Quyền của người lao động về nghỉ phép lễ, tết trong doanh nghiệp có vốn nhà nước. Bài viết phân tích quyền nghỉ phép lễ, tết của người lao động trong doanh nghiệp có vốn nhà nước, từ quy định đến thực tiễn áp dụng.
1. Quyền nghỉ phép lễ, tết của người lao động trong doanh nghiệp có vốn nhà nước
Nghỉ phép lễ, tết là một quyền lợi quan trọng của người lao động, giúp họ có thời gian nghỉ ngơi, thư giãn và sum họp với gia đình. Trong doanh nghiệp có vốn nhà nước, quyền lợi này được quy định rõ ràng theo các văn bản pháp luật và nội quy của từng doanh nghiệp.
Các quy định chính về quyền nghỉ phép lễ, tết bao gồm:
- Thời gian nghỉ lễ, tết: Theo Bộ Luật Lao động 2019, người lao động được nghỉ làm việc vào các ngày lễ, tết theo quy định của Nhà nước. Cụ thể, những ngày nghỉ lễ, tết bao gồm:
- Tết Nguyên đán: 5 ngày
- Ngày Giải phóng miền Nam 30/4: 1 ngày
- Ngày Quốc tế Lao động 1/5: 1 ngày
- Ngày Quốc khánh 2/9: 2 ngày
- Ngày sinh nhật Bác 19/5: 1 ngày (tùy theo quy định cụ thể)
- Trường hợp làm việc vào ngày lễ, tết: Nếu người lao động phải làm việc vào các ngày lễ, tết, họ sẽ được hưởng chế độ lương gấp đôi hoặc được nghỉ bù. Đây là quy định nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi họ không thể nghỉ ngơi vào những dịp quan trọng.
- Quy trình xin nghỉ phép: Người lao động cần thực hiện các thủ tục xin nghỉ phép theo quy định của doanh nghiệp. Thông thường, người lao động cần thông báo cho quản lý trực tiếp ít nhất trước một vài ngày để đảm bảo công việc không bị ảnh hưởng.
- Thời gian nghỉ phép năm: Ngoài các ngày nghỉ lễ, người lao động cũng có quyền nghỉ phép hàng năm. Mỗi nhân viên có quyền nghỉ tối thiểu 12 ngày/năm (đối với người lao động làm việc dưới 5 năm) và 14 ngày/năm (đối với người lao động làm việc từ 5 năm trở lên).
2. Ví dụ minh họa
Để hiểu rõ hơn về quyền nghỉ phép lễ, tết, hãy xem xét ví dụ từ một doanh nghiệp nhà nước lớn như Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.
Tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, người lao động không chỉ được nghỉ theo quy định của Nhà nước mà còn được công ty tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao vào dịp lễ, tết.
- Nghỉ lễ tết: Nhân viên của công ty được nghỉ 5 ngày trong Tết Nguyên đán, và 1 ngày cho ngày Giải phóng miền Nam 30/4, cũng như ngày Quốc tế Lao động 1/5. Trước mỗi dịp lễ, công ty sẽ gửi thông báo về lịch nghỉ lễ để người lao động sắp xếp công việc.
- Làm việc vào ngày lễ: Nếu có nhân viên phải làm việc vào các ngày này, họ sẽ được hưởng chế độ lương gấp đôi hoặc được nghỉ bù vào ngày khác. Ví dụ, nếu một nhân viên làm việc vào ngày 30/4, họ sẽ nhận được 200% lương cho ngày đó hoặc được nghỉ một ngày khác trong tháng.
- Thủ tục xin nghỉ: Trước khi nghỉ, nhân viên cần điền vào mẫu đơn xin nghỉ phép và gửi cho quản lý trực tiếp ít nhất 3 ngày trước khi nghỉ. Thông thường, quản lý sẽ phê duyệt đơn xin nghỉ dựa trên tình hình công việc.
3. Những vướng mắc thực tế
Mặc dù quyền lợi về nghỉ phép lễ, tết được quy định rõ ràng, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc mà người lao động gặp phải. Một số vấn đề thường gặp bao gồm:
- Thiếu thông tin về quy định nghỉ phép: Nhiều người lao động không biết rõ quyền lợi của mình về nghỉ phép lễ, tết, dẫn đến việc không yêu cầu được nghỉ hoặc không biết cách thực hiện thủ tục xin nghỉ.
- Khó khăn trong việc sắp xếp công việc: Trong một số trường hợp, khối lượng công việc lớn hoặc yêu cầu từ cấp trên có thể khiến người lao động không thể nghỉ vào các ngày lễ, tết như mong muốn.
- Sự không công bằng trong phân bổ nghỉ phép: Một số nhân viên có thể không được nghỉ phép đúng như quy định, trong khi những nhân viên khác lại được ưu tiên hơn, dẫn đến sự bất bình trong nội bộ.
- Thiếu sự hỗ trợ từ lãnh đạo: Có những trường hợp, quản lý không tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên trong việc xin nghỉ phép, dẫn đến sự chần chừ và thiếu động lực cho người lao động.
4. Những lưu ý cần thiết
Để đảm bảo quyền lợi của mình, người lao động cần lưu ý những điểm sau:
- Tìm hiểu kỹ về quyền lợi nghỉ phép: Người lao động nên tìm hiểu rõ các quy định về nghỉ phép lễ, tết trong nội quy của doanh nghiệp mình làm việc, để không bỏ lỡ quyền lợi của mình.
- Ghi chép và lưu giữ tài liệu: Lưu giữ các tài liệu liên quan đến nghỉ phép, như thông báo từ công ty về lịch nghỉ lễ, đơn xin nghỉ phép, để làm bằng chứng nếu cần thiết.
- Thực hiện đúng quy trình: Người lao động cần làm theo quy trình xin nghỉ phép một cách chính xác và đầy đủ để đảm bảo được hưởng quyền lợi.
- Tham gia vào hoạt động của công đoàn: Tham gia vào công đoàn có thể giúp người lao động được bảo vệ quyền lợi tốt hơn và có cơ hội tham gia vào các cuộc thảo luận về chế độ nghỉ phép.
5. Căn cứ pháp lý
Quyền nghỉ phép lễ, tết của người lao động trong doanh nghiệp có vốn nhà nước được quy định bởi nhiều văn bản pháp luật, bao gồm:
- Bộ Luật Lao động 2019: Cung cấp các quy định chung về quyền lợi của người lao động, bao gồm quyền nghỉ phép lễ, tết.
- Nghị định số 145/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về thời gian làm việc, nghỉ ngơi và chế độ làm thêm giờ.
- Thông tư của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội: Cung cấp hướng dẫn chi tiết về các chế độ nghỉ phép của người lao động.
Kết luận, quyền nghỉ phép lễ, tết là một phần quan trọng trong chế độ đãi ngộ của người lao động trong doanh nghiệp có vốn nhà nước. Việc hiểu rõ các quy định này sẽ giúp người lao động tự bảo vệ quyền lợi của mình, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghỉ ngơi và tái tạo sức lao động.
Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy tham khảo liên kết tại đây và ở đây.
