Khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng, tòa án sẽ giải quyết ra sao? Tòa án sẽ xem xét nguyện vọng của trẻ, nhưng cũng bảo đảm quyền thăm nom của cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng, dựa trên lợi ích của trẻ.
1. Khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng, tòa án sẽ giải quyết ra sao?
Khi ly hôn, tòa án sẽ quyết định ai là người trực tiếp nuôi dưỡng con cái và bên còn lại sẽ có quyền thăm nom, chăm sóc con theo thời gian và điều kiện đã được thỏa thuận hoặc tòa án quy định. Tuy nhiên, có những trường hợp trẻ không muốn gặp người không trực tiếp nuôi dưỡng vì nhiều lý do khác nhau, như không có sự gắn bó, xung đột trong quá khứ hoặc tác động từ bên nuôi dưỡng.
Theo Điều 82 và 83 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quyền và nghĩa vụ thăm nom, chăm sóc của cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi con là một quyền cơ bản và không thể bị từ chối, trừ khi có những yếu tố đặc biệt ảnh hưởng đến lợi ích của trẻ. Tòa án sẽ cân nhắc các yếu tố sau khi quyết định giải quyết tình huống này:
- Nguyện vọng của trẻ: Tòa án sẽ lắng nghe ý kiến của trẻ nếu trẻ từ 7 tuổi trở lên và sẽ xem xét liệu nguyện vọng này có phù hợp với lợi ích tốt nhất cho trẻ hay không.
- Lợi ích của trẻ: Tòa án sẽ luôn đặt lợi ích của trẻ lên hàng đầu, đảm bảo rằng trẻ được phát triển trong một môi trường lành mạnh, đầy đủ sự chăm sóc và yêu thương từ cả hai bên cha mẹ.
- Lý do trẻ không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng: Nếu lý do liên quan đến bạo lực, thiếu trách nhiệm, hoặc những yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe của trẻ, tòa án có thể điều chỉnh quyền thăm nom, thậm chí có thể giới hạn hoặc tạm dừng quyền thăm nom của bên không trực tiếp nuôi dưỡng.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, tòa án sẽ tìm cách duy trì mối quan hệ giữa trẻ và cả hai bên cha mẹ, vì đó là quyền lợi của trẻ để được nhận sự yêu thương và chăm sóc từ cả cha và mẹ.
2. Ví dụ minh họa về việc tòa án giải quyết khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng
Anh Minh và chị Hạnh ly hôn sau 10 năm chung sống và có một con trai tên Tuấn, 12 tuổi. Sau khi ly hôn, tòa án trao quyền nuôi con cho chị Hạnh, nhưng anh Minh có quyền thăm nom Tuấn hàng tuần. Tuy nhiên, sau vài tháng, Tuấn bắt đầu từ chối gặp bố, lý do là vì cảm thấy không thoải mái và không có sự gắn bó với anh Minh. Chị Hạnh cũng ủng hộ quyết định của con và không thúc ép Tuấn gặp bố.
Anh Minh sau đó đã yêu cầu tòa án can thiệp để đảm bảo quyền thăm nom con. Tòa án đã tiến hành một buổi gặp riêng với Tuấn để lắng nghe ý kiến của em. Sau khi xác định rằng lý do Tuấn từ chối gặp bố không liên quan đến các yếu tố bạo lực hay vi phạm quyền lợi của trẻ, tòa án đã khuyến khích cả hai bên cha mẹ tìm cách cải thiện mối quan hệ giữa anh Minh và Tuấn. Tòa án không thay đổi quyền thăm nom của anh Minh, nhưng đã đề nghị hai bên tham gia các buổi tư vấn gia đình để hỗ trợ tâm lý cho Tuấn.
3. Những vướng mắc thực tế khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng
Sự tác động từ cha mẹ trực tiếp nuôi dưỡng: Một trong những vấn đề phổ biến là trẻ có thể bị ảnh hưởng bởi người trực tiếp nuôi dưỡng. Nếu người này có xung đột với bên kia, họ có thể tác động đến suy nghĩ của trẻ, làm trẻ không muốn gặp cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng. Điều này có thể khiến trẻ không có cái nhìn khách quan và ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa trẻ và người kia.
Trẻ bị ảnh hưởng tâm lý từ quá khứ: Nếu trong quá khứ, trẻ đã trải qua những tổn thương do cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng gây ra, chẳng hạn như bạo lực gia đình hoặc thiếu trách nhiệm, trẻ có thể phát triển tâm lý sợ hãi hoặc oán giận, khiến việc thăm nom trở nên khó khăn. Trong những trường hợp này, tòa án có thể cần sự can thiệp của chuyên gia tâm lý để hỗ trợ trẻ và giúp hàn gắn mối quan hệ.
Cha mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng thiếu nỗ lực cải thiện mối quan hệ: Một số cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng có thể thiếu sự kiên nhẫn và không nỗ lực đủ để cải thiện mối quan hệ với con. Điều này làm trẻ cảm thấy bị bỏ rơi và không muốn gặp cha hoặc mẹ đó. Tòa án sẽ xem xét mức độ nỗ lực của bên không trực tiếp nuôi dưỡng trong việc duy trì mối quan hệ với con cái.
4. Những lưu ý cần thiết khi xử lý tình huống con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng
Luôn đặt lợi ích của trẻ lên hàng đầu: Mục tiêu của tòa án là đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ. Việc duy trì mối quan hệ với cả cha và mẹ là rất quan trọng, nhưng nếu nguyện vọng của trẻ xuất phát từ lý do chính đáng như bị tổn thương về mặt tâm lý hoặc thể chất, tòa án sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Lắng nghe và thấu hiểu nguyện vọng của trẻ: Nếu trẻ từ 7 tuổi trở lên, tòa án sẽ lắng nghe ý kiến của trẻ và xem xét điều này trong quá trình ra quyết định. Điều này giúp trẻ cảm thấy mình được tôn trọng và đảm bảo rằng quyền lợi của mình không bị bỏ qua.
Khuyến khích sự hỗ trợ tâm lý cho trẻ: Trong trường hợp trẻ từ chối gặp cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng do ảnh hưởng từ quá khứ hoặc các yếu tố tâm lý, việc tham gia các buổi tư vấn tâm lý gia đình có thể giúp hàn gắn mối quan hệ. Tòa án có thể khuyến nghị các buổi tư vấn để hỗ trợ quá trình cải thiện mối quan hệ giữa trẻ và cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng.
Tôn trọng quyền thăm nom của cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng: Quyền thăm nom là một quyền hợp pháp mà cả hai bên cha mẹ đều có sau khi ly hôn, và không nên bị tước đoạt một cách tùy tiện. Nếu không có các yếu tố tiêu cực liên quan đến sức khỏe, an toàn hoặc sự phát triển của trẻ, tòa án sẽ luôn khuyến khích sự duy trì mối quan hệ giữa trẻ và cả hai cha mẹ.
5. Căn cứ pháp lý về việc xử lý quyền thăm nom khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng
Căn cứ pháp lý liên quan đến việc tòa án xử lý quyền thăm nom khi con không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng bao gồm:
- Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, Điều 82 và Điều 83, quy định về quyền và nghĩa vụ của cha mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng con cái, bảo đảm quyền thăm nom của họ.
- Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, quy định về quy trình giải quyết tranh chấp liên quan đến quyền nuôi dưỡng và thăm nom con cái sau khi ly hôn.
- Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP, hướng dẫn về việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến quyền nuôi con và quyền thăm nom sau khi ly hôn.
Kết luận, khi con cái không muốn gặp bên không trực tiếp nuôi dưỡng, tòa án sẽ lắng nghe nguyện vọng của trẻ nhưng đồng thời cũng bảo vệ quyền thăm nom của cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi dưỡng, đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ. Nếu bạn cần hỗ trợ pháp lý liên quan đến vấn đề này, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được tư vấn chi tiết.
Liên kết nội bộ: Hôn nhân và Gia đình – Luật PVL Group
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp luật Việt Nam