Các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN và tiêu chuẩn TCVN áp dụng cho hàng hóa xuất nhập khẩu theo ngành là gì? Tìm hiểu thủ tục và lưu ý quan trọng tại đây cùng Luật PVL Group.
1. Giới thiệu về các QCVN và TCVN áp dụng cho hàng hóa xuất nhập khẩu
Trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, việc tuân thủ đúng các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) và tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) là một yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo chất lượng, an toàn và phù hợp với quy định pháp luật hiện hành. Đây cũng là cơ sở quan trọng để thực hiện các thủ tục kiểm tra chuyên ngành, công bố hợp quy, cấp giấy phép nhập khẩu có điều kiện, hoặc chứng nhận lưu hành tại Việt Nam.
QCVN (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia) là hệ thống văn bản pháp luật do các Bộ quản lý ngành ban hành, mang tính bắt buộc áp dụng. Ví dụ: QCVN 4:2009/BKHCN về an toàn thiết bị điện gia dụng; QCVN 01:2009/BYT về nước uống đóng chai; QCVN 12-1:2011/BYT về vi sinh vật trong thực phẩm.
TCVN (Tiêu chuẩn Việt Nam) là hệ thống tiêu chuẩn tự nguyện, do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng ban hành, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng và nâng cao năng lực cạnh tranh. Ví dụ: TCVN 7046:2009 cho đồ nhựa dùng trong thực phẩm, TCVN 4830-1:2005 cho rau quả chế biến,…
Việc tuân thủ các QCVN và/hoặc TCVN là cơ sở để chứng minh hàng hóa đạt yêu cầu kỹ thuật, đồng thời giúp doanh nghiệp thuận lợi khi thực hiện kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu hoặc chứng nhận hợp quy cho hàng hóa xuất khẩu theo yêu cầu của nước nhập.
2. Trình tự thủ tục đánh giá sự phù hợp với QCVN và TCVN đối với hàng hóa xuất nhập khẩu
Doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục gì để đảm bảo hàng hóa xuất nhập khẩu phù hợp QCVN, TCVN theo từng ngành hàng?
Trình tự thủ tục áp dụng sẽ phụ thuộc vào việc hàng hóa thuộc nhóm bắt buộc kiểm tra chuyên ngành hay không. Dưới đây là các bước cơ bản:
Bước 1: Xác định ngành hàng và danh mục áp dụng
Doanh nghiệp cần tra cứu các danh mục hàng hóa thuộc diện kiểm tra chất lượng khi xuất nhập khẩu, do các Bộ chuyên ngành công bố, như:
Bộ Công Thương (thiết bị điện, hóa chất, dệt may…)
Bộ Y tế (thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dụng cụ y tế…)
Bộ Nông nghiệp & PTNT (nông sản, thủy sản, giống cây trồng…)
Bộ GTVT (linh kiện ô tô, xe máy, thiết bị giao thông…)
Bộ TT&TT (thiết bị viễn thông, máy phát sóng…)
Bước 2: Xác định QCVN/TCVN áp dụng cụ thể
Mỗi ngành có danh sách QCVN, TCVN riêng để kiểm tra chất lượng. Ví dụ:
Thực phẩm: QCVN 8-1:2011/BYT; TCVN 5603:2008 (HACCP)
Mỹ phẩm: QCVN 01:2015/BYT; TCVN 5699-2-23:2013
Thiết bị điện: QCVN 4:2009/BKHCN; TCVN 5699-2-9:2010
Bước 3: Chứng nhận hoặc công bố hợp quy
Nếu hàng hóa thuộc danh mục phải chứng nhận hợp quy, doanh nghiệp cần:
Đăng ký chứng nhận hợp quy tại tổ chức chứng nhận được Bộ quản lý ngành chỉ định
Thực hiện thử nghiệm mẫu sản phẩm theo QCVN
Được cấp giấy chứng nhận hợp quy và dán dấu hợp quy (CR)
Nếu hàng hóa chỉ cần công bố hợp quy, doanh nghiệp có thể:
Tự công bố dựa trên kết quả thử nghiệm
Gửi hồ sơ công bố đến cơ quan quản lý nhà nước hoặc công khai trên hệ thống
Bước 4: Hoàn tất hồ sơ hải quan
Khi nhập khẩu, doanh nghiệp phải nộp kèm giấy chứng nhận hợp quy (nếu có), phiếu kết quả thử nghiệm, hoặc văn bản miễn kiểm tra chuyên ngành theo quy định.
3. Thành phần hồ sơ đánh giá sự phù hợp QCVN/TCVN cho hàng hóa xuất nhập khẩu
Để đảm bảo hàng hóa xuất nhập khẩu đáp ứng QCVN/TCVN, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ gì?
Hồ sơ thường bao gồm:
Đơn đăng ký kiểm tra chất lượng hoặc chứng nhận hợp quy
Hợp đồng thương mại, hóa đơn, phiếu đóng gói (Invoice, Packing List)
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Kết quả thử nghiệm sản phẩm tại phòng thử nghiệm được công nhận (ISO/IEC 17025)
Mẫu nhãn hàng hóa thể hiện rõ tên, mã hàng, nơi sản xuất, thông tin kỹ thuật
Giấy chứng nhận hợp quy (nếu đã được cấp)
Chứng nhận hợp chuẩn (nếu áp dụng TCVN)
Tài liệu kỹ thuật mô tả sản phẩm
Tờ khai hải quan (nếu hàng đang nhập khẩu)
Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp cần nộp Phiếu tiếp nhận công bố hợp quy hoặc Biên bản kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu.
4. Những lưu ý quan trọng khi áp dụng QCVN và TCVN cho hàng hóa xuất nhập khẩu
Trong quá trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN và tiêu chuẩn TCVN cho hàng hóa xuất nhập khẩu, doanh nghiệp cần lưu ý những điều gì?
Phân biệt rõ QCVN và TCVN: QCVN là quy định bắt buộc, không tuân thủ có thể bị từ chối thông quan hoặc thu hồi hàng hóa. TCVN là tiêu chuẩn tự nguyện, nhưng trong một số trường hợp có thể trở thành bắt buộc khi được viện dẫn trong hợp đồng hoặc luật định.
Không áp dụng sai quy chuẩn: Mỗi loại sản phẩm chỉ áp dụng QCVN/TCVN phù hợp. Việc áp dụng nhầm QCVN có thể khiến kết quả thử nghiệm vô giá trị.
Tổ chức chứng nhận cần được chỉ định: Việc chứng nhận hợp quy chỉ có giá trị khi được thực hiện bởi các tổ chức được Bộ ngành chỉ định. Việc sử dụng tổ chức không được công nhận có thể làm chứng chỉ bị từ chối.
Lập hồ sơ công bố đúng mẫu: Khi công bố hợp quy, hồ sơ phải đúng theo Nghị định 74/2018/NĐ-CP và Thông tư 28/2012/TT-BKHCN (hoặc các văn bản thay thế).
Chứng chỉ có thời hạn hiệu lực: Doanh nghiệp cần theo dõi thời hạn chứng chỉ hợp quy, hợp chuẩn để tái chứng nhận đúng thời điểm, tránh rủi ro pháp lý.
Đối với hàng xuất khẩu: Mỗi quốc gia nhập khẩu có thể yêu cầu áp dụng ISO, Codex hoặc tiêu chuẩn khác. Doanh nghiệp cần đảm bảo sản phẩm không chỉ phù hợp QCVN mà còn đạt các tiêu chuẩn quốc tế tương ứng.
5. Dịch vụ hỗ trợ đánh giá QCVN, TCVN cho hàng hóa xuất nhập khẩu tại Luật PVL Group
Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý và chứng nhận tiêu chuẩn – kỹ thuật, Luật PVL Group là đơn vị tiên phong trong hỗ trợ doanh nghiệp:
Xác định đúng QCVN/TCVN áp dụng cho từng mặt hàng cụ thể
Kết nối phòng thử nghiệm và tổ chức chứng nhận hợp pháp, uy tín
Soạn thảo đầy đủ hồ sơ công bố hợp quy, hợp chuẩn
Hỗ trợ nhanh trong quy trình xin chứng nhận hợp quy trước khi thông quan
Tư vấn áp dụng đồng thời tiêu chuẩn quốc tế như: ISO 9001, ISO 22000, HACCP, Codex, GlobalG.A.P,…
Luật PVL Group cam kết mang đến cho doanh nghiệp giải pháp trọn gói – hiệu quả – tiết kiệm, giúp hàng hóa của bạn lưu thông suôn sẻ trên thị trường trong và ngoài nước. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn!
Tham khảo thêm các bài viết liên quan tại:
👉 https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
