đó, anh H có thể yêu cầu phân chia căn nhà này như một phần của tài sản chung, vì tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân. Tuy nhiên, nếu có thỏa thuận rõ ràng giữa hai người rằng căn nhà này là tài sản riêng của chị N, anh H sẽ không có quyền yêu cầu phân chia.
Ví dụ trên minh họa rằng tài sản hình thành trong thời kỳ ly thân, nếu không có thỏa thuận tách biệt, có thể được coi là tài sản chung và phải được phân chia khi ly hôn.
3. Những vướng mắc thực tế:
Trong thực tế, việc phân chia tài sản khi ly thân có thể gặp phải nhiều vướng mắc do không có quy định pháp lý rõ ràng về ly thân ở Việt Nam. Một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Sự không đồng thuận về tài sản chung và tài sản riêng: Nếu một bên vợ hoặc chồng mua tài sản trong thời gian ly thân mà không có sự đồng ý hoặc thỏa thuận từ người còn lại, vấn đề có thể phát sinh khi quyết định tài sản đó là chung hay riêng. Điều này đặc biệt quan trọng nếu tài sản có giá trị lớn, như bất động sản hoặc tài sản kinh doanh.
- Tài sản được sử dụng cho mục đích cá nhân: Nếu một bên vợ hoặc chồng tiếp tục sử dụng tài sản chung cho các hoạt động cá nhân trong thời gian ly thân, việc phân chia tài sản khi ly hôn có thể trở nên phức tạp. Một bên có thể cảm thấy bị thiệt thòi nếu không được công nhận đóng góp hoặc quyền sử dụng tài sản chung.
- Tranh chấp về lợi nhuận từ tài sản: Trong trường hợp tài sản chung phát sinh lợi nhuận trong thời kỳ ly thân, chẳng hạn như tiền cho thuê nhà hoặc lợi nhuận từ kinh doanh, việc phân chia lợi nhuận có thể dẫn đến tranh chấp nếu không có sự minh bạch về tài chính giữa hai bên.
- Không có thỏa thuận rõ ràng về việc phân chia tài sản: Việc thiếu các thỏa thuận rõ ràng về tài sản trong giai đoạn ly thân dẫn đến khó khăn trong việc phân chia khi ly hôn. Các tài sản hình thành trong thời gian này có thể bị coi là tài sản chung nếu không có thỏa thuận khác.
4. Những lưu ý cần thiết:
Để tránh các tranh chấp và khó khăn liên quan đến tài sản chung và tài sản riêng trong thời kỳ ly thân, vợ chồng cần lưu ý một số điểm sau:
- Lập thỏa thuận rõ ràng về tài sản: Ngay cả trong thời kỳ ly thân, vợ chồng nên lập thỏa thuận bằng văn bản về việc phân chia tài sản, bao gồm tài sản chung và tài sản riêng. Thỏa thuận này cần được công chứng để đảm bảo tính pháp lý và tránh tranh chấp khi ly hôn.
- Quản lý tài sản minh bạch: Trong thời gian ly thân, việc minh bạch trong quản lý tài sản là rất quan trọng. Vợ chồng nên thống nhất về việc sử dụng tài sản chung và lợi nhuận từ tài sản để tránh các mâu thuẫn và tranh chấp về sau.
- Chứng minh rõ ràng tài sản riêng: Đối với các tài sản riêng, cần có các chứng từ và giấy tờ pháp lý chứng minh nguồn gốc tài sản để bảo vệ quyền lợi cá nhân khi có tranh chấp xảy ra. Điều này đặc biệt quan trọng đối với tài sản hình thành trước hôn nhân hoặc được tặng cho, thừa kế.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Nếu có bất kỳ vấn đề nào liên quan đến tài sản trong thời kỳ ly thân, vợ chồng nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư để được tư vấn pháp lý chính xác và bảo vệ quyền lợi của mình.
5. Căn cứ pháp lý:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt là Điều 33 và Điều 43 quy định rõ về tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng.
- Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền sở hữu tài sản và các vấn đề liên quan đến tài sản chung và tài sản riêng khi ly thân.
- Nghị định 126/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình liên quan đến tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về cách xác định tài sản chung và tài sản riêng trong trường hợp ly thân, Luật PVL Group sẵn sàng hỗ trợ bạn với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
Liên kết nội bộ: Luật Hôn nhân gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam
