Giấy phép xuất khẩu rác tái chế (nếu áp dụng theo hiệp định quốc tế). Hướng dẫn quy trình, hồ sơ và những lưu ý khi xin phép xuất khẩu chất thải tái chế ra nước ngoài.
1. Giới thiệu về giấy phép xuất khẩu rác tái chế theo hiệp định quốc tế
Xuất khẩu rác tái chế – Hành lang pháp lý và yêu cầu quốc tế
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập thương mại, xuất khẩu rác thải tái chế (như nhựa, giấy, kim loại đã qua phân loại và xử lý) không còn là hoạt động hiếm gặp. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù của chất thải – có thể gây ô nhiễm xuyên biên giới – việc xuất khẩu những vật liệu này bị kiểm soát chặt chẽ theo:
Công ước Basel 1989 về kiểm soát vận chuyển chất thải nguy hại xuyên biên giới.
Các hiệp định thương mại song phương hoặc đa phương giữa Việt Nam và quốc gia nhập khẩu.
Luật Bảo vệ môi trường 2020, Nghị định 08/2022/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn.
Theo đó, nếu chất thải tái chế nằm trong danh mục chất thải nguy hại hoặc cần kiểm soát đặc biệt, thì doanh nghiệp bắt buộc phải xin giấy phép xuất khẩu từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (BTNMT), kèm theo chứng nhận đồng ý của quốc gia nhập khẩu.
Các loại chất thải tái chế có thể xuất khẩu
Một số loại rác tái chế thường được xuất khẩu gồm:
Nhựa tái chế dạng viên hoặc dạng thô đã phân loại, không lẫn tạp chất.
Giấy loại tái chế sau phân loại đạt tiêu chuẩn môi trường.
Phế liệu kim loại đã được xử lý sơ bộ (tẩy rửa, phân loại, ép khối…).
Chất thải vô cơ có khả năng sử dụng lại trong sản xuất nguyên liệu đầu vào.
Lưu ý: Nếu rác tái chế không đạt quy chuẩn xử lý môi trường, có lẫn thành phần nguy hại hoặc gây ảnh hưởng môi trường xuyên biên giới, thì không được phép xuất khẩu.
2. Trình tự thủ tục xin giấy phép xuất khẩu rác tái chế
Bước 1: Xác định đối tượng phải xin giấy phép
Theo Điều 45, Nghị định 08/2022/NĐ-CP, các tổ chức, cá nhân có nhu cầu xuất khẩu chất thải phải:
Chứng minh rác tái chế không gây ô nhiễm môi trường, đã qua xử lý sơ bộ.
Xác định cụ thể: đây có phải là chất thải nguy hại hoặc chất thải có nguy cơ cao hay không.
Nếu rác tái chế nằm trong danh mục kiểm soát theo Công ước Basel, thì phải xin phép xuất khẩu kèm sự đồng thuận trước từ quốc gia nhập khẩu (PIC – Prior Informed Consent).
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ xin phép
Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bao gồm:
Tài liệu pháp lý doanh nghiệp.
Hồ sơ kỹ thuật về loại chất thải dự kiến xuất khẩu.
Hợp đồng xuất khẩu với đối tác nhập khẩu.
Giấy xác nhận của quốc gia nhập khẩu (nếu có yêu cầu).
Báo cáo phân tích thành phần rác tái chế (COA).
Tài liệu chứng minh rác đã qua xử lý, không còn nguy hại.
Bước 3: Nộp hồ sơ đến Bộ Tài nguyên và Môi trường
Hồ sơ được nộp trực tiếp hoặc trực tuyến qua hệ thống một cửa quốc gia:
Cơ quan thẩm quyền: Cục Bảo vệ môi trường – Bộ TN&MT.
Thời hạn giải quyết: 10 – 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Trường hợp cần xác minh bổ sung hoặc có yêu cầu thông tin từ quốc gia nhập khẩu, thời gian có thể kéo dài thêm.
Bước 4: Nhận giấy phép xuất khẩu rác tái chế
Khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện, doanh nghiệp sẽ được cấp:
Văn bản chấp thuận cho phép xuất khẩu chất thải tái chế.
Kèm theo các điều kiện cụ thể: số lượng, thời gian, phương thức vận chuyển…
Lưu ý: Doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ việc báo cáo, giám sát và hậu kiểm sau khi xuất khẩu.
3. Thành phần hồ sơ xin giấy phép xuất khẩu rác tái chế
Một bộ hồ sơ xin giấy phép bao gồm các tài liệu sau:
a) Hồ sơ pháp lý doanh nghiệp
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc đăng ký doanh nghiệp.
Giấy phép xử lý chất thải (nếu có).
Giấy chứng nhận đăng ký ngành nghề có liên quan đến xử lý/chuyển giao chất thải.
b) Hồ sơ kỹ thuật về rác tái chế
Báo cáo mô tả rác tái chế: thành phần, đặc tính vật lý, hóa học…
Chứng nhận phân tích (COA) từ phòng thử nghiệm được công nhận.
Báo cáo quy trình xử lý sơ bộ: phân loại, nghiền, tách, ép, làm sạch…
c) Hồ sơ liên quan đến thương mại xuất khẩu
Hợp đồng xuất khẩu rác tái chế với đối tác nước ngoài.
Thư chấp thuận tiếp nhận từ quốc gia nhập khẩu (nếu thuộc phạm vi Công ước Basel).
Phương án vận chuyển quốc tế (đường biển, container…).
d) Giấy tờ môi trường bổ sung
Báo cáo đánh giá tác động môi trường (nếu có).
Kế hoạch kiểm soát rủi ro trong quá trình vận chuyển.
Cam kết không lẫn chất thải nguy hại.
4. Những lưu ý quan trọng khi xin giấy phép xuất khẩu rác tái chế
Không phải loại rác tái chế nào cũng được xuất khẩu
Chỉ được xuất khẩu rác tái chế đã xử lý sạch, không gây ô nhiễm môi trường.
Các loại rác chưa phân loại, còn tạp chất hữu cơ hoặc có khả năng gây mùi, phát sinh độc tố… sẽ bị từ chối cấp phép.
Phải tuân thủ đầy đủ Công ước Basel và luật quốc tế
Nếu rác tái chế thuộc phụ lục Công ước Basel (chất thải nguy hại hoặc cần kiểm soát), cần có quy trình đồng thuận thông báo trước (PIC) với quốc gia nhập khẩu.
Trường hợp không có sự chấp thuận bằng văn bản từ nước nhập khẩu, không được phép xuất khẩu.
Cần đảm bảo COA và chứng nhận xử lý đúng chuẩn
Giấy phân tích COA phải được thực hiện tại phòng thí nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025 và được Bộ TN&MT chỉ định.
Nếu COA không đầy đủ, hoặc phân tích sai thành phần, hồ sơ xin phép sẽ bị từ chối.
Có thể bị xử phạt nếu xuất khẩu trái phép
Theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP, hành vi xuất khẩu chất thải trái phép hoặc không đầy đủ giấy phép có thể bị phạt đến 2 tỷ đồng, đồng thời buộc tái nhập về nước.
5. PVL Group – Hỗ trợ trọn gói xin giấy phép xuất khẩu rác tái chế nhanh, đúng quy định
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong tư vấn pháp lý môi trường và thương mại quốc tế, Luật PVL Group sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp:
Tư vấn xác định loại rác tái chế có được xuất khẩu không theo hiệp định quốc tế và quy định Việt Nam.
Soạn thảo toàn bộ hồ sơ pháp lý và kỹ thuật xin giấy phép.
Liên hệ trực tiếp với Bộ TN&MT, giúp rút ngắn thời gian thẩm định.
Hướng dẫn doanh nghiệp chuẩn bị COA, hợp đồng, chứng nhận môi trường đúng mẫu.
Hỗ trợ thông quan, vận chuyển, kiểm tra sau xuất khẩu.
➡ Tìm hiểu thêm các thủ tục pháp lý doanh nghiệp tại:
https://luatpvlgroup.com/category/doanh-nghiep/
