Khi vợ hoặc chồng không đóng góp vào tài sản chung, tòa án sẽ chia tài sản thế nào? Tòa án sẽ xem xét nhiều yếu tố, bao gồm cả đóng góp phi tài chính như chăm sóc gia đình khi quyết định chia tài sản trong trường hợp một bên không có đóng góp trực tiếp vào tài sản chung.
Khi vợ hoặc chồng không đóng góp vào tài sản chung, tòa án sẽ chia tài sản thế nào?
Trong hôn nhân, không phải lúc nào cả hai vợ chồng đều đóng góp tài chính vào việc xây dựng và phát triển tài sản chung. Khi vợ hoặc chồng không đóng góp vào tài sản chung, tòa án sẽ chia tài sản thế nào? Theo Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam, tài sản chung sẽ được chia dựa trên nguyên tắc công bằng, và sự đóng góp của mỗi bên không chỉ được đánh giá qua khía cạnh tài chính mà còn cả đóng góp về mặt phi tài chính.
1. Nguyên tắc phân chia tài sản khi ly hôn
Theo Điều 59 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, việc phân chia tài sản chung của vợ chồng phải dựa trên các nguyên tắc sau:
- Công bằng: Việc chia tài sản cần đảm bảo tính công bằng, tức là không nhất thiết phải chia tài sản 50/50 nếu một bên có đóng góp nhiều hơn vào việc tạo lập, duy trì, và phát triển tài sản chung.
- Đóng góp của mỗi bên: Tòa án sẽ xem xét mức độ đóng góp của mỗi bên vào tài sản chung. Đóng góp này không chỉ tính bằng tài chính mà còn bằng những đóng góp phi tài chính như chăm sóc gia đình, con cái, và đảm bảo sự ổn định cho gia đình.
- Bảo vệ quyền lợi chính đáng của vợ, con: Nếu một bên có hoàn cảnh khó khăn hơn sau khi ly hôn, ví dụ như không có việc làm hoặc phải chăm sóc con nhỏ, tòa án có thể chia cho bên này phần tài sản lớn hơn để bảo vệ quyền lợi của họ.
- Tài sản riêng của mỗi bên: Tài sản riêng của mỗi bên (tài sản có trước hôn nhân, được thừa kế riêng, hoặc được tặng cho riêng) sẽ không bị chia trừ khi tài sản riêng đó đã được sử dụng để phát triển tài sản chung.
Ví dụ minh họa
Trường hợp thực tế:
Anh A là người đi làm và kiếm thu nhập chính trong gia đình, trong khi chị B dành toàn bộ thời gian để chăm sóc con cái và lo liệu công việc gia đình. Sau khi ly hôn, anh A yêu cầu tòa án chia tài sản chung dựa trên sự đóng góp tài chính của anh, cho rằng chị B không có đóng góp về mặt tài chính.
Tuy nhiên, tòa án xác định rằng dù chị B không trực tiếp đóng góp tài chính, nhưng việc chị chăm sóc con cái và đảm bảo sự ổn định cho gia đình đã giúp anh A có thể tập trung vào công việc và phát triển tài sản chung. Do đó, tòa án quyết định chia tài sản công bằng, không chỉ dựa trên đóng góp tài chính mà còn xem xét đóng góp phi tài chính của chị B.
Những vướng mắc thực tế
Khi giải quyết việc phân chia tài sản trong các trường hợp một bên không đóng góp trực tiếp về tài chính, có một số vướng mắc thực tế có thể phát sinh:
- Khó khăn trong việc đánh giá đóng góp phi tài chính: Đánh giá đóng góp phi tài chính như chăm sóc gia đình hoặc con cái không phải lúc nào cũng dễ dàng, và điều này có thể dẫn đến tranh chấp giữa hai bên về việc tòa án có công bằng hay không khi phân chia tài sản.
- Sự thiếu công bằng trong quan điểm xã hội: Trong một số trường hợp, một bên có thể cho rằng chỉ có đóng góp tài chính mới được xem xét, trong khi đóng góp phi tài chính không được coi trọng. Điều này có thể gây ra mâu thuẫn trong quá trình giải quyết ly hôn.
- Tranh chấp về tài sản riêng: Khi một bên có tài sản riêng nhưng tài sản này đã được sử dụng để phát triển tài sản chung, việc phân chia tài sản trở nên phức tạp hơn. Tòa án phải xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.
- Khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của người không có thu nhập: Trong nhiều trường hợp, bên không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn sẽ gặp khó khăn về tài chính sau khi ly hôn. Tòa án cần cân nhắc điều này để bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ, nhưng việc này có thể dẫn đến sự phản đối từ bên còn lại.
Những lưu ý cần thiết
Để tránh tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của cả hai bên khi giải quyết vấn đề chia tài sản chung, các bên cần lưu ý một số điểm sau:
- Thỏa thuận về tài sản trước khi ly hôn: Vợ chồng có thể thỏa thuận trước về việc phân chia tài sản chung, đặc biệt nếu một bên không đóng góp trực tiếp về mặt tài chính. Thỏa thuận này nên được lập thành văn bản và công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
- Đánh giá lại đóng góp của mỗi bên: Cả hai bên nên đánh giá lại các đóng góp, bao gồm cả đóng góp phi tài chính, để có cái nhìn công bằng hơn về việc phân chia tài sản. Điều này giúp tránh các tranh chấp không đáng có.
- Tham khảo ý kiến của luật sư: Khi gặp khó khăn trong việc giải quyết phân chia tài sản, việc tham khảo ý kiến của luật sư là cần thiết. Luật sư sẽ giúp các bên hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, đồng thời hỗ trợ trong việc đàm phán hoặc giải quyết tranh chấp.
- Giữ gìn chứng từ liên quan đến tài sản: Cả hai bên nên giữ lại các chứng từ liên quan đến tài sản chung và riêng, bao gồm giấy tờ sở hữu, hợp đồng mua bán, sao kê tài khoản ngân hàng để đảm bảo việc phân chia tài sản diễn ra công bằng và minh bạch.
Căn cứ pháp lý
Theo Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng được chia theo nguyên tắc công bằng, dựa trên sự đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì, phát triển tài sản chung. Đóng góp này không chỉ tính bằng tiền mà còn tính cả công sức chăm sóc gia đình, con cái và đảm bảo sự ổn định cho gia đình.
Ngoài ra, Luật này cũng quy định rõ về việc bảo vệ quyền lợi của bên yếu thế trong quá trình chia tài sản, đặc biệt là quyền lợi của người vợ và con cái trong trường hợp một bên có hoàn cảnh khó khăn hơn sau khi ly hôn.
Bài viết đã trả lời chi tiết câu hỏi khi vợ hoặc chồng không đóng góp vào tài sản chung, tòa án sẽ chia tài sản thế nào. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến tài sản khi ly hôn, hãy liên hệ với Luật PVL Group để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết.
Liên kết nội bộ: Luật PVL Group – Hôn nhân gia đình
Liên kết ngoại: Bạn đọc – Báo Pháp Luật Việt Nam